◆又【廣韻】倉敢切,驂上聲。 日暗色。 █黔 【亥集下】【黑字部】 黔 〔古文〕□【唐韻】巨淹切【集韻】【韻會】其淹切【正韻】其廉切,□音箝。 【廣雅】黑也。 【說文】黔,黎也。 秦謂民為黔首,謂黑色也。 周謂之黎民。 一說黑巾蒙首,故謂黔首。 ◆又與鈐通。 【易·說卦】艮為黔喙之屬。 【注】冷氏曰:鳥善以喙止物者。 ◆又郡名。 【史記·秦始皇紀】秦置黔中郡。 ◆又縣名。 【前漢·地理志】琅邪郡黔陬縣。 ◆又【集韻】其嚴切,音鉗。 黃黑色也。 ◆又【集韻】居嚴切。 義同。 ◆又【廣韻】巨金切【集韻】【韻會】【正韻】渠金切,□音琴。 黔羸,神名。 【楚辭·遠遊】造黔羸而見之兮。 亦作黔雷。 【司馬相如·大人賦】左□冥而右黔雷。 【注】神名。 ◆又姓。 【禮·檀弓】齊有黔敖。 【前漢·古今人表】作禽敖。 █黫 【亥集下】【黑字部】 黫 【廣韻】烏閒切【集韻】於閒切【韻會】么閒切【正韻】烏間切,□音殷。 【玉篇】黑也。 【史記·天官書】與箕尾星晨出,曰天皓,黫然黑色甚明。 ◆又【玉篇】於仁切,音因。 義同。 亦作□。 █黥 【亥集下】【黑字部】 黥 〔古文〕□【唐韻】【集韻】【韻會】【正韻】□渠京切,音擎。 【說文】黑□在面。 【荀子·正論篇】墨黥。 【注】以墨涅其面而已。 或曰墨黥,當為墨幪。 以墨巾蒙其頭而已。 【書·呂□】爰始淫為劓刵椓黥。 【疏】黥面,即墨□也。 【周禮·秋官·司□】墨罪五百。 【注】墨,黥也。 先刻其面,以墨窒之。 ◆又姓。 漢有黥布,初姓英,咎繇之後。 布以小時有人相雲當□而王,故姓黥以厭當之。 █黨 【亥集下】【黑字部】 黨 【唐韻】多朗切【集韻】底朗切【正韻】多曩切,□音讜。 【說文】不鮮也。 ◆又【周禮·地官·大司徒】五家為比,五比為閭,四為族,五族為黨。 【釋名】五百家為黨。 黨,長也。 一聚之所尊長也。 ◆又朋也,輩也。 【荀子·強國篇】不比周,不朋黨。 ◆又助也。 相助匿非曰黨。 【論語】君子不黨。 ◆又偏也。 【書·洪範】無偏無黨,王道蕩蕩。 ◆又比也。 【荀子·非相篇】順禮義,黨學者。 【注】黨,親比也。 ◆又頻也。 【荀子·天論篇】怪星之黨見。 ◆又知也。 【揚子·方言】黨,皢,哲,知也。 楚謂之黨,或曰皢,齊宋之間謂之哲。 【郭注】黨,朗也。 解悟貌。 ◆又【廣韻】美也。 【廣雅】黨,善也。 ◆又所也,時也。 【公羊傳·文十三年】往黨。 【注】黨,所也。 所猶時,齊人語也。 【左傳·哀五年】萊人之歌曰:師乎,師乎,何黨之乎。 【注】黨,所也。 ◆又【玉篇】接也。 ◆又【廣韻】累也。 ◆又地名。 【前漢·地理志】秦置上黨郡,屬幷州,古上黨關。 ◆又【集韻】止兩切,音掌。 姓也。 【左傳·莊三十二年】公築臺,臨黨氏。 【注】黨氏,魯大夫。 【釋文】黨,音掌。 ◆又【哀十一年】季孫使從於朝,俟於黨氏之溝。 【注】黨氏溝,朝中地名。 ◆又【集韻】坦朗切【正韻】他曩切。 □與儻同。 兾也。 【前漢·董仲舒傳】黨可得見乎。 ◆又【五被傳】黨可以徼幸。 【師古注】黨,讀曰儻。 ◆又與讜同。 【荀子·非相篇】博而黨正。 【注】謂直言也。 亦作□。 考證:〔【周禮·地官·閭胥疏】五家為比,五比為閭,五閭為族〕 謹按閭胥疏無此語,查係大司徒文。 謹照原文閭胥疏改大司徒。 五閭為族改四為族。 〔【荀子·非相篇】實博而黨正。 〕謹按原文文而致實,博而黨正,□以四字為句不得連引實字。 謹省實字。 █黓 【亥集下】【黑字部】 黓 【廣韻】與職切【集韻】【韻會】逸職切,□音弋。 【廣雅】黑也。 ◆又作弋。 【前漢·文帝贊】身衣弋綈。 【注】如淳曰:弋,皁也。 ◆又【爾雅·釋天】太歲在壬曰伭黓。 █點 【亥集下】【黑字部】 點 【唐韻】【集韻】【正韻】□多忝切,音玷。 【說文】小黑也。 ◆又【正韻】點注也。 【爾雅·釋器】滅謂之點。 【注】以筆滅字為點。 ◆又【玉篇】檢點也。 ◆又【廣韻】點畫。 ◆又【正韻】更點。 ◆又【廣雅】污也。 【太史公報任安書】適足以見笑而自點耳。 ◆又【集韻】之廉切,音詹。 人名。 魯有豐點,齊有鮑點。 ◆又【集韻】丁賀切,音哆。 草葉壞也。 【齊民要術】故墟種麻,有點葉夭折之患。 ◆又【集韻】都念切,音店。 亦汙也。 【束皙·白華詩】鮮侔晨葩,莫之點辱。 考證:〔【太史公報任安書】適足以發笑而自點耳。 〕 謹照原文發笑改見笑。 █黜 【亥集下】【黑字部】 黜 【唐韻】醜律切【集韻】【韻會】敕律切,□音怵。 【說文】貶下也。 【玉篇】退也,貶也,下也,去也,放絶也,減也。 【六書故】□斥汙闇也。 【書·舜典】三載考績,三考黜陟幽明。 ◆又通作絀。 【禮·王制】不孝者,君絀以爵。 或作詘。 別作□。 █黮 【亥集下】【黑字部】 黮 【唐韻】【集韻】□他感切,音襑。 【說文】桑葚之黑也。 【廣韻】黭黮,黑也。 ◆又【廣韻】【集韻】【韻會】【正韻】□徒感切,音禫。 【玉篇】黮黚,不明淨也。 【莊子·齊物論】人固受其黮闇,吾誰使正之。 【劉向·九歎】望舊邦之黯黮兮。 ◆又【廣韻】黭黮,雲黑也。 【何晏·景福殿賦】緜蠻黮□。 【束皙·華黍詩】黮黮重雲。 ◆又【揚子·方言】黮□,私也。 ◆又【集韻】陟甚切,音眈。 義同。 ◆又【集韻】【韻會】【正韻】□他紺切,音僋。 【集韻】黮闇,不明貌。 第429頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《康熙字典 中》
第429頁