初,趙邦定有七子。 既沒,長子政立無子,即撫次弟政舉之子繼宗為嗣。 而趙政謹者,其大弟也,嘗統狼兵援遼歸,遂萌奪嫡心,爭之不得。 政立死,其妻為下雷之妹,政謹私通之,欲以為內援,而諸土州俱不服。 政謹乃料通「撩」,逗引莫彞三入其州,下雷亦陰助之,其妹遂挈州印並資蓄走下雷,而莫彞結營州宅,州中無孑遺焉。 後莫彞去,政謹遂顓州境。 當道移文索印下雷,因詒dài欺騙政謹出領州事。 政謹乃抵南寧,遂執而正其闢判以死刑,以印予前政立所撫子繼宗,即今十八歲者,故瘡痍未復雲。 莫彞之破龍英,在三年前;甲戌年〔即公元1634年〕。 其破歸順,則數年前事也。 今又因歸順與田州爭鎮安今德保縣,復有所祖而來,數日前自下雷北入鎮安,結巢其地。 余至龍英,道路方洶洶然,不聞其抄掠也。 抄掠者乃莫彞各村零寇,而莫酋不亂有所犯。 初,莫彞為黎彞所促,以千金投歸順,歸順受而庇之,因通其妻焉。 後英酋歸,含怨于中,鎮安因而糾之,遂攻破歸順,盡擄其官印、族屬而去。 後當道當權者知事出鎮安,坐責其取印取官于莫。 鎮安不得已,以千金往贖土官之弟並印還當道。 既以塞當道之責,且可以取償其弟,而土官之存亡則不可知矣。 後其弟署州事,其地猶半踞于莫彞,歲入征利不休。 州有土目黃達者,忠勇直前,聚眾拒莫,莫亦畏避,令得生聚焉。 鎮安與歸順,近族也,面世仇。 前既糾莫彞破歸順,虜其主以去,及為當道燭其奸,復贖其弟以塞責,可謂得計矣。 未幾,身死無後,應歸順繼嗣,而田州以同姓爭之。 歸順度力不及田,故又乞援于莫。 莫向踞歸順地未吐,今且以此為功,遂驅大兵象陣有萬餘人,象止三隻。 入營鎮安。 是歸順時以己地獻莫,而取償鎮安也。 莫彞過下雷在月之中,聞十八日過幫潤寨。 今其事未定,不知當道作何處置也。 莫彞惟鳥銃甚利,每人挾一枚,發無不中,而器械則無幾焉。 初,莫彞為黎彞所蹙cù逼迫,朝廷為封黎存莫之說,黎猶未服,當道諭之曰:「昔莫遵朝命,以一馬江棲黎,黎獨不可以高平棲莫乎?」黎乃語塞,莫得以存,今乃橫行。 中國諸土司不畏國憲,而取重外彞,漸其可長乎? 當道亦有時差官往語莫酋者,彼則厚賂之,回報云:「彼以仇哄。 無關中國事。 」豈踞地不吐,狎主齊盟,尚雲與中國無與乎? 二十四日候夫龍英。 糾彞有闢,土司世絶,皆有當憲。 今龍英、鎮安正當乘此機會,如昔時太平立郡故事,疆理其地。 乃當事者懼開邊釁,且利仍襲之例,第曰:「此土司交爭,與中國無與。 」不知莫彞助歸順得鎮安,即近取歸順之地。 是莫彞與歸順俱有所取,而朝廷之邊陲則陰有所失。 其失鎮安而不取,猶曰仍歸土司,其失歸順賂莫之地,則南折損失于彞而不覺者也。 此邊陲一大利害,而上人烏即何也從知之! 二十五日候夫龍英,因往游飄岩。 州治北向前數里外,有土山環繞,內有一小石峰如筆架,乃州之案山也。 土人名曰飄峭所之「峭」者,即山之稱也。 其前即平疇一塢,自西而東,中有大溪橫于前,為州之帶水。 〔即東入養利州,為通利江源,下太平州合邏水者也。 〕水之東有山當塢而立,即飄岩山也。 為州之水口山,特聳州東,甚峭拔,〔即前牛角山西北特立峰也。 〕其東崩崖之上,有岩東南向,高倚層雲,下臨絶壁,望之岈然。 余聞此州被寇時,州人俱避懸崖,交人環守其下,終不能上,心知即為此岩。 但仰望路絶,非得百丈梯不可,乃怏怏去。 循東南大路,有數家在焉。 詢之,曰:「此飄岩也,又謂之山岩。 幾番交寇,賴此得存。 」問:「其中大幾何?曰:」此州遺黎倖存的老百姓,皆其所容。 「問:」無水奈何?「曰:」中有小穴,蛇透而入,有水可供數十人。 「問:」今有路可登乎?「或曰:」可:「或曰:」難之“。 因拉一人導至其下,攀登崖間,輒有竹梯層層懸綴,或空倚飛崖,或斜插石隙,宛轉而上。 長短不一,凡十四層而抵岩口。 其兩旁俱危壁下嵌,惟岩口之下,崩崖翻痕,故梯得宛轉依之。 岩口上覆甚出,多有橫木架板,庋虛分竇,以為蜂房燕壘者。 由中竇入,其門甚隘,已而漸高,其中懸石拱把,翠碧如玉柱樹之,其聲鏗然。 旁又有兩柱,上垂下挺,中斷不接,而相對如天平之針焉。 柱邊亦有分藩界榻,蓋皆土人為趨避計者也。 由柱左北入,其穴漸暗,既得透光一縷,土人復編竹斷其隘處。 披而窺之,其光亦自東入,下亦有編竹架木,知有別竇可入。 復出,而由柱右東透低竅,其門亦隘,與中竇並列為兩。 西入暗隘,其中復穹然,暗中摸索,亦不甚深。 仍山中竇出外岩,其左懸石中有架木庋板,若飛閣中懸者,其中笱gǒu捕魚的竹籠篚之屬尚遍置焉。 又北杙yì木樁一木,透石隙間,復開一洞西入,其門亦東向,中有石片豎起如碑狀。 其高三尺,闊尺五,厚二寸,兩面平削,如磨礪而成者,豈亦泰山天宇之遺碑? 第145頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《徐霞客遊記》
第145頁