十一年正月,入覲,與參政阿里海牙奏請伐宋。 帝命相臣議,久不決。 阿術進曰:「臣久在行間,備見宋兵弱於往昔,失今不取,時不再來。 」帝即可其奏,詔益兵十萬,與丞相伯顏、參政阿里海牙等同伐宋。 三月,進平章政事。 秋九月,師次郢之鹽山,得俘民言:「宋沿江九郡精鋭,盡聚郢江東、西兩城,今舟師出其間,騎兵不得護岸,此危道也。 不若取黃家灣堡,東有河口,可由其中拖船入湖,轉以下江為便。 」從之,遂舍攻郢而去。 行大澤中,忽宋騎兵千人突至。 時從騎才數十人,阿術即奮槊馳擊。 所向畏避,追斬五百餘級,生擒其將趙、范二統制。 進攻沙洋、新城,拔之。 前次復州,守將翟貴迎降。 時夏貴鎖大艦扼江、漢口,兩岸備禦堅嚴。 阿術用軍將馬福計,回舟淪河口,穿湖中,從陽羅堡西沙蕪口入大江。 十二月,軍至陽羅堡,攻之不克。 阿術謂伯顏曰:「攻城,下策也。 若分軍船之半,循岸西上,對青山磯止泊,伺隙搗虛,可以得志。 」從之。 明日,阿術遙見南岸沙洲,即率眾趨之,載馬後隨。 宋將程鵬飛來拒,大戰中流,鵬飛敗走。 諸軍抵沙洲,急擊,攀岸步鬥,開而復合者數四,敵小卻,出馬于岸,遂力戰破之,追擊至鄂東門而還。 夏貴聞阿術飛渡,大驚,引麾下兵三百艘先遁,余皆潰走,遂拔陽羅堡,盡得其軍實。 伯顏議師所向,或欲先取蘄、黃,阿術曰:「若赴下流,退無所據,上取鄂、漢,雖遲旬日,師有所依,可以萬全。 」己未,水陸並趨鄂、漢,焚其船三千艘,煙焰漲天,漢陽、鄂州大恐,相繼皆降。 十二年正月,黃、蘄、江州降。 阿術率舟師趨安慶,範文虎迎降。 繼下池州。 宋丞相賈似道擁重兵拒蕪湖,遣宋京來請和。 伯顏謂阿術曰:「有詔令我軍駐守,何如?」阿術曰:「若釋似道而不擊,恐已降州郡今夏難守,且宋無信,方遣使請和,而又射我軍船,執我邏騎。 今日惟當進兵,事若有失,罪歸於我。 」二月辛酉,師次丁家洲,遂與宋前鋒孫虎臣對陣。 夏貴以戰艦二千五百艘橫亙江中,似道將兵殿其後。 時已遣騎兵夾岸而進,兩岸樹砲,擊其中堅,宋軍陣動,阿術挺身登舟,手自持柂,突入敵陣,諸軍繼進,宋兵遂大潰。 以上詳見《伯顏傳》。 世祖以宋重兵皆駐揚州,臨安倚之為重,四月,命阿術分兵圍守揚州。 庚申,次真州,敗宋兵于珠金砂,斬首二千餘級。 既抵揚州,乃造樓櫓戰具于瓜洲,漕粟于真州,樹柵以斷其糧道。 宋都統姜才領步騎二萬來攻柵,敵軍夾河為陣,阿術麾騎士渡河擊之,戰數合,堅不能卻。 眾軍佯北,才逐之,遂奮而回擊,萬矢雨集,才軍不能支,擒其副將張林,斬首萬八千級。 七月庚午,宋兩淮鎮將張世傑、孫虎臣以舟師萬艘駐焦山東,每十船為一舫,聯以鐵鎖,以示必死。 阿術登石公山,望之,舳艫連接,旌旗蔽江,曰:「可燒而走也。 」遂選強健善射者千人,載以巨艦,分兩翼夾射,阿術居中,合勢進擊,繼以火矢燒其蓬檣,煙焰漲天。 宋兵既碇舟死戰,至是欲走不能,前軍爭赴水死,後軍散走。 追至圌山,獲黃鵠白鷂船七百餘艘,自是宋人不復能軍矣。 十月,詔拜中書左丞相,仍諭之曰:「淮南重地,李庭芝狡詐,須卿守之。 」時諸軍進取臨安,阿術駐兵瓜洲,以絶揚州之援。 伯顏所以兵不血刃而平宋者,阿術控制之力為多。 十三年二月,夏貴舉淮西諸城來附。 阿術謂諸將曰:「今宋已亡,獨庭芝未下,以外助猶多故也。 若絶其聲援,塞彼糧道,尚恐東走通、泰,逃命江海。 」乃柵揚之西北丁村,以扼其高郵、寶應之饋運;貯粟灣頭堡,以備捍禦;留屯新城,以逼泰州。 又遣千戶伯顏察兒率甲騎三百助灣頭兵勢,且戒之曰:「庭芝水路既絶,必從陸出,宜謹備之。 