█宩 【備考】【寅集】【宀字部】 宩 【龍龕】音屎。 █宎 【寅集上】【宀字部】 宎 【集韻】【韻會】【正韻】□伊鳥切,音杳。 室東南隅也。 亦作□。 【莊子·徐無鬼】鶉生於宎。 ◆又竅聲。 【莊子·齊物論】宎者咬者。 ◆又伊堯切,音么。 義同。 █宛 【寅集上】【宀字部】 宛 〔古文〕惌【唐韻】【正韻】於阮切【韻會】委遠切,□音琬。 【說文】屈草自覆也。 ◆又宛然猶,依然。 【詩·秦風】宛在水中央。 【注】宛然,坐見貌。 【魏風】好人提提,宛然左闢。 【注】宛然,讓之貌。 ◆又丘名。 【爾雅·釋丘】宛中,宛丘。 【又】丘上有丘為宛丘。 【注】宛謂中央隆高。 ◆又平聲。 【玉篇】【集韻】【類篇】□於袁切,音鴛。 大宛,西域國名,去長安萬二千五百里。 ◆又縣名。 【一統志】宛,本申伯國,春秋時屬晉,戰國為韓宛邑,秦為宛縣,漢因之,明屬南陽府。 ◆又姓。 【左傳】鄭大夫宛射犬,楚大夫宛春。 ◆又去聲,於願切,音苑。 小也。 【詩·小雅】宛彼鳴鳩。 【注】宛,小貌。 ◆又入聲,紆勿切,音鬱。 【史記·倉公傳】寒濕氣宛。 與苑鬱通。 ◆又葉於雲切,音熅。 【前漢·班固敘傳】漢武勞神,圖遠甚勤。 王師嘽嘽,致誅大宛。 █室 【寅集上】【宀字部】 室 【唐韻】【集韻】【韻會】【正韻】□式質切,音失。 【說文】實也。 從宀從至。 至,所止也。 【孔穎達曰】宮室通名。 因其四面宆□曰宮,因其財物充實曰室。 室之言實也。 【易·繫辭】上古穴居而野處,後世聖人易之以宮室。 【書·蔡仲之命】以蕃王室。 【詩·豳風】曰為攺歲,入此室處。 ◆又【周禮·地官注】城郭之宅曰室。 ◆又宗廟曰世室。 【周禮·冬官考工記】夏後氏世室,殷人重屋,周人明堂。 【注】世室,宗廟也。 ◆又夫以婦為室。 【禮·曲禮】三十曰壯,有室。 ◆又營室,星名。 【朱子·詩傳】此星昏而正中,夏正十月也,是時可以營制宮室,故謂之營室。 ◆又山名。 【史記·封禪書注】崧高山有大室,少室二山,以山有石室,故名。 ◆又壙穴。 【詩·唐風】百歲之後,歸於其室。 ◆又姓。 【正字通】宋衛將軍室種。 ◆又【集韻】【韻會】式吏切。 【正韻】式至切,□音試。 【集韻】居也。 【左思·魏都賦】窺玉策於金縢,按圖錄於石室。 考曆數之所在,察五德之所蒞。 ◆又葉書藥切,音爍。 【焦氏·易林】歲暮華落,陽入陰室。 萬物伏匿,藏不可得。 得音鐸。 考證:〔【易·繫辭】上古穴居野處。 〕 謹照原文野字上增而字。 〔考工記夏後世室殷人重屋周人明堂〕 謹照原文夏後下增氏字。 █寧 【寅集上】【宀字部】 寧 【唐韻】直呂切【集韻】【韻會】展呂切,□音佇。 【爾雅·釋宮】門屛之間謂之寧。 【禮·曲禮】天子當寧而立。 【注】門內屛外,人君視朝所寧立處。 ◆又【集韻】通作著。 【詩·齊風】俟我于寧乎而。 今作著。 ◆又【廣韻】直魚切【集韻】【韻會】【正韻】□如切,□音除。 義同。 ◆又【說文】寧辨積物也。 象上隆四周之形。 ○按積物,與《爾雅》正意相背。 《韻會》六麌分注。 考證:〔【說文】寧辦積物也。 〕 謹照原文辦改辨。 █宧 【寅集上】【宀字部】 宧 【唐韻】與之切【集韻】【韻會】盈之切【正韻】延知切,□音怡。 【說文】養也,室之東北隅,食所居。 【爾雅·釋宮】室東北隅謂之宧。 【李巡曰】東北,陽氣始起,育養萬物,故曰宧。 宧者,養也。 ◆又曰日光所漏入處。 孫氏云:日側之明,是宧明也。 █宕 【寅集上】【宀字部】 宕 【廣韻】徒浪切【集韻】【韻會】大浪切,□音盪。 【說文】過也。 一曰洞屋,從宀碭省聲。 【穀梁傳·文十一年】長翟兄弟三人佚宕中國。 ◆又州名。 秦漢諸羌地,後魏內附,周置宕州,陝西化外,汝南項有宕鄉。 ◆又【集韻】採石工謂之宕戶。 ◆又【正字通】與蕩通。 考證:〔【穀梁傳·文十一年】長翟弟兄三人佚宕中國。 〕 謹照原文弟兄改兄弟。 █宺 【補遺】【寅集】【宀字部】 宺 【川篇】火廣切。 廣也。 █宰 【寅集上】【宀字部】 宰 〔古文〕□□□【唐韻】作亥切【集韻】【韻會】【正韻】子亥切,□哉上聲。 【說文】官稱。 【玉篇】治也。 【增韻】主也。 【周禮·天官】立天官塚宰,使帥其屬掌邦治。 【注】塚,大也。 ◆又大宰,掌建邦之六典,以佐王治邦國。 【注】大宰,治官之長,兼總六官也。 大宰之副貳曰小宰。 ◆又有宰夫之職,掌治朝之法。 【鄭注】宰夫,主諸臣萬民之復逆,故詩人重之,曰家伯維宰。 ◆又【周禮·地官】有裡宰,掌比其邑之衆寡,與其六畜兵器。 ◆又家臣之長曰宰。 【詩·小雅】諸宰君婦。 【注】諸宰,家宰也。 ◆又【廣韻】制也。 【正字通】為事物主也。 【史記·禮書】宰制萬物,役使羣動。 【荀子·正名篇】心者,道之主宰。 ◆又屠也,烹也。 主膳羞者曰膳宰,亦曰庖宰。 【前漢·□平傳】裡中社,平為宰。 平曰:使平得宰天下,亦如此肉。 【顏師古注】主切割肉也。 ◆又姓。 周大夫宰孔之後,以官為氏,周宰咺,漢宰直。 ◆又宰父,複姓。 ◆又葉子裡切,音擠。 【詩·大雅】疚哉塚宰。 葉紀止裡。 ◆又【說文】宰辠,人在屋下執事者。 從宀從辛。 辛,辠也。 ○按《周官》大小邑宰,皆由賢能升進。 從辛訓辠,泥,不可從。 第314頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《康熙字典 中》
第314頁