(18)附益:此指聚斂暴富。 《論語。 先進》:「季氏富於周公,而求也為之聚斂而附益之。 」 (19)「幾疑」句:几乎懷疑夭網疏漏將其放掉。 《老子》:「天網恢恢,疏而不失。 」喻天道廣大,無所不包。 (20)否(p ǐ匹)極而泰:運氣壞到極點即轉而通泰。 否、泰,均《易》卦名,舊時指命運的好壞、事情的順逆。 《易。 否》:「天地不交,否。 」 天地不交,則上下相隔,閉塞不通。 (21)造物:創造萬物,指大自然。 李生 商河李生(1) ,好道(2).村外裡余,有蘭若(3) ;築精舍三楹(4) ,跌坐其中。 游食緇黃(5) ,往來寄宿,輒與傾談,供給不厭。 一日,大雪嚴寒,有老僧擔囊借榻,其詞玄妙。 信宿將行(6) ,固輓之,留數日。 適生以他故歸,僧囑早至,意將別生,鷄鳴而往,扣關不應。 逾垣入,見空中燈火熒熒,疑其有作,潛窺之。 僧趣裝矣,一瘦驢繁燈檠上(7).細審,不類真驢,頗似殉葬物;然耳尾時動,氣咻咻然。 俄而裝成,啟戶牽出,生潛尾之。 門外原有大池,僧系驢池樹,裸入水中,遍體掬濯已;着衣牽驢入,亦濯之。 既而加裝超乘(8) ,行絶駛(9).生始呼之。 僧但遙拱致謝。 語不及聞,去已遠矣。 王梅屋言:李其友人。 曾至其家,見堂上額書「待死堂」,亦達士也。 據《聊齋誌異》鑄雪齋抄本 【註釋】 (1) 商河:縣名,今屬山東省。 (2) 道:此指佛法。 (3) 蘭若:佛寺。 詳《畫壁》注。 (4) 精舍:此指居士誦經修行的齋舍。 三楹三間。 楹,量詞,屋一間為一楹。 (5) 游食緇黃:指四方雲遊的僧道。 僧人緇(黑色)服,道士黃冠,合稱「緇黃」。 (6) 信宿:兩宿。 (7) 燈檠(q íng清):燈架。 (8) 超乘:本指跳躍上車,見《左傳。 僖公三十三年》,此指騰身跨上驢背。 (9) 絶駛:謂驢足不點地,飛奔而去。 絶,絶塵。 駛,馳。 陸押官 趙公,湖廣武陵人(1) ,官宮詹(2) ,致仕歸(3).有少年伺門下,求司筆札(4).公召入,見其人秀雅;詰其姓名,自言陸押官。 不索傭值。 公留之,慧過凡仆(5).往來箋奏(6) ,任意裁答(7) ,無不工妙。 主人與客奔,陸脫之,指點輒勝。 趙益優寵之。 諸僚仆見其得主人青目(8) ,戲索作筵。 押官許之,問:「僚屬幾何?」 會別業主計者約三十餘人(9) ,眾悉告之數以難之。 押官曰:「此大易,但客多,倉卒不能這辦,肆中可也。 」遂遍邀諸侶,赴臨街店。 皆坐。 酒甫行,有按壺起者曰:「諸君姑勿酌,請問今日誰作東道主?宜先出資為質,始可放情飲吠;不然,一舉數千,哄然都散,向何取償也?」眾目押官。 押官笑曰:「得無謂我無錢耶?我固有錢。 」乃起,向盆中捻濕面如拳,碎掐置幾上;隨擲,遂化為鼠,竄動滿案。 押官任捉一頭,裂之,啾然腹破,得小金;再捉,亦如之。 頃刻鼠盡,碎金滿前,乃告眾曰:「是不足供飲耶?」眾異之,乃共恣飲。 既畢,會直三兩余。 眾秤金,適符其數。 眾索一枚懷歸,白其異於主人。 主人命取金,搜之已亡。 反質肆主,則償資悉化蒺藜。 仆白趙,趙詰之。 押官曰:「朋輩逼索酒食,囊空無資。 少年學作小劇(10),故試之耳。 」眾復責償。 押官日:「某村麥穰中,再一簸揚,可得麥二石,足償酒價有餘也。 」因輓一人同去。 某村主計者將歸,遂與偕往。 至則淨麥數斛,已堆場中矣。 眾以此益奇押官。 一日,趙赴友筵,堂中有盆蘭甚茂,愛之。 歸猶讚歎之。 押官曰:「誠愛此蘭,無難致者。 」趙猶來信。 凌晨至齋,忽聞異香蓬勃,則有蘭花一盆,箭葉多寡,宛如所見。 因疑其竊,審之。 押官曰:「臣家所蓄,不下千百,何須竊焉?」趙不信。 適某友至,見蘭驚曰:「何酷肖寒家物(11)!」趙曰:「余適購之,亦不識所自來。 但君出門時,見蘭花尚在否?」某曰:「我實不曾至齋,有無固不可知。 然何以至此?」趙視押官,押官曰:「此無難辨,公家盆破,有補綴處;此盆無也。 」驗之始信。 夜告主人曰:「向言某家花卉頗多,今屈玉趾,乘月往觀。 但諸人皆不可從,惟阿鴨無害。 」——鴨,宮詹僮也。 遂如所請。 公出,已有四人荷肩輿(12),伏候道左。 趙乘之,疾于奔馬。 俄頃入山,但聞奇香沁骨。 至一洞府,見舍字華耀,迥異人間;隨處皆設花石,精盆佳卉,流光散馥,即蘭一種,約有數十餘盆,無不茂盛。 觀已,如前命駕歸。 押官從趙十餘年。 後趙無疾卒,遂與阿鴨俱出,不知所往。 據《聊齋誌異》鑄雪齋抄本 【註釋】 (1) 湖廣武陵:指湖南常德府武陵縣,即今湖南常德市。 (2) 宮詹:即詹事:秦置宮,掌皇后、太子家事。 明清皆置詹事府,設詹事及少詹事,掌太子(東宮)事:為三、四品官。 (3) 致仕:納還其官職。 《公羊傳。 宣公元年》「致仕」《注》:「還祿于君。 」一般指告老辭官,還歸鄉裡。 (4) 司筆札:主管文書之事。 (5) 凡仆:一般的奴僕。 (6) 箋奏:書信、奏疏。 (7) 裁答:裁箋作答。 (8) 青目:看重,另眼相看。 意同「青眼」。 (9) 別業:即別墅。 主計者:主管財物賬目的僕人。 (10)小劇:此謂小戲法,今稱魔術。 (11)寒家:貧寒之家,謙詞。 (12)肩輿:小轎。 蔣太史 第104頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《聊齋誌異 中》
第104頁