如丁村烽起,當首尾相應,斷其歸路。 」六月甲戌,姜才知高郵米運將至,果夜出步騎五千犯丁村柵。 至曉,伯顏察兒來援,所將皆阿術牙下精兵,旗幟畫雙赤月。 眾軍望其塵,連呼曰:「丞相來矣!」宋軍識其旗,皆遁,才脫身走,追殺騎兵四百,步卒免者不滿百人。 壬辰,李庭芝以硃煥守揚州,挾姜才東走。 阿術率兵追襲,殺步卒千人,庭芝僅入泰州,遂築壘以守之。 七月乙巳,硃煥以揚州降。 乙卯,泰州守將孫良臣開北門納降,執李庭芝、姜才,奉命戮揚州市。 揚、泰既下,阿術申嚴士卒,禁暴掠。 有武衛軍校掠民二馬,即斬以徇。 兩淮悉平,得府二、州二十二、軍四、縣六十七。 九月辛酉,入見世祖于大明殿,陳宋俘。 第功行賞,實封泰興縣二千戶。 二十三年,受命北伐叛王昔剌木等。 明年凱旋。 繼又西征,至哈剌霍州,以疾卒,年五十四,追封河南王。 ○阿里海牙 阿里海牙,畏吾兒人也。 初生,胞中剖而出。 其父以為不祥,將棄之,母不忍。 比長,果聰辨,有膽略。 家貧,嘗躬耕,舍耒嘆曰:「大丈夫當立功朝廷,何至效細民事畎畝乎!」去,求其國書讀之,逾月,又棄去。 用薦者得事世祖于潛邸。 世祖即位,漸見擢用,由左右司郎中遷參議中書省事。 至元二年,立諸路行中書省,進僉河南行省事。 五年,命與元帥阿術、劉整取襄陽,又加參知政事。 始,帝遣諸將,命毋攻城,但圍之,以俟其自降。 乃築長圍,起萬山,包百丈、楚山,盡鹿門,以絶之。 宋兵入援者皆敗去。 然城中糧儲多,圍之五年,終不下。 九年三月,破樊城外郛,其將復閉內城守。 阿里海牙以為襄陽之有樊城,猶齒之有脣也,宜先攻樊城,樊城下,則襄陽可不攻而得。 乃入奏。 帝始報可。 會有西域人亦思馬因獻新砲法,因以其人來軍中。 十年正月,為砲攻樊,破之。 先是,宋兵為浮橋以通襄陽之援,阿里海牙發水軍焚其橋,襄援不至,城乃拔。 詳具《阿術傳》。 阿里海牙既破樊,移其攻具以向襄陽。 一砲中其譙樓,聲如雷霆,震城中。 城中洶洶,諸將多逾城降者。 劉整欲立碎其城,執文煥以快其意。 阿里海牙獨不欲攻,乃身至城下,與文煥語曰:「君以孤軍城守者數年,今飛鳥路絶,主上深嘉汝忠。 若降,則尊官厚祿可必得,決不殺汝也。 」文煥狐疑未決。 又折矢與之誓,如是者數四,文煥感而出降。 遂與入朝。 帝以文煥為昭勇大將軍、侍衛親軍都指揮使、襄漢大都督;阿里海牙行荊湖等路樞密院事,鎮襄陽。 阿里海牙奏曰:「襄陽自昔用武之地也,今天助順而克之,宜乘勝順流長驅,宋可必平。 」平章阿術亦贊其說。 帝命丞相史天澤議之。 天澤曰:「朝廷若遣重臣,如丞相安童、同知樞密院事伯顏者一人,都督諸軍,則四海混同,可立待也。 」帝曰:「伯顏可。 」乃大徵兵,拜伯顏為行中書省左丞相,阿術為平章。 阿里海牙進行省右丞,賞鈔二百錠。 十一年九月,會師襄陽,遂破郢州及沙洋、新城。 十二月,師出沙蕪口。 宋制置夏貴守諸隘,甚固。 阿里海牙麾兵攻武磯堡,貴趨援之。 阿術遂以兵西渡青山磯,宋都統程鵬飛來迎戰,敗之江中。 會貴兵亦敗走廬州,宣撫硃礻異孫夜遁還江陵,知鄂州張晏然以城降,鵬飛以本軍降。 伯顏與諸將會鄂城下,議曰:「鄂襟山帶江,江南之要區也,且兵糧皆備。 今蜀、江陵、岳、鄂皆未下,不以一大將鎮撫之,上流一動,則鄂非我有也。 」乃以兵四萬遣阿里海牙戍鄂,而與阿術將大兵以東。 第149頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《元史 下》
第149頁