白氏。 唐白居易自序《家狀》曰:「出於楚太于建之於白公勝。 楚殺白公,其子奔秦,代為名將,乙丙已降是也。 裔孫白起,有大功于秦,封武安君。 」按白乙丙見于僖之三十二年。 白公之死,則哀之十六年,後白乙丙一百四十八年。 曾謂樂天而不考古一至此哉! 揚氏。 《漢書‧揚雄傳》曰:「其先出自有周伯僑者,以支庶食采於晉之楊,因氏焉。 楊在河、汾之間,周衰而楊氏或稱侯,號曰楊侯。 會晉六卿爭權,韓、魏,趙興,而范中行知伯弊。 當是時,逼楊侯,楊侯逃于楚巫山,因家焉。 」此誤以楊侯與楊食我為一人也。 《唐書‧宰相世系表》曰:「楊氏出自姬姓,周宣王子尚父封為楊侯。 」又云:「晉之公族食邑于羊舌,凡三縣:一曰銅,二曰揚氏,三曰平陽。 羊舌四族,叔向食采楊氏,其地平陽楊氏縣是也。 及晉滅羊舌氏,而叔向子孫逃于華山仙谷,遂居華陰。 」用修據此,以楊、陽、揚、羊四姓為一,尤誤。 按楊城即今之洪洞縣,本楊侯國。 《左氏》女叔侯所云:「霍,楊、韓、魏,皆姬姓也。 」而子云《反離騷》亦云:「有周氏之蟬嫣兮,或鼻祖于汾隅。 靈宗初諜伯僑兮,流于未之楊侯。 」不知其字何以為「揚」?及其滅于晉,而為大夫羊舌氏邑,則食我始見于《傳》。 而楊朱與老子同時,又非羊舌之族也。 陽氏則以國為氏?以邑為氏?皆不可知。 晉有陽處父,乃在叔向之前。 而楚之陽,魯之陽虎,非一陽也。 宋之羊斟,邾之羊羅,非一羊也。 安得謂陽為平陽,羊為羊舌,而並附之叔向乎? 段氏。 《後漢書》:「段,其先出鄭共叔段。 」古人無以祖父名為氏者。 凡若此類,皆不通之說,按段氏當出自段干。 《史記》:老子之子名宗,宗為魏將,封于段干。 《魏世家》有段干木、段干子。 《田完世家》有段干朋。 褚氏。 《唐宰相世系表》云:「出自子姓。 宋共公子段,字子石,食采於褚。 其德可師,號曰褚師。 」按褚師乃官名,不獨宋有此官,鄭亦有之。 《昭公二年》:「鄭公孫黑請以印為褚師」是也。 衛亦有褚師聲子。 賀氏。 《晉書‧賀循傳》曰:「會稽山陰人也。 其先慶普,漢世傳《禮》,所謂慶氏學。 族高祖純,安帝時為侍中,避安帝父諱,改為賀氏。 」《宋史》:「賀鑄自言出王子慶忌,居越之湖澤,所謂鏡湖,乃慶湖也。 」按古但有以王父字為氏,無以名為氏者。 慶忌,名也,不得為氏。 而鏡湖本名鑒湖,慶古音羌,聲不相近。 若齊之慶氏居吳朱方,見于《左傳》。 後人以慶封有弒君之惡,諱之,而欲更其祖,其不及宋司馬華孫遠矣。 刀氏。 《姓譜》以為齊大夫豎刀之後。 胡三省曰:‘豎刀安得有後?《漢書‧貨殖傳》有刀間,愚按古書,刀與貂通,齊襄王時有貂勃。 ” 寇氏。 《姓譜》:「出自武王弟康叔,為周司寇,後人因以氏焉。 」按康叔為衛國之祖,必無以王官氏其支庶之理,此乃衛之司寇。 《左傳‧哀二十五年》有司寇亥,即寇氏之祖也。 《檀弓》有司寇惠子。 ○孔顏孟三氏今之顏氏,皆云兗國之裔。 考《仲尼弟子列傳》,有顏幸、顏高、顏祖、顏之仆、顏噲、顏何,而孔子于衛,主顏讎由。 此六人與讎由皆無後乎?今之孔氏皆云夫子之裔。 春秋齊有孔虺,衛有孔達,陳有孔寧,鄭有孔叔、孔張,此五族者皆無後乎?且夫于出於宋,為子姓。 而鄭,姬姓;陳,媯姓;衛,吉姓,可合而為一乎? 顏魯公作《家廟碑》云:「其先出於顓頊之孫祝融。 融孫安,為曹姓。 其裔邾武公,名夷甫,字顏。 子友別封阝,為小邾子,遂以顏為氏。 多仕魯,為卿大夫。 」按《左傳‧襄十九年》:「齊侯娶于魯,曰顏懿姬。 其侄聲姬。 」注曰:「顏、皆姬母姓。 」則顏之為姬姓,為魯族,審矣。 其出於邾之說,本自圈稱、葛洪,蓋徒見《公羊》于邾有顏公之稱,而不考之於《左氏》也。 莒之犁比公,豈必為犁彌之祖乎? 春秋時以孟為字者甚多,今之孟氏皆祖子輿,前代亦未之有也,《魏書》:「孟表,濟北蛇丘人。 自雲本屬北地,號索裡諸孟。 」 《元史‧孔思晦傳》:「五季時,孔未之後方盛,欲以偽滅真,害宣聖子孫幾盡。 至是,其裔復欲冒稱宣聖後。 思晦以為不早辨,則真偽久益不可明,彼與我不共戴天,乃列于族,與共拜殿庭,可乎?遂會族人斥之,而重刻宗譜于石。 」然則今之以孔姓而濫通譜牒者,可以戒矣。 ○仲氏漢濟陰太守孟鬱《修堯廟碑》曰:「惟序仲氏,祖統所出,本繼于姬,周之遺苗。 天生仲山甫,翼佐中興,宣平功遂,受封于齊。 周道衰微,失爵亡邦,後嗣乖散,各相土譯居。 帝堯萌兆,生長葬陵,在於成陽,聖化常存。 慕巍巍之盛,樂風俗之美,遂安處基業,屬都鄉高相裡,因氏仲焉,以傳于今。 」其陰列仲氏有名者三十餘人。 又《廷尉仲定碑》略同。 漢時仲氏,自謂仲山甫之後,托基于帝堯之陵。 而今則以為孔子弟子子路之後,援顏、曾、孟之例,而求為五經博士矣。 然春秋之以仲氏者不一,而仲山甫未嘗封齊,則漢人之祖山甫未必是,而今人之祖子路亦未必非也。 ○以國為氏古人之氏或以謚,或以字,或以官,或以邑,無以國為氏者。 其出奔他國,然後以本國為氏。 敬仲奔齊,而為陳氏是也。 其他若鄭丹、宋朝、楚建,阝甲之類,皆是也。 不然,則亡國之遺胤也。 第184頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《日知錄》
第184頁