步雄屬貴州普安州。 盤旋東北共三里,逾嶺頭,遂與南山成南北兩界。 峽中深逼,自東而西;路循北山嶺南行,自西而東。 又五里,則北山忽斷如中剖者,下陷如深坑,底有細流,沿石底自北而瀉于南峽。 路乃轉北而下,歷懸石,披仄崿獲窄的山崖,下抵石底,踐流稍南,復攀石隙,上躋東崖。 由石底北望,斷崖中剖,對夾如一綫,並起各千仞,叢翠披雲,飛流濺沫,真幽險之極觀,逼仄之異境也。 既上,復循北嶺東行。 五里稍降,行塢中二里,於是路南復有峰突起,不沿南塢,忽穿北坳矣。 時零雨間作,路無行人。 既而風馳雨驟,山深路僻,兩人者勃窣sū匍匐而行其間,覺樹影溪聲,俱有靈幻之氣。 又二里,度東脊,稍轉而南,復逾岡而上。 二里,一岐東南,一岐直北,顧奴前馳從東南者。 穿山腋間二里,忽見數十家倚北塢間,余覺有異,趨問之,則大路尚在北大山後,此乃山中別聚,皆儸儸也。 見人倀倀,間有解語者,問其名,曰坡頭甸。 問去黃草壩,曰尚五十里。 問北出大路若干裡,曰不一里。 蓋其後有大山,北列最高,抱此甸而南,若隔絶人境者。 隨其指,逾嶺之西北腋,果一里而得大道。 遂從之,緣大山之北而上。 直擠者一里,望北塢甚深而闢,霾開樹杪樹枝間的霧氣散去,每佇視之,惟見其中叢茅盤谷,闃qù寂靜無片塍半椽也。 盤大山之東,又上半裡,忽見有峽東墜。 稍東南降半裡,平行大山東南支,又見其西復有峽南墜,已與大山東西隔隴矣。 於是降陟嶺塢十里,有兩三家居北岡之上,是曰柳樹。 止而炊湯以飯;而雨勢不止,訊去黃草壩不及,遂留止焉。 其人皆漢語,非儸儸。 居停之老陳姓,甚貧而能重客,一見輒煨榾柮gǔduò短小的木頭以燎濕衣。 余浣污而炙之。 雖食無鹽,臥無草,甚樂也。 二十六日平明起,炊飯。 風霾飄雨,余仍就火,久之乃行。 降坡循塢,其塢猶西下者。 東三里塢窮,有小水自北塢來,橫渡之。 復東上坡,宛轉嶺坳,五里,有場在北坡下。 由其東又五里,逾岡而下,塢忽東西大開。 其西南岡脊甚平,而東北若深墜;南北皆巨山,而南山勢尤崇,黑霧間時露岩岩高峻的樣子氣色。 塢中無巨流,亦無田塍居人,一里皆深茅充塞。 路本正東去,有岐南向崇山之腋,顧奴前馳,從之。 一里,南竟塢,將陟山坡上,余覺其誤,復返轍而北,從大路東行。 披茅履濕,三里,東竟塢。 有峰中峙塢東,塢從東北墜而下,路從東南陟而上。 二里,南穿山腋。 又東半裡,逾其東坳,俯見東山南向列,下界為峽,其中泉聲轟轟,想為南流者。 從嶺上轉南半裡,逾其南拗,又俯見西山南向列,下界為峽,其中泉聲轟轟,想亦南流者。 蓋其東北皆有層巒夾谷,而是山中懸其間。 遂從其西沿嶺南下,二里,有小水自東崖橫注西谷,遂踞其上,濯足而飯。 既飯,從塢上南行。 隔塢見西峰高柯叢蔓,蒙密無纖隙。 南二里,塢將盡,聞伐木聲,則掄材取薪者,從其南漸北焉。 又南一里,下至塢中,則塢乃度脊,雖不甚中高,而北面反下。 脊南峽,南下甚逼,中滿田禾。 透峽而出,遂盤一壑,豐禾成塍。 有小水自東北峽下注,南有尖峰中突,水從其西南墜去,路從其東北逾嶺。 一里半涉壑,一里半登嶺。 又東俯,有峽南下,其中水聲甚急。 拾級直下,一里抵塢底,東峽水西南注,遂橫涉之。 稍南,又東峽一水,自東而西注,復橫涉之,二水遂合流南行。 路隨澗東而南,二里出峽,有巨石峰突立東南,水從塢中直南去。 塢中田塍鱗次,黃雲被隴,西瞰步雄,止隔一嶺。 路從塢東上嶺,轉突峰之南,一里,有數家倚北岡上,是曰沙澗村,始知前所出塢為沙澗也。 由其前東下而覆上,又東南逾一岡而下,共一里余,有溪自北而南,較前諸流為大,其上有石樑跨之。 過梁,復東上坡一里,岡頭石齒縈泥,滑濘廉利,備諸艱楚。 一里東下,又東南轉逾一岡,一里透峽出,始見東小山南懸塢中,其上室廬纍纍,是為黃草壩。 乃東行田塍間一里,遂經塢而東,有水自北塢來,石坡橫截之,坡東隙則疊石齊坡,水冒其上,南瀉而下。 其水小於西石樑之水,然皆自北而南,抵巴吉而入盤江者也。 自沙澗至此,諸水俱清澈可愛,非復潢污渾濁之比,豈滇、黔分界,而水即殊狀耶?此處有石瀨,而復甃堰以補其缺,東上即為黃草壩營聚,壩之得名,豈以此耶?時樵者俱浣濯壩上,亦就濯之,污衣垢膝,為之頓易。 乃東上坡,循堵垣而東,有街橫縈岡南,然皆草房卑舍,不甚整闢。 土人言,前年為步雄龍土司挾其戚沙土司兵攻毀,故非複舊觀。 然龍氏又為儂氏所攻而代之矣。 其北峰頂,即土司黃氏之居在焉。 乃人息于吳氏。 吳,漢人,男婦俱重客,蔬醴俱備雲。 二十七日晨起雨猶不止。 即而霽,泥濘猶甚。 姑少憩一日,詢盤江曲折,為明日行計。 乃匡坐作記。 薄暮復雨,中夜彌甚,衣被俱沾透焉。 二十八日晨雨不止。 衣濕難行。 俟炙衣而起。 終日雨涔涔雨水不斷地往下流也。 是日此處馬場,人集頗盛。 市中無他異物,惟黃蠟與細筍為多。 乃煨筍煮肉,竟日守雨。 黃草壩土司黃姓,加都司銜。 乃普安十二營長官司之屬。 十二營以歸順為首,而錢賦之數則推黃草壩,土地之遠則推步雄焉。 第213頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《徐霞客遊記》
第213頁