對曰:論之所明,原本以為理,難之所疑,即末以為用。 蓋陰閉之巧不傳,萌漸之調長絶。 故知妄言賞理,古人所難。 吾所謂命,固以綿絡古今,彌貫終始,爰及君臣父子,師友夫妻,皆天數冥合,神運玄至。 逮乎睽愛離會,既命之所甄,昏爽順戾,亦運之所漸。 爾乃松柳異質,薺荼殊性,故疾風知勁草,嚴霜識貞木,何異忠孝之質,資行夙昭。 至于刻志酬生,題誠復施,殉節投命,馴義忘己。 亦由石雖可毀,堅不可銷,丹雖可磨,赤不可滅。 因斯而言,君臣師資,既幽期自賓,心力感效,亦冥數天兆。 夫獨何怪哉! 願字子恭,父淵之,散騎侍郎。 願好學,有文辭于世。 大明中,舉秀才,對策稱旨,擢為著作佐郎,太子舍人。 早卒。 史臣曰:孝建啟基,西楚放命,難連淮、濟,勢盛江服。 硃修之著節漢南,劉秀之推鋒萬里,並誠載艱一,忠惟帝念。 而逾峴之鋒,戰有獨克,出硤之師,舟無只反。 雖霜霰並時,而計功則異也。 及定終之命,等數相懸,蓋由義結蕃朝,故恩有厚薄。 雖故舊不遺,聞之前訓,隆名爽實,亦無取焉! 列傳第四十二 周朗 沈懷文 周朗,字義利,汝南安城人也。 祖文,黃門侍郎。 父淳,宋初貴達,官至侍中,太常。 兄嶠,尚高祖第四女宣城德公主。 二女適建平王宏、廬江王禕。 以貴戚顯官,元嘉末,為吳興太守。 賊劭弒立,隨王誕舉義于會稽,劭加嶠冠軍將軍,誕檄又至。 嶠素懼怯,回惑不知所從,為府司馬丘珍孫所殺。 朝庭明其本心,國婚如故。 朗少而愛奇,雅有風氣,與嶠志趨不同,嶠甚疾之。 初為南平王鑠冠軍行參軍,太子舍人,司徒主簿,坐請急不待對,除名。 又為江夏王義恭太尉參軍。 元嘉二十七年春,朝議當遣義恭出鎮彭城,為北討大統。 朗聞之解職。 及義恭出鎮,府主簿羊希從行,與朗書戲之,勸令獻奇進策。 朗報書曰: 羊生足下:豈當適使人進哉,何卿才之更茂也。 宅生結意,可復佳耳,屬華比彩,何更工邪!視己反覆,慰亦無已。 觀諸紙上,方審卿復逢知己。 動以何術,而能每降恩明,豈不為足下欣邪,然更憂不知卿死所處耳。 夫匈奴之不誅有日,皇居之亡辱舊矣。 天下孰不憤心悲腸,以忿胡人之患,靡衣偷食,以望國家之師。 自智士箝口,雄人蓄氣,不得議圖邊之事者,良淹歲紀。 今天子以炎、軒之德,塚輔以姬、呂之賢,故赫然發怒,將以匈奴釁旗,惻然動仁,欲使余氓被惠。 及取士之令朝發,宰士暮登英豪;調兵之詔夕行,主公旦升雄俊。 延賢人者,固非一日,況復加此焉。 夫天下之士,砥行磨名,欲不辱其志氣;選奇蓄異,將進善於所天。 非但有建國之謀不及,安民之論不與,至反以孝潔生議于鄉曲,忠烈起謗于君寀。 身不絓王臣之籙,名不廁通人之班。 顛倒國門,湮銷丘裡者,自數十年以往,豈一人哉!若吾身無他伎,而出值明君,變官望主,歲增恩價,竟不能柔心飾帶,取重左右。 校于向士,則榮已多;料于今職,則笑亦廣。 而足下方復廣吾以馳志之時,求予以安邊之術,何足下不知言也。 若以賢未登,則今之登賢如此;以才應進,則吾之非才若是。 豈可欲以殞海之鬐,望鼓鰓于豎鱗之肆;墜風之羽,覬振翮于軒毳之間。 其不能俱陪淥水,並負青天,可無待于明見。 若乃闕奇謀深智之術,無悅主狎俗之能,亦不可復稍為卿說。 但觀以上國再毀之臣,望府一逐之吏,當復是天下才否,此皆足下所親知。 吾雖疲冗,亦嘗聽君子之餘論,豈敢忘之。 凡士之置身有三耳:一則雲戶岫寢,欒危桂榮,秣芝浮霜,翦松沈雪,憐肌蓄髓,寶氣愛魂,非但土石侯卿,腐鴆梁錦,實乃佇意天后,睨目羽人。 次則刳心掃智,剖命驅生,橫議于雲台之下,切辭于宣室之上,衍王德而批民患,進貞白而鴆奸猾,委玉入而齊聲禮,揭金出而烹勍寇,使車軌一風,甸道共德,令功日濟而己無跡,道日富而君難名,致諸侯斂手,天子改觀。 其末則饜台而出,望旃而入,結冤兩宮之下,鼓袖六王之間,俯眉脅肩,言天下之道德,瞋目扼腕,陳從橫于四海,理有泰則止而進,調覺迕則反而還,閒居違官,交造頓罷,捐慕遺憂,夷毀銷譽,呼吸以補其氣,繕嚼以輔其生。 凡此三者,皆志士仁人之所行,非吾之所能也。 若吾幸病不及死,役不至身,蓬藜既滿,方杜長者之轍;谷稼是諮,自絶世豪之顧。 塵生床帷,苔積階月,又檐中山木,時華月深,池上海草,歲榮日蔓。 且室間軒左,幸有陳書十篋,席隅奧右,頗得宿酒數壺。 按弦拭徽,讎方校石,時復陳局露初,奠爵星晚,歡然不覺是羲、軒後也。 近春田三頃,秋園五畦,若此無災,山裝可具。 候振飲之罷,俟封勒之畢,當敬觀邠、酆,蕭尋伊、鄗,傍眺燕、隴,邪履遼、衛,覛我周之軫跡,弔他賢之憂天。 當其少涉,未休此欲,但理實詭固,物好交加,或征勢而笑其言,或觀謀而害其意。 夫楊硃以此,猶見嗤于梁人,況才減楊子之器,物甚魏君之意者哉!若如漢宗之言李廣,此固許天下之有才,又知天下之時非也。 豈若黨巷閭裡之間,忌見貞士之遭遇,便謂是臧獲庸人之徒耳。 士固願呈心于其主,露奇于所歸。 卿相,末事也。 若廣者,何用侯為。 至乃復有致謁于為亂之日,被訕于害正之徒,心奇而無由露,事直而變為枉,豈不痛哉!豈不痛哉! 第439頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《宋書》
第439頁