龐晃,字元顯,榆林人也。 父虯,周驃騎大將軍。 晃少以良家子,刺史杜達召補州都督。 周太祖既有關中,署晃大都督,領親信兵,常置左右。 晃因徙居關中。 後遷驃騎將軍,襲爵比陽侯。 衛王直出鎮襄州,晃以本官從。 尋與長湖公元定擊江南,孤軍深入,遂沒于陣。 數年,衛王直遣晃弟車騎將軍元俊賫絹八百匹贖焉,乃得歸朝。 拜上儀同,賜彩二百段,復事衛王。 時高祖出為隨州刺史,路經襄陽,衛王令晃詣高祖。 晃知高祖非常人,深自結納。 及高祖去官歸京師,晃迎見高祖于襄邑。 高祖甚歡,晃因白高祖曰:「公相貌非常,名在圖籙。 九五之日,幸願不忘。 」高祖笑曰:「何妄言也!」頃之,有一雄雉鳴于庭,高祖命晃射之,曰:「中則有賞。 然富貴之日,持以為驗。 」晃既射而中,高祖撫掌大笑曰:「此是天意,公能感之而中也。 」因以二婢賜之,情契甚密。 武帝時,晃為常山太守,高祖為定州總管,屢相往來。 俄而高祖轉亳州總管,將行,意甚不悅。 晃因白高祖曰:「燕、代精兵之處,今若動眾,天下不足圖也。 」高祖握晃手曰:「時未可也。 」晃亦轉為車騎將軍。 及高祖為揚州總管,奏晃同行。 既而高祖為丞相,進晃位開府,命督左右,甚見親待。 及踐阼,謂晃曰:「射雉之符,今日驗不?」晃再拜曰:「陛下應天順民,君臨宇內,猶憶曩時之言,不勝慶躍。 」上笑曰:「公之此言,何得忘也!」尋加上開府,拜右衛將軍,進爵為公,邑千五百戶。 河間王弘之擊突厥也,晃以行軍總管從至馬邑。 別路出賀蘭山,擊賊破之,斬首千餘級。 晃性剛悍,時廣平王雄當途用事,勢傾朝廷,晃每陵侮之。 嘗于軍中臥,見雄不起,雄甚銜之。 復與高熲有隙,二人屢譖晃。 由是宿衛十餘年,官不得進。 出為懷州刺史,數歲,遷原州總管。 仁壽中卒官,年七十二。 高祖為之廢朝,贈物三百段,米三百石,謚曰敬。 子長壽,頗知名,官至驃騎將軍。 ○李安 李安,字玄德,隴西狄道人也。 父蔚,仕周為朔燕恆三州刺史、襄武縣公。 安美姿儀,善騎射。 周天和中,釋褐右侍上士,襲爵襄武公。 俄授儀同、少師右上士。 高祖作相,引之左右,遷職方中大夫。 復拜安弟悊為儀同。 安叔父梁州刺史璋,時在京師,與周趙王謀害高祖,誘悊為內應。 悊謂安曰:「寢之則不忠,言之則不義,失忠與義,何以立身?」安曰:「丞相父也,其可背乎?」遂陰白之。 及趙王等伏誅,將加官賞,安頓首而言曰:「兄弟無汗馬之勞,過蒙獎擢,合門竭節,無以酬謝。 不意叔父無狀,為凶黨之所蠱惑,覆宗絶嗣,其甘若薺。 蒙全首領,為幸實多,豈可將叔父之命以求官賞?」於是俯伏流涕,悲不自勝。 高祖為之改容曰:「我為汝特存璋子。 」乃命有司罪止璋身,高祖亦為安隱其事而不言。 尋授安開府,進封趙郡公,悊上儀同、黃台縣男。 高祖即位,授安內史侍郎,轉尚書左丞、黃門侍郎。 平陳之役,以為楊素司馬,仍領行軍總管,率蜀兵順流東下。 時陳人屯白沙,安謂諸將曰:「水戰非北人所長。 今陳人依險泊船,必輕我而無備。 以夜襲之,賊可破也。 」諸將以為然。 安率眾先鋒,大破陳師。 高祖嘉之,詔書勞曰:「陳賊之意,自言水戰為長,險隘之間,彌謂官軍所憚。 開府親將所部,夜動舟師,摧破賊徒,生擒虜眾,益官軍之氣,破賊人之膽,副朕所委,聞以欣然。 」進位上大將軍,除郢州刺史。 數日,轉鄧州刺史。 安請為內職,高祖重違其意,除左領左右將軍。 