◆又【論語·序解正義】論者,綸也,輪也,理也,次也,撰也。 以此書可經綸世務,故曰綸,圓轉無窮故曰輪,蘊含萬理故曰理,篇章有序故曰次,羣賢集定故曰撰。 【文心雕龍】昔仲尼微言,門人追述,故仰其經目,稱為論語,蓋羣論立名,始於茲矣。 ◆又【釋名】倫也,有倫理也。 【玉篇】思理也。 【詩·大雅】於論鼓鐘。 【傳】思也。 【鄭箋】論之言倫也。 【朱傳】言得其倫理也。 ◆又【增韻】紬繹討論也。 【孔安國·尚書序】討論典墳。 ◆又【正韻】決罪曰論。 ◆又官名。 【金史·百官志】其官長皆稱曰勃極烈,次曰國論、忽魯、勃極烈。 國論,言貴。 忽魯,猶總帥也。 ◆又諸羌州名。 【唐書·地理志】刃南道有論川州,開元後置。 ◆又姓。 【唐書】論弓仁,本吐蕃族也。 ◆又三字姓。 【金史·國語解·姓氏】烏古論曰商。 ◆又【廣韻】力迍切【集韻】【韻會】【正韻】龍春切,□音倫。 言有理也。 ◆又【禮·王制】凡制五□,必即天論。 【注】天論,天理也。 與倫同。 ◆又【玉篇】力困切【廣韻】【集韻】【韻會】【正韻】盧困切,□崘去聲。 義同。 ◆又【正韻】辨論也。 【書·周官】論道經邦。 【傳】論者,講明之謂。 【禮·王制】凡官民材,必先論之。 【注】謂考評其行藝之詳也。 【史記·蕭相國世家】論功行封。 ◆又葉盧健切,音練。 【前漢·敘傳】兵家之策,惟在不戰。 營平皤皤,立功立論。 ◆又葉聖閏切,音舜。 【馮衍·顯志賦】澄德化之陵遲兮,烈□罰之峭峻。 燔商鞅之法術兮,燒韓非之說論。 ◆又葉閭員切,音攣。 【曹植·文帝誄】考諸先紀,尋之哲言。 生若浮寄,惟德可論。 【字彙補】偽作□,非。 █諘 【酉集上】【言字部】 諘 【集韻】【類篇】□彼小切,音表。 讚也。 ◆又人名。 【宋史·宗室表】敦武郞士諘。 █諙 【酉集上】【言字部】 諙 【字彙補】呼怪切,音□。 誤也。 一作□。 █諚 【備考】【酉集】【言字部】 諚 【五音篇海】毗潛切。 █諛 【酉集上】【言字部】 諛 【唐韻】楊朱切【集韻】【韻會】容朱切【正韻】雲俱切,□音兪。 【說文】諂也。 【書·囧命】僕臣諛,厥後自聖。 【史記·叔孫通傳】先生何言之諛也。 【莊子·漁父篇】不擇是非而言謂之諛。 【荀子·修身篇】以不善和人者謂之諛。 【鹽鐵論】富貴多諛言。 ◆又【集韻】【類篇】□兪戍切,兪去聲。 義同。 【莊子·天地篇】孝子不諛其親。 俗作□,非。 █諜 【酉集上】【言字部】 諜 【唐韻】徒葉切【集韻】【韻會】達協切,□音牒。 【說文】軍中反間也。 【玉篇】伺也。 【左傳·桓十二年】楚師分涉於彭,羅人使伯嘉諜之。 【注】諜,伺也。 【疏】謂詐為敵國之人,入其軍中,伺□間隙,以反報其主,兵書謂之反間。 ◆又【宣八年】晉人獲秦諜。 【注】諜,往來間諜者,今謂之細作。 ◆又【哀元年】使女艾諜澆。 【注】□也。 【周禮·夏官】環人巡邦國搏諜賊。 【吳志·孫皓傳】宜遣間諜,以觀其勢。 ◆又【字林】通作牒。 【廣韻】譜諜也。 【史記·三代世表】余讀諜記,黃帝以來皆有年數,稽其正譜諜終始五德之傳,古文咸不同,乖異。 【後漢·張衡傳】子長諜之,爛然有第。 【注】諜,譜第也。 與牒通。 【文心雕龍】百官詢事,則有關刺解諜。 諜者葉也,短□編諜,如葉在枝。 諜亦書作牒。 ◆又通作喋。 【史記·張釋之傳】豈斆此嗇夫,諜諜利口捷給哉。 【索隱曰】漢書作喋喋,多言也。 ◆又【集韻】託協切,音帖。 【說文】義同。 【類篇】安也。 ◆又【集韻】悉協切,音燮。 【類篇】言相次也。 【增韻】或作□,偽作〈言□〉。 【字彙補】又省作□,□非。 考證:〔【左傳·桓十二年】楚師伐絞涉彭,羅人使伯嘉諜之。 〕 謹照原文伐絞涉彭改分涉於彭。 █諝 【酉集上】【言字部】 諝 【唐韻】【正韻】私呂切【集韻】【韻會】寫與切,□胥上聲。 【說文】知也。 【廣雅】哲也。 【玉篇】才智之稱也。 【陸機·辨亡論】謀無遺諝,舉不失策。 【注】諝,智也。 ◆又【正字通】詐也。 【淮南子·本經訓】比周朋黨,設詐諝,懷機械巧故之心,而性失矣。 ◆又【廣韻】與胥同。 【周禮·天官·塚宰】胥十有二人。 【注】胥讀如諝,謂其有才知為什長。 ◆又【廣韻】相居切【集韻】【韻會】【正韻】新於切,□音胥。 義同。 【字彙補】偽作□、□,□非。 □字原從言,右作巴下月。 █諞 【酉集上】【言字部】 諞 【唐韻】部田切【集韻】【韻會】【正韻】蒲眠切,□音蹁。 【說文】便巧言也。 【書·秦誓】惟截截善諞言。 ◆又【論語】友諞佞。 今文作便。 ◆又【玉篇】步連切【廣韻】房連切,□音□。 義同。 ◆又【集韻】紕延切,音篇。 【類篇】辯佞之言也。 ◆又【玉篇】【廣韻】符善切【集韻】婢善切,□□上聲。 ◆又【廣韻】符蹇切【集韻】平免切,□卞上聲。 ◆又【正韻】補典切,音扁。 義□同。 █諟 【酉集上】【言字部】 諟 【集韻】【韻會】【正韻】□上紙切,嗜上聲。 【說文】理也。 【廣雅】是也。 【玉篇】審也,諦也。 【廣韻】正也。 與是通。 【書·太甲】先王顧諟天之明命。 【傳】諟,是也。 【疏】諟與是,古今之字異,故變文為是也。 【□書·姚察傳】硏覆古今,諟正文字。 【注】諟即是也。 【集韻】或作提。 ◆又【集韻】【正韻】□丁計切,音帝。 與諦同。 或作□。 第599頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《康熙字典 中》
第599頁