若乃南北兩居,水通陸阻。 觀風瞻雲,方知厥所。 兩居謂南北兩處,各有居止。 峰崿阻絶,水道通耳。 觀風瞻雲,然後方知其處所。 南山則夾渠二田,周嶺三苑。 九泉別澗,五穀異巘。 群峰參差出其間,連岫復陸成其阪。 眾流溉灌以環近,諸堤擁抑以接遠。 遠堤兼陌,近流開湍。 凌阜泛波,水往步還。 還回往匝,枉渚員巒。 呈美表趣,胡可勝單。 抗北頂以葺館,殷南峰以啟軒。 羅曾崖于戶裡,列鏡瀾于窗前。 因丹霞以赬楣,附碧雲以翠椽。 視奔星之俯馳,顧□□之未牽。 鵾鴻翻翥而莫及,何但燕雀之翩翾。 氿泉傍出,潺湲于東檐;桀壁對歭,硿礲于西霤。 修竹葳蕤以翳薈,灌木森沉以蒙茂。 蘿曼延以攀援,花芬薰而媚秀。 日月投光于柯間,風露披清于岫。 夏涼寒燠,隨時取適。 階基回互,欞乘隔。 此焉卜寢,玩水弄石。 邇即回眺,終歲罔斁。 傷美物之遂化,怨浮齡之如借。 眇遁逸於人群,長寄心于雲霓。 南山是開創卜居之處也。 從江樓步路,跨越山嶺,綿亙田野,或升或降,當三里許。 涂路所經見也,則喬木茂竹,緣畛彌阜,橫波疏石,側道飛流,以為寓目之美觀。 及至所居之處,自西山開道,迄于東山,二里有餘。 南悉連嶺疊鄣,青翠相接,雲煙霄路,殆無倪際。 從徑入谷,凡有三口。 方壁西南石門世□南□池東南,皆別載其事。 緣路初入,行于竹徑,半路闊,以竹渠澗。 既入東南傍山渠,展轉幽奇,異處同美。 路北東西路,因山為鄣。 正北狹處,踐湖為池。 南山相對,皆有崖岩。 東北枕壑,下則清川如鏡,傾柯盤石,被隩映渚。 西岩帶林,去潭可二十丈許,葺基構宇,在岩林之中,水衛石階,開窗對山,仰眺曾峰,俯鏡浚壑。 去岩半嶺,復有一樓。 回望周眺,既得遠趣,還顧西館,望對窗戶。 緣崖下者,密竹蒙徑,從北直南,悉是竹園。 東西百丈,南北百五十五丈。 北倚近峰,南眺遠嶺,四山周回,溪澗交過,水石林竹之美,岩岫隈曲之好,備盡之矣。 刊翦開築,此焉居處,細趣密玩,非可具記,故較言大勢耳。 越山列其表側傍緬□□為異觀也。 因以小湖,鄰于其隈。 眾流所湊,萬泉所回。 氿濫異形,首毖終肥。 別有山水,路邈緬歸。 氿濫、肥毖,皆是泉名,事見于《詩》。 雲此萬泉所湊,各有形勢。 求歸其路,乃界北山。 棧道傾虧,蹬閣連捲。 復有水徑,繚繞回圓。 瀰瀰平湖,泓泓澄淵。 孤岸竦秀,長洲芊綿。 既瞻既眺,曠矣悠然。 及其二川合流,異源同口。 赴隘入險,俱會山首。 瀨排沙以積丘,峰倚渚以起阜。 石傾瀾而捎岩,木映波而結藪。 徑南漘以橫前,轉北崖而掩後。 隱叢灌故悉晨暮,托星宿以知左右。 往反經過,自非岩澗,便是水徑,洲島相對,皆有趣也。 山川澗石,州岸草木。 既標異於前章,亦列同於後牘。 山匪砠而是岵,川有清而無濁。 石傍林而插岩,泉協澗而下谷。 淵轉渚而散芳,岸靡沙而映竹。 草迎冬而結葩,樹凌霜而振綠。 向陽則在寒而納煦,面陰則當暑而含雪。 連岡則積嶺以隱嶙,舉峰則群竦以截。 浮泉飛流以寫空,沈波潛溢于洞穴。 凡此皆異所而咸善,殊節而俱悅。 土山載石曰砠,山有林曰岵。 此章謂山川眾美,亦不必有,故總敘其最。 居山之後事,亦皆有尋求也。 春秋有待,朝夕須資。 既耕以飯,亦桑貿衣。 藝菜當餚,採藥救頽。 自外何事,順性靡違。 法音晨聽,放生夕歸。 研書賞理,敷文奏懷。 凡厥意謂,揚較以揮。 且列於言,誡特此推。 謂寒待綿纊,暑待絺綌,朝夕餐飲,設此諸業以待之。 藥以療疾,又在其外,事之相推,自不得不然。 至于聽講放生,研書敷文,皆其所好。 韓非有《揚較》,班固亦云「揚較古今」,其義一也。 左思曰:「為左右揚較而陳之。 」 北山二園,南山三苑。 百果備列,乍近乍遠。 羅行布株,迎早候晚。 猗蔚溪澗,森疏崖巘。 杏壇、奈園,橘林、慄圃。 桃李多品,梨棗殊所。 枇杷林檎,帶谷映渚。 椹梅流芬于回巒,椑柿被實于長浦。 莊周云:「漁父見孔子杏壇之上。 」《維摩詰經》奈樹園。 揚雄《蜀都賦》雲橘林。 左太沖亦云:「戶有橘柚之園。 」桃李所殖甚多,棗梨事出北河、濟之間,淮、潁諸處,故雲殊所也。 畦町所藝,含蕊藉芳,蓼蕺祼薺,葑菲蘇姜。 綠葵眷節以懷露,白薤感時而負霜。 寒蔥摽倩以陵陰,春藿吐苕以近陽。 葑菲見《詩·柏舟》中。 管子曰:「北伐山戎,得寒蔥。 」庾闡雲,寒蔥挺園。 灌蔬自供,不待外求者也。 弱質難恆,頽齡易喪。 撫鬢生悲,視顏自傷。 承清府之有術,冀在衰之可壯。 尋名山之奇藥,越靈波而憩轅。 採石上之地黃,摘竹下之天門。 摭曾嶺之細辛,拔幽澗之溪蓀。 訪鐘乳于洞穴,訊丹陽于紅泉。 此皆駐年之藥,即近山之所出,有採拾,欲以消病也。 第368頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《宋書》
第368頁