█秀 【午集下】【禾字部】 秀 【唐韻】【集韻】【韻會】【正韻】□息救切,音繡。 榮也,茂也,美也,禾吐華也。 【詩·大雅】實發實秀。 ○按《爾雅》云:禾謂之華,草謂之榮,不榮而實者謂之秀,榮而不實者謂之英。 漢儒據此釋《詩》,遂以秀為不榮而實。 李巡曰:分別異名以曉人,故以英、秀對文,其實黍、稷皆先榮後實。 《詩·出車篇》雲黍稷方華。 《生民篇》雲實發實秀,是黍、稷有華亦稱秀也。 此說甚是。 《論語》明言不秀不實,秀實自不容混。 朱子釋《論語》秀曰吐華,釋《生民》秀曰始穟。 足正漢儒之誤。 ◆又凡草皆得言秀。 【詩·豳風】四月秀葽。 【禮·月令】孟夏苦菜秀。 ◆又三秀,芝草。 【楚辭·九歌】采三秀於山間。 ◆又秀氣。 【禮·禮運】人者,五行之秀氣。 【周子·太極圖說】惟人也得其秀而最靈。 ◆又秀士,秀才。 【禮·王制】命鄉論秀士,升之司徒曰選士。 【史記·賈誼傳】吳廷尉為河南守,聞其秀才,召置門下。 【韻會】秀才之名始此,後光武名秀,改為茂才。 ◆又州名。 漢屬會□郡,五代晉錢元瓘奏置秀州,宋慶元改嘉興府。 ◆又姓。 ◆又與綉通。 【石鼓文】秀弓寺射。 【注】綉弓,戎弓也。 ◆又葉思久切,音又。 【詩·大雅】實發實秀,實堅實好。 好葉訐口切。 █秚 【午集下】【禾字部】 秚 【集韻】部滿切,音伴。 物相和也。 █秹 【午集下】【禾字部】 秹 【集韻】忍甚切,音荏。 禾弱也。 █秗 【午集下】【禾字部】 秗 【集韻】飫,古作秗。 注詳食部四畫。 █私 【午集下】【禾字部】 私 【唐韻】息夷切【集韻】【韻會】【正韻】相咨切,□音司。 【說文】禾也。 北道名禾主人曰私主人。 ◆又對公而言謂之私。 【書·周官】以公滅私。 【詩·小雅】雨我公田,遂及我私。 【禮·孔子間居】天無私覆,地無私載,日月無私照。 ◆又家臣稱私。 【儀禮·士相見禮】見於大夫曰:某也,夫子之賤私。 【禮·玉藻】士自稱於大夫曰外私。 【注】此大夫非己所臣,則稱外私。 ◆又恩私也。 【儀禮·燕禮】寡君,君之私也。 【注】謂獨受恩厚。 【禮·郊特牲】婦餕余,私之也。 【釋名】私,恤也,所恤念也。 ◆又【爾雅·釋親】女子謂姊妹之夫曰私。 【詩·衛風】譚公維私。 ◆又天子以下皆曰私。 【前漢·張放傳】大官私官。 【服虔注】私官,皇后之官。 【後漢·百官志】中宮私府令一人。 ◆又姓。 漢私匡。 ◆又便也。 【左傳·襄十五年】師慧過宋,朝將私焉。 【注】謂小便。 ○按《說文》專以禾訓私,而厶自為部,訓姦衺也。 引韓非、倉頡作字,自營為厶,則私不兼公私義。 今經傳公厶字皆作私,不復作厶矣。 █鞂 【午集下】【禾字部】 鞂 【集韻】同稭。 【廣韻】古黠切【集韻】【韻會】【正韻】訖黠切,□音戛。 【說文】禾橐去其皮,祭天以為席。 【禮·禮器】莞簟之安,而橐鞂之設。 【注】穗去實曰鞂。 【廣韻】萆鞂。 【集韻】本作稭。 ◆又作□。 █穎 【午集下】【禾字部】 穎 【唐韻】余頃切【集韻】【韻會】【正韻】庾頃切,□音潁。 【玉篇】禾末也。 【詩·大雅】實穎實慄。 【傳】穎,垂穎也。 【疏】穎是禾穗之挺,言其穗重而穎垂也。 【書序】唐叔得禾,異畝同穎。 【傳】穎,穗也。 禾各生一莖,而合為一穗。 ◆又鐶也。 【禮·少儀】刀卻刃授穎。 ◆又錐鋩也。 【史記·平原君傳】如錐之處囊中,乃穎脫而出。 ◆又警枕也。 【禮·少議】穎杖琴瑟。 【注】穎,警枕也。 【疏】穎是穎發之義,故為警枕。 【釋文】穎,京領反。 ◆又【韻會】筆頭也。 韓愈有毛穎傳。 ◆又【正字通】士才能拔類者亦曰穎。 【陸機·文賦】拔尤取穎。 ◆又姓。 【左傳·隱元年】穎考叔為潁谷封人。 後遂以為氏。 【急就篇】亦作潁。 ○按穎當依《說文》隷禾部,《字彙》《正字通》偽入頁部,今改正。 █禿 【午集下】【禾字部】 禿 【唐韻】【集韻】【韻會】【正韻】□他谷切,通入聲。 【說文】無髮也。 從人,上象禾粟之形,取其聲。 王育說:倉頡出,見禿人伏禾中,因以制字,未知其審。 ◆又【徐鍇曰】言禿人髮不纖長,若禾稼也。 【穀梁傳·成元年】季孫行父禿,聘于齊,齊使禿者禦之。 【史記·灌夫傳】與長孺共一老禿翁。 ◆又凡物落盡皆曰禿。 【後漢·張衡傳】蘇武以禿節效貞。 ◆又【孔融傳】禿巾微行。 【注】謂不加幘。 ◆又【杜甫詩】漱壑松柏禿。 ◆又姓。 祝融後八姓,禿居一。 出【國語】。 ◆又複姓。 南涼主禿髮烏孤。 ◆又與鵚同。 禿鶖,鳥名。 █秄 【午集下】【禾字部】 秄 【廣韻】祖裡切【集韻】【正韻】祖似切,□音子。 【說文】壅禾本也。 【詩·小雅】或耘或耔,從耒作耔。 【前漢書】引《詩》作芓。 ◆又【集韻】將吏切,音仔。 俗謂禾猥生曰秄。 █秅 【午集下】【禾字部】 秅 【唐韻】宅加切【集韻】【韻會】【正韻】直加切,□音茶。 數名。 【儀禮·聘禮】禾三十車,車三秅,四秉曰筥,十筥曰稯,十稯曰秅,四百乗為一秅。 ◆又國名。 【前漢·西域傳】烏秅國,去長安九千九百五十里。 ◆又【集韻】【韻會】【正韻】□都故切,音妒。 義同。 █稶 【午集下】【禾字部】 稶 【集韻】稢本字。 第262頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《康熙字典 中》
第262頁