張華,字茂先,范陽方城人也。 父平,魏漁陽郡守。 華少孤貧,自牧羊,同郡盧欽見而器之。 鄉人劉放亦奇其才,以女妻焉。 華學業優博,辭藻溫麗,朗贍多通,圖緯方伎之書莫不詳覽。 少自修謹,造次必以禮度。 勇于赴義,篤于周急。 器識弘曠,時人罕能測之。 初未知名,著《鷦鷯賦》以自寄。 其詞曰: 何造化之多端,播群形于萬類。 惟鷦鷯之微禽,亦攝生而受氣,育翩翾之陋體,無玄黃以自貴;毛無施于器用,肉不登乎俎味。 鷹鸇過猶戢翼,尚何懼于{罒童}罻!翳薈蒙籠,是焉游集。 飛不飄揚,翔不翕集。 其居易容, 其求易給;巢林不過一枝,每食不過數粒。 棲無所滯。 游無所盤;匪陋荊棘,匪榮茝蘭。 動翼而逸,投足而安。 委命順理,與物無患。 伊茲禽之無知,而處身之似智。 不懷寶以賈害,不飾表以招累。 靜守性而不矜,動因循而簡易。 任自然以為資,無誘慕于世偽。 雕鶡介其觜距,鵠鷺軼于雲際,鵾鷄竄于幽險,孔翠生乎遐裔,彼晨鳧與歸雁,又矯翼而增逝,咸美羽而豐肌,故無罪而皆斃;徒銜蘆以避繳,終為戮于此世。 蒼鷹鷙而受紲,鸚鵡慧而入籠,屈猛志以服養,塊幽縶于九重;變音聲以順旨,思摧翮而為庸。 戀鍾岱之林野,慕隴坻之高松。 雖蒙幸于于日,未若疇昔之從容。 海鳥爰居,避風而至;條支巨爵,逾嶺自致;提挈萬里,飄颻逼畏。 夫惟體大妨物,而形瑰足偉也。 陰陽陶烝,萬品一區。 鉅細舛錯,種繁類殊。 鷦冥巢于蚊睫,大鵬彌乎天隅,將以上方不足而下比有餘。 普天壤而遐觀,吾又安知大小之所如。 陳留阮籍見之,嘆曰:「王佐之才也!」由是聲名始著。 郡守鮮于嗣薦華為太常博士。 盧欽言之於文帝,轉河南尹丞,未拜,除佐著作郎。 頃之,遷長史,兼中書郎。 朝議表奏,多見施用,遂即真。 晉受禪,拜黃門侍郎,封關內侯。 華強記默識,四海之內,若指諸掌。 武帝嘗問漢宮室制度及建章千門萬戶,華應對如流,聽者忘倦,畫地成圖,左右屬目。 帝甚異之,時人比之子產。 數歲,拜中書令,後加散騎常侍。 遭母憂,哀毀過禮,中詔勉勵,逼令攝事。 初,帝潛與羊祜謀伐吳,而群臣多以為不可,唯華贊成其計。 其後,祜疾篤,帝遣華詣祜,問以伐吳之計,語在《祜傳》。 及將大舉,以華為度支尚書,乃量計運漕,決定廟算。 眾軍既進,而未有克獲,賈充等奏誅華以謝天下。 帝曰:「此是吾意,華但與吾同耳。 」時大臣皆以為未可輕進,華獨堅執,以為必克。 及吳滅,詔曰:「尚書、關內侯張華,前與故太傅羊祜共創大計,遂典掌軍事,部分諸方,算定權略,運籌決勝,有謀謨之勛。 其進封為廣武縣侯,增邑萬戶,封子一人為亭侯,千五百戶,賜絹萬匹。 」 華名重一世,眾所推服,晉史及儀禮憲章並屬於華,多所損益。 當時詔誥皆所草定,聲譽益盛,有台輔之望焉。 而荀勖自以大族,恃帝恩深,憎疾之,每伺間隙,欲出華外鎮。 會帝問華:「誰可托寄後事者?」對曰:「明德至親,莫如齊王攸。 」既非上意所在,微為忤旨,間言遂行。 乃出華為持節、都督幽州諸軍事、領護烏桓校尉、安北將軍。 撫納新舊,戎夏懷之。 東夷馬韓、新彌諸國依山帶海,去州四千餘里,歷世未附者二十餘國,並遣使朝獻。 於是遠夷賓服,四境無虞,頻歲豐稔,士馬強盛。 朝議欲征華入相,又欲進號儀同。 初,華毀征士馮恢于帝,紞即恢之弟也,深有寵于帝。 紞嘗侍帝,從容論魏晉事,因曰;「臣竊謂鍾會之釁,頗由太祖。 」帝變色曰:「卿何言邪!」紞免冠謝曰;「臣愚冗瞽言,罪應萬死。 然臣微意,猶有可申。 」帝曰:「何以言之」紞曰:「臣以為善禦者必識六轡盈縮之勢,善政者必審官方控帶之宜,故仲由以兼人被抑,冉求以退弱被進,漢高八王以寵過夷滅,光武諸將由抑損克終。 非上有仁暴之殊,下有愚智之異,蓋抑揚與奪使之然耳。 鍾會才見有限,而太祖誇獎太過,嘉其謀猷,盛其名器,居以重勢,委以大兵,故使會自謂算無遺策,功在不賞,輈張跋扈,遂構凶逆耳。 向令太祖錄其小能,節以大禮,抑之以權勢,納之以軌則,則亂心無由而生,亂事無由而成矣。 」帝曰:「然。 」紞稽首曰:「陛下既已然微臣之言,宜思堅冰之漸,無使如會之徒復致覆喪。 」帝曰:「當今豈有如會者乎?」紞曰:「東方朔有言『談何容易』,《易》曰:『臣不密則失身』。 」帝乃屏左右曰:「卿極言之。 」紞曰:「陛下謀謨之臣,著大功于天下,海內莫不聞知,據方鎮總戎馬之任者,皆在陛下聖慮矣。 」帝默然。 頃之,征華為太常。 以太廟屋棟折,免官。 遂終帝之世,以列侯朝見。 惠帝即位,以華為太子少傅,與王戎、裴楷、和嶠俱以德望為楊駿所忌,皆不與朝政。 及駿誅後,將廢皇太后,會群臣于朝堂,議者皆承望風旨,以為《春秋》絶文姜,今太后自絶于宗廟,亦宜廢黜。 ”惟華議以為「夫婦之道,父不能得之於子,子不能得之於父,皇太后非得罪于先帝者也。 今黨其所親,為不母于聖世,宜依漢廢趙太后為孝成後故事,貶太后之號,還稱武皇后,居異宮,以全貴終之恩」。 不從,遂廢太后為庶人。 第235頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《晉書 上》
第235頁