丁亥,以司列太常伯劉祥道兼右相,大司憲竇德玄為司元太常伯、檢校左相。 冬,十月,庚辰,檢校熊津都督劉仁軌上言:「臣伏睹所存戍兵,疲羸者多,勇健者少,衣服貧敝,唯思西歸,無心展效。 臣問以『往在海西,見百姓人人應募,爭欲從軍,或請自辦衣糧,謂之「義征」,何為今日士卒如此?』咸言:『今日官府與曩時不同,人心亦殊。 曩時東西征役,身沒王事,並蒙敕使弔祭,追贈官爵,或以死者官爵回授之弟,凡渡遼海者,皆賜勛一轉。 自顯慶五年以來,徵人屢經渡海,官不記錄,其死者亦無人誰何。 州縣每發百姓為兵,其壯而富者,行錢參逐,皆亡匿得免;貧者身雖老弱,被發即行。 頃者破百濟及平壤苦戰,當是時,將帥號令,許以勛賞,無所不至;及達西岸,惟聞枷鎖推禁,奪賜破勛,州縣追呼,無以自存,公私因弊,不可悉言。 以是昨發海西之日,已有逃亡自殘者,非獨至海外而然也。 又,本因征役勛級以為榮寵;而比年出征,皆使勛官輓引,勞苦與白丁無殊,百姓不願從軍,率皆由此。 』臣又問:『曩日士卒留鎮五年,尚得支濟,今爾等始經一年,何為如此單露?』咸言:『初發家日,惟令備一年資裝;今已二年,未有還期。 』臣檢校軍士所留衣,今冬僅可充事,來秋以往,全無準擬。 陛下留兵海外,欲殄滅高麗。 百濟、高麗,舊相黨援,倭人雖遠,亦共為影響,若無鎮兵,還成一國。 今既資戍守,又置屯田,所借士卒同心同德,而眾有此議,何望成功!自非有所更張,厚加慰勞,明賞重罰以起士心,若止如今日已前處置,恐師眾疲老,立效無日。 逆耳之事,或無人為陛下盡言,故臣披露肝膽,昧死奏陳。 」 上深納其言,遣右威衛將軍劉仁願將兵渡海以代舊鎮之兵,仍敕仁軌俱還。 仁軌謂仁願曰:「國家懸軍海外,欲以經略高麗,其事非易。 今收穫未畢,而軍吏與士卒一時代去,軍將又歸;夷人新服,眾心未安,必將生變。 不如且留舊兵,漸令收穫,辦具資糧,節級遣還;軍將且留鎮撫,未可還也。 」仁願曰:「吾前還海西,大遭讒謗,雲吾多留兵眾,謀據海東,幾不免禍。 今日唯知準敕,豈敢擅有所為!」仁軌曰:「人臣苟利於國,知無不為,豈恤其私!」乃上表陳便宜,自請留鎮海東。 上從之。 仍以扶餘隆為熊津都尉,使招輯其餘眾。 初,武后能屈身忍辱,奉順上意,故上排群議而立之;及得志,專作威福,上欲有所為,動為後所制,上不勝其忿。 有道士郭行真,出入禁中,嘗為厭勝之術,宦者王伏勝發之。 上大怒,密召西召侍郎、同東西台三品上官儀議之。 儀因言:「皇后專恣,海內所不與,請廢之。 」上意亦以為然,即命儀草詔。 左右奔告于後,後遽詣上自訴。 詔草猶在上所,上羞縮不忍,復待之如初;猶恐後怨怒,因紿之曰:「我初無此心,皆上官儀教我。 」儀先為陳王諮議,與王伏勝俱事故太子忠,後於是使許敬宗誣奏儀、伏勝與忠謀大逆。 十二月,丙戌,儀下獄,與其子庭芝、王伏勝皆死,籍沒其家。 戊子,賜忠死於流所。 右相劉祥道坐與儀善,罷政事,為司禮太常伯,左肅機鄭欽泰等朝士流貶者甚眾,皆坐與儀交通故也。 自是上每視事,則後垂簾于後,政無大小皆與聞之。 天下大權,悉歸中宮,黜陟、生殺,決於其口,天子拱手而已,中外謂之二聖。 太子右中護、檢校西台侍郎樂彥瑋、西台侍郎孫處約並同東西台三品。 高宗天皇大聖大弘孝皇帝中之上麟德二年(乙丑,公元六六五年) 春,正月,丁卯,吐蕃遣使入見,請復與吐谷渾和親,仍求赤水地畜牧,上不許。 二月,壬午,車駕發京師,丁酉,至合璧宮。 上語及隋煬帝,謂侍臣曰:「煬帝拒諫而亡,朕常以為戒,虛心求諫;而竟無諫者,何也?」李勣對曰:「陛下所為盡善,群臣無得而諫。 」 三月,甲寅,以兼司戎太常伯姜恪同東西台三品。 恪,寶誼之子也。 辛未,東都乾元殿成。 閏月,壬申朔,車駕至東都。 疏勒弓月引吐蕃侵于闐。 敕西州都督崔知辯、左武衛將軍曹繼叔將兵救之。 夏,四月,戊辰,左侍極陸敦信檢校右相;西台侍郎孫處約、太子右中護、檢校西台侍郎樂彥瑋並罷政事。 秘閣郎中李淳風以傅仁均《戊寅歷》推步浸疏,乃增損劉焯《皇極歷》,更撰《麟德歷》;五月,辛卯,行之。 秋,七月,己丑,兗州都督鄧康王元裕薨。 第201頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《資治通鑑 下》
第201頁