俄遷右領軍大將軍,復拜悊開府儀同三司、備身將軍。 兄弟俱典禁衛,恩信甚重。 八年,突厥犯塞,以安為行軍總管,從楊素擊之。 安別出長川,會虜渡河,與戰破之。 仁壽元年,出安為寧州刺史,悊為衛州刺史。 安子瓊,悊子瑋,始自襁褓,乳養宮中,至是年八九歲,始命歸家。 其見親顧如是。 高祖嘗言及作相時事,因愍安兄弟滅親奉國,乃下詔曰:「先王立教,以義斷恩,割親愛之情,盡事君之道,用能弘獎大節,體此至公。 往者周歷既窮,天命將及,朕登庸惟始,王業初基,承此澆季,實繁奸宄。 上大將軍、寧州刺史、趙郡公李安,其叔璋潛結籓枝,扇惑猶子,包藏不逞,禍機將發。 安與弟開府儀同三司、衛州刺史、黃台縣男悊,深知逆順,披露丹心,凶謀既彰,罪人斯得。 朕每念誠節,嘉之無已,懋庸冊賞,宜不逾時。 但以事涉其親,猶有疑惑,欲使安等名教之方,自處有地,朕常為思審,遂致淹年。 今更詳按聖典,求諸往事,父子天性,誠孝猶不併立,況復叔侄恩輕,情禮本有差降,忘私奉國,深得正理,宜錄舊勛,重弘賞命。 」於是拜安、悊俱為柱國,賜縑各五千匹,馬百匹,羊千口。 復以悊為備身將軍,進封順陽郡公。 安謂親族曰:「雖家門獲全,而叔父遭禍,今奉此詔,悲愧交懷。 」因歔欷悲感,不能自勝。 先患水病,於是疾甚而卒,時年五十三。 謚曰懷。 子瓊嗣。 少子孝恭,最有名。 悊後坐事除名,配防嶺南,道病卒。 史臣曰:宇文慶等,龍潛惟舊,疇昔親姻,或素盡平生之言,或早有腹心之托。 沾雲雨之餘潤,照日月之末光,騁步天衢,與時升降。 高位厚秩,貽厥後昆,優矣!皛幼養宮中,未聞教義,煬帝愛之不以禮,其能不及于此乎?安、悊之於高祖,未有君臣之分,陷其骨肉,使就誅夷,大義滅親,所聞異於此矣。 雖有悲悼,何損于侃。 列傳第十六 長孫覽從子熾 熾弟晟 長孫覽,字休因,河南洛陽人也。 祖稚,魏太師、假黃鉞、上黨文宣王。 父紹遠,周小宗伯、上黨郡公。 覽性弘雅 ,有器量,略涉書記,尤曉鐘律。 魏大統中,起家東宮親信。 周明帝時,為大都督。 武帝在籓,與覽親善,及即位,彌加禮焉,超拜車騎大將軍。 每公卿上奏,必令省讀。 覽有口辯,聲氣雄壯,凡所宣傳,百僚屬目,帝每嘉嘆之。 覽初名善,帝謂之曰:「朕以萬機,委卿先覽。 」遂賜名焉。 及誅宇文護,以功進封薛國公。 其後歷小司空。 從平齊,進位柱國,封第二子寬管國公。 宣帝時,進位上柱國、大司徒,俄歷同、涇二州刺史。 高祖為丞相,轉宜州刺史。 開皇二年,將有事于江南,征為東南道行軍元帥,統八總管出壽陽,水陸俱進。 師臨江,陳人大駭。 會陳宣帝卒,覽欲乘釁遂滅之,監軍高熲以禮不伐喪而還。 上常命覽與安德王雄、上柱國元諧、李充、左仆射高熲、右衛大將軍虞慶則、吳州總管賀若弼等同宴,上曰:「朕昔在周朝,備展誠節,但苦猜忌,每致寒心。 為臣若此,竟何情賴?朕之於公,義則君臣,恩猶父子。 朕當與公共享終吉,罪非謀逆,一無所問。 朕亦知公至誠,特付太子,宜數參見之,庶得漸相親愛。 柱臣素望,實屬於公,宜識朕意。 」其恩禮如此。 又為蜀王秀納覽女為妃。 其後以母憂去職。 歲餘,起令複位。 俄轉涇州刺史,所在並有政績。 卒官。 子洪嗣。 仕歷宋順臨三州刺史、司農少卿、北平太守。 第223頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《隋書》
第223頁