顧野王,陳人也,而以為晉之虎頭,陸龜蒙,唐人也,而以為宋之象山。 王筠,梁人也,而以為晉。 王禹,宋人也,而以為南朝。 此真所謂不學牆面者與?「晉獻帝醉,虞侍中命扶之。 」按《晉書‧虞嘯父傳》:「為孝武帝所親愛,侍飲大醉,拜不能起。 帝顧曰:『扶虞侍中。 』嘯父曰:『臣位未及扶,醉不及亂,非分之賜,所不敢當。 』帝甚悅。 」傳首明有孝武帝字,引書者未曾全讀,但見中間有貢獻之「獻」,適與「帝」字相接,遂以為獻帝,而不悟晉之無獻帝也。 萬曆間人看書,不看首尾,只看中間兩三行,凡夫著書之人乃猶如此!「恂」字箋:「漢宣帝諱。 」而不知宣帝諱「詢」,非詢也。 「衍」字箋:「漢平帝諱。 」而不知平帝諱「衍」非衍也。 《後漢書‧劉虞傳》:「故吏尾敦,于路劫虞首歸葬之。 」引之云:「後漢尾敦路,劫劉虞首歸之莽。 」若以敦路為人名,而又以「葬」為「莽」,是劉幽州之首竟歸之於王莽也。 《左氏成六年傳》:「韓獻子曰:『易覯則民愁,民愁則墊隘。 』」。 《說文》{執}、墊二字兩引之,而一作厄者,古隘、厄二字通用也。 箋乃云:「未詳何出。 」「野」下引《左傳》「身橫九野」,不知其當為「九畝」;又《梁傳》之文,而非左氏也。 「鵲臭,其飛也。 」此《爾雅‧釋鳥》文,箋乃曰:「訓詞未詳,然非後人語。 」「燕馬,白州也。 」本之《爾雅‧釋畜》「白州,燕。 」註:「州,竅也。 謂馬之白尻者。 」箋乃云:「未詳,疑誤。 」 中國之稱夏尚矣,今以為起於唐之夏州,地鄰于夷,故華夷對稱曰華夏。 然則《書》言「蠻夷猾夏」,《語》雲「夷狄之有君,不如諸夏之亡也」,其時已有夏州乎?又按夏州本朔方郡、赫連勃勃建都于此,自號曰夏,後魏滅之,而置夏州,亦不始於唐也。 云:「唐中晚詩文始見『簿』字,前此無之。 」不知孟子言「孔子先簿止祭器」,《史記‧李廣傳》「急責廣之莫府對簿」,《張湯傳》「使使八輩簿責湯」,《孫寶傳》「御史大夫張忠署寶主簿」,《續漢‧輿服志》「每出,太仆奉駕上鹵簿」,《馮異傳》「光武署異為主簿」,而劉公詩已雲「沈迷簿領書,回回目昏亂」 「」字云:「字不見經。 」若言《五經》則不載者多矣,何獨字。 若傳記史書則此字亦非隱僻,《晉語》「被羽先升」註:「系于背,若今將軍負矣。 」《魏略》:「劉備性好結。 」《吳志‧甘寧傳》:「負帶鈴。 」梁劉孝儀《和昭明太子詩》:「山風亂采,初景麗文轅。 」「禰衡為鼓吏,作《漁陽撾摻》。 摻乃『操』字。 」按《後漢書》:「衡方為《漁陽參撾》,蹀■而前。 」注引《文士傳》作「漁陽參槌」。 王僧孺詩云:「散度廣陵音,參寫漁陽曲。 」自註云:「參,音七紺反。 乃曲奏之名,後人添手作『摻』。 」後周庚信詩:「玉階風轉急,長城雪應暗,新緩始欲縫,細錦行須,聲煩《廣陵散》,杵急《漁陽摻》。 」隋煬帝詩:「今夜長城下,雲昏月應暗。 誰見倡樓前,心悲不成摻。 」唐李頎詩:「忽然更作《漁陽摻》,黃雲蕭條白日暗。 」正音七紺反。 今以為「操」字,而又倒其文,不知漢人書操固有借作「摻」者,而非此也。 「叩,京兆藍田鄉。 」箋云:「地近京口,故從口。 」夫藍田乃今之西安府屬,而京口則今之鎮江府,此所謂風馬牛不相及者。 凡此書中會意之解,皆「京口」之類也。 寸,十分也。 《漢書‧律歷志》:「一黍為一分,十分為一寸。 」本無可疑,而增其文曰:「析寸為分,當言十分尺之一。 」夫古人之書,豈可意為增改哉? ○五經古文趙古則《六書本義》序曰:「魏晉及唐能書者輩出,但點畫波折,逞其姿媚,而文字破碎,然猶賴《六經》之篆未易。 至天寶間,詔以隷法寫《六經》,於是其道盡廢。 」以愚考之,其說殆不然。 按《漢書‧藝文志》曰:「《尚書》古文經四十六卷。 」又曰:「《孝經》古孔氏一篇,皆出孔氏壁中。 」又曰:「有中古文《易經》。 」而不言其所出。 又曰:「《禮》古經五十六卷,《春秋》古經十二篇,《論語》古二十一篇。 」但言古,不言文。 而赤眉之亂,則已焚燒無遺,《後漢書‧杜林傳》曰:「林前于西州得漆書古文《尚書》一卷,常寶愛之,雖遭艱困,握持不離身。 出以示衛宏、徐巡曰:『林流離兵亂,常恐斯經將絶,何意東海衛子,濟南徐生復能傳之,是道竟不墜於地也,古文雖不合時務。 然願諸生無悔所學。 』宏、巡益重之,於是古文遂行。 」是東京古文之傳惟《尚書》而已。 《晉書‧衛恆傳》言:「魏初傳古文者,出於邯鄲淳。 至正始中,立三字石經,轉失淳法,因科鬥之名,遂效其形。 」未知所立幾經。 而唐初魏徵等作《隋書‧經籍志》,但有三字石經《尚書》五卷,三字石經《春秋》三卷,則他經亦不存矣。 《冊府元龜》:「唐玄宗天寶三載,詔曰:『朕欽惟載籍,討論墳典,以為先王令范,莫越于唐虞;上古遺書,實稱于訓誥。 雖百篇奧義,前代或亡;而六體奇文,舊規猶在。 但以古先所制,有異於當今;傳寫浸訛,有疑于後學,永言刊革,必在從宜,』」《尚書》應是古體文字,並依今字繕寫施行,其舊本乃藏之書府。 是玄宗所改亦止於古文《尚書》,而不聞有他經也。 夫諸經古文之亡,其已久矣。 今謂《五經》皆有古文,而玄宗改之以今,豈其然乎? 第173頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《日知錄》
第173頁