乾元元年三月十九日,上以太常舊鐘磬,自隋已來所傳五聲,或有差錯,謂于休烈曰:「古者聖人作樂,以應天地之和,以合陰陽之序。 和則人不夭札,物不疵癘。 且金石絲竹,樂之器也。 比親享郊廟,每聽樂聲,或宮商不倫,或鐘磬失度。 可盡供鐘磬,朕當於內自定。 」太常進入,上集樂工考試數日,審知差錯,然後令再造及磨刻。 二十五日,一部先畢,召太常樂工,上臨三殿親觀考擊,皆合五音,送太常。 二十八日,又于內造樂章三十一章,送太常,郊廟歌之。 貞元三年四月,河東節度使馬燧獻《定難曲》。 禦麟德殿,命閲試之。 十二年十二月,昭義軍節度使王虔休獻《繼天誕聖樂》。 十四年二月,德宗自製《中和舞》,又奏《九部樂》及禁中歌舞。 伎者十數人,布列在庭,上禦麟德殿會百僚觀新樂詩,仍令太子書示百官。 貞元十六年正月,南詔異牟尋作《奉聖樂舞》,因韋皋以進。 十八年正月,驃國王來獻本國樂。 大和八年十月,宣太常寺,準《雲韶樂》舊用人數,令于本寺閲習進來者。 至開成元年十月,教成。 三年,武德司奉宣索《雲韶樂縣圖》二軸,進之。 大和三年八月,太常禮院奏: 謹按凱樂,鼓吹之歌曲也。 《周官大司樂》:「王師大獻,則奏凱樂。 」註云:「獻功之樂也。 」又《大司馬》之職,「師有功,則凱樂獻於社。 」註云:「兵樂曰凱。 」《司馬法》曰:「得意則凱樂,所以示喜也。 」《左氏傳》載晉文公勝楚,振旅凱入。 魏、晉已來鼓吹曲章,多述當時戰功,是則歷代獻捷,必有凱歌。 太宗平東都,破宋金剛,其後蘇定方執賀魯,李勣平高麗,皆備軍容凱歌入京師。 謹檢《貞觀》、《顯慶》、《開元禮》書,並無儀注。 今參酌今古,備其陳設及奏歌曲之儀如後。 凡命將征討,有大功獻俘馘者,其日備神策兵衛于東門外,如獻俘常儀。 其凱樂用鐃吹二部,笛、篳篥、簫、笳、鐃、鼓,每色二人,歌工二十四人。 樂工等乘馬執樂器,次第陳列,如鹵簿之式。 鼓吹令丞前導,分行于兵馬俘馘之前。 將入都門,鼓吹振作,迭奏《破陣樂》等四曲。 《破陣樂》、《應聖期》兩曲,太常舊有辭。 《賀朝歡》、《君臣同慶樂》,今撰補之。 《破陣樂》「受律辭元首,相將討叛臣。 咸歌《破陣樂》,共賞太平人。 」《應聖期》:「聖德期昌運,雍熙萬宇清。 乾坤資化育,海岳共休明。 闢土忻耕稼,銷戈遂偃兵。 殊方歌帝澤,執贄賀昇平。 」《賀朝歡》:「四海皇風被,千年德水清。 戎衣更不著,今日告功成。 」《君臣同慶樂》:「主聖開昌歷,臣忠奏大猷。 君看偃革後,便是太平秋。 」候行至太社及太廟門,工人下馬,陳列于門外。 按《周禮大司樂》註云:「獻於祖。 」《大司馬》云:「先凱樂獻於社。 」謹詳禮儀,則社廟之中,似合奏樂。 伏以尊嚴之地,鐃吹嘩歡,既無明文,或乖肅敬。 今請並于門外陳設,不奏歌曲。 候告獻禮畢,復導引奏曲如儀。 至皇帝所禦樓前兵仗旌門外二十步,樂工皆下馬徐行前進。 兵部尚書介冑執鉞,于旌門內中路前導。 