由此觀之,勇之不可用,其故仍不在勇而在帶勇之人。 夫兵之弊,由國家承平日久,市井游猾之徒,無所得食,攢入營伍,求肥其身,養其妻子。 不知打仗殺賊為何事。 有游猾之尤者,工于語言趨蹌以媚其上。 為之上者,喜其媚己也,而子之官。 彼以是術而得官,則必操是術以進退眾兵。 氵存至高位,則又操是術所黜陟眾官。 相沿已久,積重難返。 營務安得不壞,軍政安得不弛。 一旦有事,惟相率而逃耳。 若勇則募于有事之時,皆山野椎魯之夫,其猛悍之性,尚為可用。 然從征日久,得錢易則習于奢華,殺人多則果于殘忍。 事平之後,散處田間,則貽異日無窮之禍。 故論目前搏擊之用,則兵不如勇。 而論異日遣散之難,則勇不如兵。 然忠源終不欲以兵易勇者,兵之患本源,倉卒而難拔。 勇之患在流弊,先事而可防。 且急則治標。 今日之時勢,寧取其勇悍搏擊之用,而後日遣散之難尚可求其人求其法以治之也。 故忠源甚韙吾師前書之論,而顧不以後書所難自阻。 但多求羅山樸山其人者以為上將,則收勇之利,並可弭勇之害,而賊不難平矣。 方今賊據有長江之險,非多造船筏,廣制炮位,訓練水勇,先務肅清江面,竊恐江南江西安徽湖南北各省,無安枕之日。 然竊計海內人才,能辦此者,惟吾師一人。 能管駕船勇與狂賊相持于波濤險隘之中而不懼者,惟不肖與蔭渠、羅山、樸山數人。 賊在武昌時,接吾師前書,欣幸慶幸。 次日,適發報,而附片陳明,請吾師選派船勇,從洞庭駛下。 並請楊熙管帶船勇,從荊州西來,以剿為堵。 昨奉諭旨,區區愚計,實已上協天心。 而竊慮吾師或以後書所難自阻。 且鄂省已戒嚴。 若遂寢前議,則天下巨禍,其誰弭之!敢請吾師即日繕摺,與忠源聯銜具奏,並致書海內豪傑,廣集經費,號召吾鄉忠義之士,迅建義旗,蔽江而下。 忠源亦當收集淮南奇傑,以為應援。 若再曠日持久,天下大局,非臣子所忍言矣。 忠源以八月二十九日自江西起程,九月十二日抵田家鎮,十三日到防。 二十一抵黃陂縣,二十六筠仙告歸。 其遷延之致,艱難辛苦之狀,筠弟自能言之。 二十六日巳刻,則詳各奏牘中。 謹抄錄寄呈。 惟月之三日,拜巡撫安徽之命。 自分識淺才拘,不足以勝天下之重。 而安徽又當萬難措手之時,深懼隕越,貽知己羞。 其到彼措置之方,具詳致周敬翁信中。 鈔稿寄覽,求一一教之。 彼中紳士,除呂鶴田、吳竹如二公外,尚有可求之人否?官吏中除陳岱雲外,尚有知其底蘊者否?鄒叔績宏博淵懿,人所共知,而才識之遠大,膽氣之充裕,尤為今世所希睹。 見與忠源同往,獲益良多。 惟不知季高、霞仙諸君子,尚有肯來相助為理者否?求為我問之。 叔績之兄子伯韓,見在南省鑄炮。 忠源欲請赴淮南。 懇吾師代為勸駕。 忠源匆匆,未能致書。 並懇請其帶鐵匠數十人。 吾師為籌畫盤川資送來廬,至禱!至禱!樸山天下奇男子,得吾師回信後,即當奏調。 匆匆不及致書。 吾師久駐衡州,似非所宜。 末流之世,凡事當委曲求濟。 昨得霞兄書,深以此意相規。 忠源深感佩之。 只悔在江西時,未能推誠相待。 竊願與吾師共勉之! ☆彭洋中○湘勇原流記 湘鄉踞湘江上游,地廣而沃。 中歲委積鱗比。 民間正供之賦,向由書吏攜串票赴鄉征。 日久弊滋,需索重沓,民不能堪,激為抗欠之計。 其俗又剽悍。 斂錢拜會,歲以為常。 道光末年,糾眾積六七萬。 為首匪類,踞山依箐,遍立巢窟,焚掠擄殺,無處無之。 被害之家,駢詞上訴。 絲棼苦不能治。 三十年,粵西金田釁作。 上命前任雲貴總督林則徐經略之。 道卒。 又以命前任兩江總督李星沅。 亦遽卒於軍。 粵賊勢日熾。 湘鄉會匪通焉。 將藉口錢漕,以發大難。 都人士罔知所措。 或為徙避計。 不能徙者,則約數百人赴告各大吏,謂寇賊之患,百萬甲兵制之於後而不足者,一二循吏弭之於先而有餘。 請以賢能縣令往。 巡撫駱秉章署布政使春熙皆頷之。 然遍計群吏,罕勝其任者。 擇尤遣之。 則又胥視為畏途。 相顧繭足。 曰:吾官可劾罷,軀命殊未遽捐也。 用是擬委十數輩,咸固辭。 事勢迫不可復待。 時清江朱孫詒,卸署長沙縣事甫月餘,又已奉部咨允補酃縣令。 按省例,皆不得遽委他缺。 湘人知其賢旦能也,相率遮大吏輿,乞借寇。 秉章語屬僚曰:誠知非朱令不可。 第違省例,而強以人人所不欲。 乖護惜吏才之意耳。 春熙曰:是可以忠義動也。 因促召朱令至。 則長揖以顧全局懇。 孫詒受命無難色。 其捧檄往,則是年十月初二日也。 第52頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《晚清文選》
第52頁