對曰:子可謂扶繩而辨,循刻而議。 若乃宣攝有方,豈非吉運所屬;將迎有會,實亦凶數自挻。 若夫陽施陰德,長世遐年,揆厥所原,孰往非命。 研復來旨,仇校往說,起予惟商,未識所異。 資生稟運,參差萬殊,逆順吉凶,理數不一。 原夫餐椒非養生之術,咀劍豈衛性之經。 命之所延,人肉其骨,而含嚼膏粱,時或嬰患。 深澗乖徼寵之津,空谷絶探榮之轍,運之所集,物稊其枯,而俯仰竿牘,終然離沮。 爾乃蹻、跖橫行;曾、原窘步。 湯、周延世,詡、邑絶緒。 吉凶征應,糾纆若茲。 畢萬保軀,宓賤喪領,梁野之言,豈不或妄。 谷南、魯北,甘此促生;彭翁、竇叟,將以何術。 晉平、趙敬,淫放已該;漢主、魏相,奚獨傷夭。 同異若斯,是非孰正。 至如雷濱凝分,挫志遠圖;棘津陰拱,振功高世。 樊生沖矯,鎸旌善之文,華子高抗,銘懲非之策,皆士衡所云「同川而異歸」者也。 殊涂均致,實繁有征。 即理易推,在言可略。 昔兩都全盛,六合殷昌,霧集貴寵之閭,雲動權豪之術,鈞貿貽談,豈唯陳、張而已。 觀夫二子,才未越眾,而此以藉榮揮價,彼獨擯景淪聲,通否之運,斷可知矣。 嚴、辛不安時任命,而委罪亮直,亦地脈之徒歟。 若神仙所序,顯明修習,齊強燕平,厥驗未著,李覃董芬,其效安在。 喬、松之侶,雲飛天居,夷、列之徒,風行水息,良由理數懸挺,實乃鐘茲景命。 天竺遺文,星華方策,因造前定,果報指期,貧豪莫差,修夭無爽,有允瑣辭,無愆鄙說,統而言之,孰往非命。 冥期前定,各從所歸,善惡無所矯其趨,愚智焉能殊其理。 若乃得議其工,失嗤其拙,操之則慄,舍之則悲,斯固染情於近累,豈不貽誚于通識。 問曰:清論光心,英辯溢目,求諸鄙懷,良有未盡。 若動止皆運,險易自天,理定前期,靡非暗至。 玉門犁丘,睿識弗免。 豈非聖愚齊致,仁虐同功。 昏明之用,將何施而可? 對曰:夫聖人懷虛以涵育,凝明以洞照。 惟虛也,故無往而不通;惟明也,故無來而不燭。 涸海流金,弗染溫涼之岨;嚴兵猛兕,無累爪刃之災。 忘生而生愈全,遺神而神彌暢。 若玉門犁丘,蓋同跡於人,故同人有患,然而均心于天,亦均天無害。 大賢則體備形器,慮盡藏假,靜默以居否,深拱以違礥,皆數在清全,故鐘茲妙識。 是以稟仲尼之道,不在奔車之上;資伯夷之運,不處覆舟之下。 若乃越難趨險,逡巡弗獲,履危踐機,黽勉從事,愚之所司,聖亦何為。 及中下之流,馳心妄動,是非舛干,倚伏移貿,故北宮意逆而功順,東門心晦而跡明;宣應遺筮而逢吉,張松協數而遘禍。 且智防有紀,患累無方。 爾乃猘狗逐而華子奔,腐鼠遺而虞氏滅;匣猿逸而林木殘,櫝珠亡而池水竭。 凡厥條流,曲難詳備,搖形役思,其效安征。 豈若澡雪靈府,洗練神宅,據道為心,依德為慮,使跡窮則義斯暢,身泰則理兼通,豈不美哉!何必遺此而取彼。 問曰:夫建極開化,樹聲貽則,典防之興,由來尚矣。 必乃幽符懸兆,冥數指期,善惡前征,是非素定,名教之道,不亦几乎息哉! 對曰:天生蒸民,樹之物則,教義所稟,豈非冥數。 何則?形氣之具,必有待而存;顓蒙之倫,豈無因而立。 必假纖紈以安生,藉梁豢以延祀,資信禮以繕性,秉廉義以劾情。 聖人聰明深懿,履道測化,通體天地,同情日月,仰觀俯察,撫運裁風。 於是乎昭日星之紀,正霜雨之度,張雲霞之明,衍風露之渥,浮舟翼滯,騰駕振幽。 又乃甄理三才,辨綜五德,弘鋪七體之端,宣昭八經之緒。 是以時雍在運,群方自通,抱德煬和,全真保性。 故信食相資,代為脣齒;富教相假,遞成輔車。 今弛棄纖紈,損絶梁豢,必雲徼生委命,豈不已曉其迷。 至乎湮斥廉義,屏黜信禮,責以祈存推數,遂乃未辨其惑;連類若斯,乖妄滋甚。 然則教義之道,生運所資,寵辱榮枯,常由此作。 斯固命中之一物,非所以為難也。 問曰:循復前旨,既以理命縣兆,生數冥期。 研覆後文,又云依杖名教,帥循訓范。 若藉數任天,則放情蕩思;拘訓馴范,則防慮檢喪。 函矢殊用,矛戈異適,雙美之談,豈能兩遂。 對曰:夫性運乖舛,心貌詭殊,請布末懷,略言其要。 若乃吉命所鍾,縱情蹈道,訓性而順,因心則靈。 凶數所挻,率由踐逆,聞言不信,長惡無悛。 此愚智不移,聲訓所遺者也。 其有見善如不及,從諫如順流,是則命待教全,運須化立。 譬以良醫之室,病者所存,至如澄神清魂,平心實氣,無妄之痾,勿藥有喜,所謂縱情蹈道,無假隱括。 若膏肓之疾,長桑不治,體府之病,陽慶弗理,此則率由踐逆,自絶調禦。 至乃趙儲之命宜永,須扁鵲而後全,齊後之數必延,待文摯而後濟。 亦猶運鐘循獎,彞范所興,善惡無主,唯運所集而異。 膏梁方丈,沈疾弗顧;瑤碧盈尺,阽危弗存。 夫靜躁之容,造次必於是;曲直之性,顛沛不可移。 是以夷、惠均聖而異方;遵、竦齊通而殊事。 雖復鉗桎羿、帟,思服巢、許之情;捶勒曾、史,言膺蹻、跖之慮。 不然之事,斷可知也。 必幽符鑽仰,冥數修習,雖存陵惰,其可得乎!故運屬波流,勢無防慮,命徼山立,理無放情。 用殊函矢,雙美奚躓;談異矛戈,兩濟何傷。 問曰:夫君臣恩深,師資義固,所以沾榮涂施,提飾荷聲。 故刳心流腸,捐生以亢節;火妻灰子,霾名以償義。 若幽期天兆,則明揚可遺;冥數自賓,則感效宜絶。 豈其然乎? 第438頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《宋書》
第438頁