始,懷光方強,朱泚畏之,與懷光書,以兄事之,約分帝關中,永為鄰國。 及懷光決反,逼乘輿南幸,其下多叛之,勢益弱。 泚乃賜懷光詔書,以臣禮待之,且征其兵。 懷光慚怒,內憂麾下為變,外恐李晟襲之,遂燒營東走,掠涇陽等十二縣,鷄犬無遺。 及富平,大將孟涉、段威勇將數千人奔于李晟,將士在道散亡相繼。 至河中,或勸河中守將呂鳴岳焚橋拒之,鳴岳以兵少恐不能支,遂納之,河中尹李齊運棄城走。 懷光遣其將趙貴先築壘于同州,刺史李紓懼,奔行在。 幕僚裴向攝州事,詣貴先,責以逆順之理,貴先感寤,遂請降,同州由是獲全。 向,遵慶之子也。 懷光使其將符嶠襲坊州,據之,渭北守將竇覦帥獵團七百圍之。 嶠請降。 詔以覦為渭北行軍司馬。 丁亥,以李晟兼京畿、渭北、鄜、坊、丹、延節度使。 庚寅,車駕至城固。 唐安公主薨,上長女也。 上在道,民有獻瓜果者,上欲以散試官授之,訪于陸贄,贄上奏,以為:「爵位恆宜慎惜,不可輕用。 起端雖微,流弊必大。 獻瓜果者,止可賜之錢帛,不當酬以官。 」上曰:「試官虛名,無損於事。 」贄又上奏,其略曰:「自兵興以來,財賦不足以供賜,而職官之賞興焉。 青朱雜沓于胥徒,金紫普施于輿皁。 當今所病,方在爵輕,設法貴之,猶恐不重,若又自棄,將何勸人!夫誘人之方,惟名與利,名近虛而于教為重,利近實而于德為輕。 專實利而不濟之以虛,則耗匱而物力不給。 專虛名而不副之以實,則誕謾而人情不趨。 故國家命秩之制,有職事官,有散官,有勛官,有爵號,然掌務而授俸者,唯系職事之一官也,此所謂旋實利而寓虛名者也。 其勛、散、爵號三者所繫,大抵止於服色、資廕而已,此所謂假虛名以佐實利者也。 今之員外、試官,頗同勛、散、爵號,雖則授無費祿,受不占員,然而突銛鋒、排患難者則以是賞之,竭筋力、展勞效者又以是酬之。 若獻瓜果者亦授試官,則彼必相謂曰『吾以忘軀命而獲官,此以進瓜果而獲官,是乃國家以吾之軀命同於瓜果矣』。 視人如草木,誰復為用哉!今陛下既未有實利以敦勸,又不重虛名而濫施,人無藉焉。 則後之立功者,將曷用為賞哉!」贄在翰林,為上所親信,居艱難中,雖有宰相,大小之事,上必與贄謀之,故當時謂之內相,上行止必與之俱。 梁、洋道險,嘗與贄相失,經夕不至,上驚憂涕泣,募得贄者賞千金。 久之,乃至,上喜甚,太子以下皆賀。 然贄數直諫,迕上意,盧杞雖貶官,上心庇之。 贄極言杞奸邪致亂,上雖貌從,心頗不悅,故劉從一、姜公輔皆自下陳登用,贄恩遇雖隆,未得為相。 壬辰,車駕至梁州。 山南地薄民貧,自安、史以來,盜賊攻剽,戶口減耗太半,雖節制十五州,租賦不及中原數縣。 及大駕駐蹕,糧用頗窘。 上欲西幸成都,嚴震言于上曰:「山南地接京畿,李晟方圖收復,借六軍以為聲援。 若幸西川,則晟未有收復之期也。 」眾議未決,會李晟表至,言:「陛下駐蹕漢中,所以系億兆之心,成滅賊之勢。 若規小舍大,遷都岷、峨,則士庶失望,雖有猛將謀臣,無所施矣!」上乃止。 嚴震百方以聚財賦,民不至困窮而供億無乏。 牙將嚴礪,震之從祖弟也,震使掌轉餉,事甚修辦。 初,奉天圍既解,李楚琳遣使入貢,上不得已除鳳翔節度使,而心惡之。 議者言楚琳凶逆反覆,若不堤防,恐生窺伺。 由是楚琳使者數輩至,上皆不引見,留之不遣。 甫至漢中,欲以渾瑊代楚琳鎮鳳翔,陸贄上奏,以為:「楚琳殺帥助賊,其罪固大,但以乘輿未復,大憝猶存,勤王之師悉在畿內,急宣速告,晷刻是爭。 商嶺則道迂且遙,駱谷復為盜所扼,僅通王命,唯在褒斜,此路若又阻艱,南北遂將夐絶。 以諸鎮危疑之勢,居二逆誘脅之中,洶洶群情,各懷向背。 倘或楚琳發憾,公肆猖狂,南塞要衝,東延巨猾,則我咽喉梗而心膂分矣。 今楚琳能兩端顧望,乃是天誘其衷,故通歸涂,將濟大業。 陛下誠宜深以為念,厚加撫循,得其持疑,便足集事。 必欲精求素行,追抉宿疵,則是改過不足以補愆,自新不足以贖罪。 凡今將吏,豈得盡無疵瑕,人皆省思,孰免疑畏!又況阻命之輩,脅從之流,自知負恩,安敢歸化!斯釁非小,所宜速圖。 伏願陛下思英主大略,勿以小不忍虧撓興復之業也。 」上釋然開悟,善待楚琳使者,優詔存慰之。 丁酉,加宣武節度使劉洽同平章事。 己亥,以行在都知兵馬使渾瑊同平章事亦朔方節度使,朔方、邠寧、振武、永平、奉天行營兵馬副元帥。 第417頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《資治通鑑 下》
第417頁