少好學,善屬文。 年未二十,以為始興王浚後軍參軍,遷太子舍人。 坐屬疾,于楊列橋觀鬥鴨,為有司所糾,原不問。 性好鷹犬,與閭裡少年相馳逐,又躬自屠牛。 義慶聞如此,令周旋沙門慧觀造而觀之。 僧達陳書滿席,與論文義,慧觀酬答不暇,深相稱美。 與錫不協,訴家貧,求郡,太祖欲以為秦郡,吏部郎庾炳之曰:「王弘子既不宜作秦郡,僧達亦不堪蒞民。 」乃止。 尋遷太子洗馬,母憂去職。 兄錫罷臨海郡還,送故及奉祿百萬以上,僧達一夕令奴輦取,無復所餘。 服闋,為宣城太守。 性好遊獵,而山郡無事,僧達肆意馳騁,或三五日不歸,受辭訟多在獵所。 民或相逢不識,問府君所在,僧達曰:「近在後。 」元嘉二十八年春,索虜寇逼,都邑危懼,僧達求入衛京師,見許。 賊退,又除宣城太守,頃之,徙任義興。 三十年,元兇弒立,世祖入討,普檄諸州郡;又符郡發兵,僧達未知所從。 客說之曰:「方今釁逆滔天,古今未有,為君計,莫若承義師之檄,移告傍郡,使工言之士,明示禍福,苟在有心,誰不響應,此策上也。 如其不能,可躬率向義之徒,詳擇水陸之便,致身南歸,亦其次也。 」僧達乃自候道南奔,逢世祖于鵲頭,即命為長史,加征虜將軍。 初,世祖發尋陽,沈慶之謂人曰:「王僧達必來赴義。 」人問其所以,慶之曰:「虜馬飲江,王出赴難,見在先帝前,議論開張,執意明決,以此言之,其至必也。 」 上即位,以為尚書右仆射,尋出為使持節、南蠻校尉,加征虜將軍。 時南郡王義宣求留江陵,南蠻不解,不成行。 仍補護軍將軍。 僧達自負才地,謂當時莫及。 上初踐阼,即居端右,一二年間,便望宰相。 及為護軍,不得志,乃啟求徐州,曰: 臣衰索餘生,逢辰藉業,先帝追念功臣,眷及遺賤,飾短捐陋,布策稠采,從官委褐,十有一載。 早憑慶泰,脫親盛明,而有志于學,無獨見之敏,有務在身,無偏鑒之識,固不足建言世治,備辨時宜。 竊以天恩不可終報,屍素難可久處,故猖狂蕪謬,每陳所懷。 陛下孝誠發衷,義順動物,自龍飛以來,實應九服同歡,三光再朗。 而臣假視巷裡,借聽民謡,黎氓囗囗,未締其感,遠近風議,不獲稍進,臣所用夙宵疾首,寤寐疚心者也。 臣取之前載,譬之於今。 當漢文之時,可謂藉已成之業,據既安之運,重以布衣菲食,憂勤治道,而賈誼披露乃誠,猶有嘆哭之諫。 況今承顛沛,萬機惟始,恩未及普,信未遑周。 臣又聞前達有言,天下,重器也,一安不可卒危,一危亦不可卒安。 陛下神思淵通,亦當鑒之聖慮。 竊謂當今之務,惟在萬有為己,家國同憂,允彼庶心,從民之慾。 民有咨瘼之聲,君表納隍之志。 下有愆弊之苦,上無侈豫之情。 又應官酌其才,爵疇其望,與失不賞,寧失不刑。 至若樞任重司,籓捍要鎮,治亂攸寄,動靜所歸,百度惟新,或可因而弗革,事在適宜,無或定其出處。 天下多才,在所用之。 臣非惟寄觀世路,謬識其難,即之於身,詳見其弊。 何者?臣雖得免牆面,書不入于學伍,行無愆戾,自無近於才能,直以廕托門世,夙列榮齒。 且近雖奔迸江路,歸命南闕,竟何功效,可以書賞。 而頻出內寵,陛下綢繆數旬之中,累發明詔。 自非才略有素,聲實相任,豈可聞而弗驚,履而無懼。 固宜退省身分,識恩之厚,不知報答,當在何期。 夫見危致命,死而後已,皆慇勤前誥,重其忘生。 臣感先聖格言,思在必效之地,使生獲其志,死得其所。 如使臣享厚祿,居重榮,衣狐坐熊,而無事于世者,固所不能安也。 今四夷猶警,國未忘戰,辮髮凶詭,尤宜裁防。 間者天兵未獲,已肆其輕漢之心,恐戎狄貪惏,猶懷匪遜。 脫以神州暫擾,中夏兵饑,容或遊魂塞內,重窺邊壘。 且高秋在節,胡馬興威,宜圖其易,蚤為之所。 臣每一日三省,志在報效,遠近小大,顧其所安,受效偏方,得司者則慮之所辦,情有不疑。 若首統軍政,董勒天兵,既才所不周,實誠亦非願。 陛下矜諒已厚,願復曲體此心。 護軍之任,臣不敢處,彭城軍府,即時過立。 且臣本在驅馳,非希崇顯,輕智小號,足以自安。 願垂鑒恕,特賜申獎,則內外榮荷,存沒銘分。 上不許。 僧達三啟固陳,上甚不說。 以為征虜將軍、吳郡太守。 期歲五遷,僧達彌不得意。 吳郭西台寺多富沙門,僧達求須不稱意,乃遣主簿顧曠率門義劫寺內沙門竺法瑤,得數百萬。 荊、江反叛,加僧達置佐領兵,台符聽置千人,而輒立三十隊,隊八十人。 又立宅于吳,多役公力。 坐免官。 初,僧達為太子洗馬,在東宮,愛念軍人硃靈寶,及出為宣城,靈寶已長,僧達詐列死亡,寄宣城左永之籍,注以為己子,改名元序,啟太祖以為武陵國典衛令,又以補竟陵國典書令,建平國中軍將軍。 孝建元年春,事發,又加禁錮。 上表陳謝云:「不能因依左右,傾意權貴。 」上愈怒。 僧達族子確年少,美姿容,僧達與之私款。 確叔父休為永嘉太守,當將確之郡,僧達欲逼留之,確知其意,避不復往。 僧達大怒,潛于所住屋後作大坑,欲誘確來別,因殺而埋之。 從弟僧虔知其謀,禁呵乃止。 御史中丞劉瑀奏請收治,上不許。 孝建三年,除太常,意尤不悅。 頃之,上表解職,曰: 第408頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《宋書》
第408頁