《傳》曰:「視之不明,是謂不哲,厥咎舒,厥罰恆燠,厥極疾。 時則有草妖,時則有蠃蟲之孽,時則有羊禍,時則有目痾,時則有赤眚赤祥。 惟水沴火。 」視之不明,是謂不哲。 哲,知也。 《詩》云:「爾德不明,以亡陪亡卿。 不明爾德,以亡背亡側。 」言上不明,暗昧蔽惑,則不能知善惡,親近習,長同類,亡功者受賞,有罪者不殺,百官廢亂,失在舒緩,故其咎舒也。 盛夏日長,暑以養物,政弛緩,故其罰常燠也。 燠則冬溫,春夏不和,傷病疾人,其極疾也。 誅不行則霜不殺草,繇臣下則殺不以時,故有草妖。 凡妖,貌則以服,言則以詩,聽則以聲。 視不以色者,五色,物之大分也,在於眚祥,故聖人以為草妖,失物柄之明者也。 溫燠生蟲,故有蠃蟲之孽,謂螟螣之類當死不死,當生而不生,或多於故而為災也。 劉歆以為屬思心不容。 于《易》,剛而苞柔為《離》,《離》為火,為目。 羊上角下蹄,剛而苞柔,羊大目而不精明,視氣毀,故有羊禍。 一日,暑歲羊多疫死,及為怪,亦是也。 及人,則多病目者,故有目痾。 火色赤,故有赤眚赤祥。 凡視傷者,病火氣;火氣傷,則水沴之。 其極疾者順之,其福曰壽。 劉歆《視傳》曰有羽蟲之孽,鷄禍。 說以為于天文南方硃張為鳥星,故為羽蟲。 禍亦從羽,故為鷄。 鷄于《易》自在《巽》,說非是。 庶征之恆燠,劉向以為《春秋》無冰也。 小燠不書,無冰然後書,舉其大者也。 京房《易傳》曰:「祿不遂行茲謂欺,廝咎燠。 其燠,雨雲四至而溫。 臣安祿樂逸茲謂亂,燠而生蟲。 知罪不誅茲謂舒,其燠,夏則暑殺人,冬則物華實。 重過不誅茲謂亡征,其咎當寒而燠盡六日也。 」 吳孫亮建興元年九月,桃李華,孫權世政煩賦重,人凋于役。 是時諸葛恪始輔政,息校官,原逋責,除關梁,崇寬厚,此舒緩之應也。 一說桃李寒華為草妖,或屬華孽。 魏少帝景元三年十月,桃李華。 時少帝深樹恩德,事崇優緩,此其應也。 惠帝元康二年二月,巴西郡界草皆生華,結子如麥,可食。 時帝初即位,楚王瑋矯詔誅汝南王亮及太保衛瓘,帝不能察。 今非時草結實,此恆燠寬舒之罰。 穆帝永和九年十二月,桃李華,是時簡文輔政,事多馳略,舒緩之應也。 草妖 漢獻帝建安二十五年春正月,魏武帝在洛陽起建始殿,伐濯龍樹而血出,又掘徙梨,根傷亦血出。 帝惡之,遂寢疾,是月崩。 蓋草妖,又赤祥,是歲魏文帝黃初元年也。 吳孫亮五鳳元年六月,交止稗草化為稻。 昔三苗將亡,五穀變種,此草妖也。 其後亮廢。 蜀劉禪景耀五年,宮中大樹無故自折。 譙周憂之,無所與言,乃書柱曰:「眾而大,其之會。 具而授,若何復。 」言曹者眾也,魏者大也,眾而大,天下其當會也。 具而授,如何復有立者乎?蜀果亡,如周言,此草妖也。 吳孫皓天璽元年,吳郡臨平湖自漢末穢塞,是時一夕忽開除無草。 長老相傳:此湖塞,天下亂;此湖開,天下平。 吳尋亡而九服為一。 天紀三年八月,建鄴有鬼目菜于工黃狗家生,依緣棗樹,長丈餘,莖廣四寸,厚二分。 又有蕒菜生工吳平家,高四尺,如枇杷形,上圓,徑一尺八寸,莖廣五寸,兩邊生葉,綠色。 東觀案圖,名鬼目作芝萆,蕒菜作平慮,遂以狗為侍芝郎,平為平慮郎,皆銀印青綬。 干寶曰:明年平吳,王浚止船正得平渚,姓名顯然,指事之征也。 黃狗者,吳以土運承漢,故初有黃龍之瑞。 及其季年,而有鬼目之妖托黃狗之家。 黃稱不改,而貴賤大殊,天道精微之應敢也。 惠帝元康二年春,巴西郡界竹生花,紫色,結實如麥,外皮青,中赤白,味甘。 元康九年六月庚子,有桑生東宮西廂,日長尺餘,甲辰枯死。 此與殷太戊同妖,太子不能悟,故至廢戮也。 班固稱「野木生朝而暴長,小人將暴居大臣之位,危國亡家之象,朝將為墟也。 」是後孫秀、張林用事,遂至大亂。 永康元年四月,立皇孫臧為皇太孫。 五月甲子,就東宮,桑又生於西廂。 明年,趙王倫篡位,鴆殺臧,此與愍懷同妖也。 是月,壯武國有桑化為柏,而張華遇害。 壯武,華之封邑也。 孝懷帝永嘉二年冬,項縣桑樹有聲如解材,人謂之桑樹哭。 案劉向說,「桑者喪也」,又為哭聲,不祥之甚。 是時京師虛弱,胡寇交侵,東海王越無衛國之心,四年冬季而南出,五年春薨于此城。 石勒邀其眾,圍而射之,王公以下至眾庶,死者十餘萬人。 又剖越棺,焚其屍。 是敗也,中原無所請命,洛京亦尋覆沒,桑哭之應也。 六年五月,無錫縣有四株茱萸樹,相樛而生,狀若連理。 先是,郭景純筮延陵蝘鼠,遇《臨》之《益》,曰:「後當復有妖樹生,若瑞而非,辛螫之木也,儻有此,東西數百里必有作逆者。 」及此木生,其後徐馥果作亂,亦草妖也。 郭又以為「木不曲直」。 其七月,豫章郡有樟樹久枯,是月忽更榮茂,與漢昌邑枯社復生同占。 是懷愍淪陷之征,元帝中興之應也。 明帝太寧元年九月,會稽剡縣木生如人面。 是後王敦稱兵作逆,禍敗無成。 昔漢哀成之世並有此妖,而人貌備具,故春禍亦大。 今此但如人面而已,故其變也輕矣。 成帝咸和六年五月癸亥,曲阿有柳樹枯倒六載,是日忽復起生,至九年五月甲戌,吳縣吳雄家有死榆樹,是日因風雨起生,與漢上林斷柳起生同象。 初,康帝為吳王,于時雖改封琅邪,而猶食吳郡為邑,是帝越正體饗國之象也。 曲阿先亦吳地,象見吳邑雄之舍,又天意乎! 第186頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《晉書 上》
第186頁