《周禮》:「師有功,則大司馬左執律,右秉鉞,以先凱樂。 」註云:「律所以聽軍聲,鉞所以為將威。 」今吹律聽聲,其術久廢,惟請秉鉞,以存禮文。 次協律郎二人,公服執麾,亦于門下分導。 鼓吹令、丞引樂工等至位立定。 太常卿于樂工之前跪,具官臣某奏事,請奏凱樂。 協律郎舉麾,鼓吹大振作,遍奏《破陣樂》等四曲。 樂闋,協律郎偃麾,太常卿又跪奏凱樂畢。 兵部尚書、太常卿退。 樂工等並出旌門外訖,然後引俘馘入獻及稱賀如別儀。 別有獻俘馘儀注。 俟俘囚引出方退。 請宣付當司,編入新禮,仍令樂工教習。 依奏。 志第九 音樂二 高祖登極之後,享宴因隋舊制,用九部之樂,其後分為立坐二部。 今立部伎有《安樂》、《太平樂》、《破陣樂》、《慶善樂》、《大定樂》、《上元樂》、《聖壽樂》、《樂聖樂》,凡八部。 《安樂》者 ,後周武帝平齊所作也。 行列方正,象城郭,周世謂之城舞。 舞者八十人。 刻木為面,狗喙獸耳,以金飾之,垂綫為發,畫猰皮帽。 舞蹈姿制,猶作羌胡狀。 《太平樂》,亦謂之五方師子舞。 師子鷙獸,出於西南夷天竺、師子等國。 綴毛為之,人居其中,像其俯仰馴狎之容。 二人持繩秉拂,為習弄之狀。 五師子各立其方色。 百四十人歌《太平樂》,舞以足,持繩者服飾作崑崙象。 《破陣樂》,太宗所造也。 太宗為秦王之時,征伐四方,人間歌謡《秦王破陣樂》之曲。 及即位,使呂才協音律,李百藥、虞世南、褚亮、魏徵等制歌辭。 百二十人披甲持戟,甲以銀飾之。 發揚蹈厲,聲韻慷慨。 享宴奏之,天子避位,坐宴者皆興。 《慶善樂》,太宗所造也。 太宗生於武功之慶善宮,既貴,宴宮中,賦詩,被以管弦。 舞者六十四人。 衣紫大袖裾襦,漆髻皮履。 舞蹈安徐,以象文德洽而天下安樂也。 《大定樂》,出自《破陣樂》。 舞者百四十人。 被五彩文甲,持槊。 歌和雲,「八紘同軌樂」,以象平遼東而邊隅大定也。 《上元樂》,高宗所造。 舞者百八十人。 畫雲衣,備五色,以象元氣,故曰「上元」。 《聖壽樂》,高宗武后所作也。 舞者百四十人。 金銅冠,五色畫衣。 舞之行列必成字,十六變而畢。 有「聖超千古,道泰百王,皇帝萬年,寶祚彌昌」字。 《光聖樂》,玄宗所造也。 舞者八十人。 烏冠,五彩畫衣,兼以《上元》、《聖壽》之容,以歌王跡所興。 自《破陣舞》以下,皆雷大鼓,雜以龜茲之樂,聲振百里,動盪山谷。 《大定樂》加金鉦。 惟《慶善舞》獨用西涼樂 ,最為閒雅。 《破陣》、《上元》、《慶善》三舞,皆易其衣冠,合之鐘磬,以享郊廟。 以《破陣》為武舞,謂之《七德》;《慶善》為文舞,謂之《九功》。 自武后稱制,毀唐太廟,此禮遂有名而亡實。 《安樂》等八舞,聲樂皆立奏之,樂府謂之立部伎。 其餘總謂之坐部伎。 則天、中宗之代,大增造坐立諸舞,尋以廢寢。 第220頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《舊唐書 上》
第220頁