其地有昆明池,介碧鷄、金馬間,環五百餘裡,夏潦暴至,必冒城郭。 立道求泉源所自出,役丁夫二千人治之,泄其水,得壤地萬餘頃,皆為良田。 爨、僰之人,雖知蠶桑而未得其法,立道始教之飼養,收利十倍于舊,雲南由是益富。 庶羅諸山蠻慕之,相率來降,收其地,悉為郡縣。 除立道忠慶路總管。 時雲南未知尊孔子,祀王羲之為先師。 立道首建孔子廟,置學舍,勸土人子弟以學,擇蜀士之賢者迎以為師,歲時率諸生行釋菜禮,人習禮讓,風俗稍變。 至是入朝,力請于帝,以雲南王子額森特穆爾襲王爵,帝從之。 遂命立道為臨安、廣西道宣撫使兼管軍招討使。 立道,大名人也。 乙丑,罷江南財賦總管府。 割建康民二萬戶種秫,歲輸釀米三萬石,官為運至京師。 己巳,遣中使歷江南名山,訪求高士。 且命持香幣詣信州龍虎山、臨江閣阜山、建康三茅山,皆設醮。 八月,庚午朔,蕭簡等十人歷河南五路,擅招闌遺戶,事覺,謫其為首者從軍自效,餘皆杖之。 乙亥,改蒙古侍衛總管為蒙古待衛親軍都指揮使司。 戊寅,占城、馬八兒國皆遣使奉表稱臣,貢寶物犀象。 占城近瓊州,順風舟行一日可抵。 海外諸蕃國唯馬八兒與俱藍為之綱領。 上年冬,遣兵部侍郎嘉琿迪等與索多使占城,諭其王入朝,及是乃遣使內附。 丁亥,集賢院大學士兼國子祭酒許衡致仕,皇太子請以其子師可為懷孟路總管,以便侍養,且遣使諭之曰:「公毋以道不行為憂也,公安,則道行有時矣。 」 翰林學士承旨姚樞卒,謚文獻。 樞含弘仁恕,未嘗疑人欺己;有負其德,亦不留怨;憂患之臨,不見言色;有來即謀者,必反覆告之。 戊戌,高麗王王暙來朝,且言將益兵三萬征日本。 於是以範文虎、實都、洪俊奇為中書右丞,李庭、張巴圖為參知政事,並行中書省事。 水軍萬戶都元帥張禧請行,即日拜行省平章政事,與文虎、庭等率舟師泛海東征。 至日本,禧即舍舟,築壘平湖島,約束戰艦,各相去五十步止泊,以避風濤觸擊。 已而颶風大作,文虎、庭戰艦悉壞,禧所部獨完。 漳州陳弔眼,聚黨數萬,劫掠汀、漳。 是月,加鄂勒哲圖鎮國上將軍、福建等處征蠻都元帥,率兵五千往討,賜翎根甲,面諭遣之,且曰:「賊苟就擒,聽汝施行。 」 時黃華聚黨三萬人擾建寧,號「頭陀軍」。 鄂勒哲圖先引兵鼓行壓其境,軍聲大震,賊驚懼納款。 鄂勒哲圖許以為副元帥,凡征蠻之事一以問之,且慮其奸詐莫測,因大獵以耀武。 適有一周翔空,鄂勒哲圖仰射之,應弦而落,遂大獵,所獲山積,華大悅服,鄂勒哲圖乃聞于朝,請與之俱討賊,朝廷從之,授華征蠻副元帥,與鄂勒哲圖同署。 華遂為前驅,破其五寨。 九月,壬子,帝至自上都。 自是夏往避暑,秋還京師,歲以為常。 冬,十月,壬午,詔立陝西、四川等處行中書省,以布哈為右丞,李德輝、汪惟正並左丞。 初,羅施鬼國既降復叛,詔雲南、湖廣、四川合兵三萬人討之。 兵且壓境,適李德輝在播州,乃遣安珪馳驛止三道兵勿進,復遣張孝思諭鬼國趣降。 其酋阿察,熟德輝名,曰:「是活合州李公耶!其言明信可恃。 」即身至播納款。 德輝以其事上聞,乃改鬼國為順元路,以阿察為宣撫使。 時有以受鬼國馬千數譖德輝于朝者,帝曰:「是人朕所素知,雖一羊不妄受,寧有是耶!」及左丞之命下,而德輝已卒。 蠻夷哭之,哀如私親,為位而祭者動輒千百人。 合州安撫使王立,衰絰率吏民拜哭,聲震山谷,為發百人護喪。 興元、播州安撫使何彥清率其民立廟祀之。 甲申,詔龍虎山天師張宗演赴闕。 己丑,命達實為招討使,佩金虎符,往求河源。 達實受命而行,四閲月始抵其地。 還,圖其形熱來上,言:「河出吐蕃朵甘思西鄙,有泉百餘泓,沮洳散渙,弗可逼視,方可七八十里,履高山下瞰,燦若列星,以故名鄂端諾爾,鄂端,譯言星宿也。 群流奔湊,近五七里,匯為二巨澤,名鄂博諾爾。 自西而東,連屬吞噬,行一日,迤邐東鶩成川,號齊必勒河。 又二三日,水西南來,名伊爾齊,與齊必勒河合。 又三四日,水南來,名呼蘭。 又水東南來,名伊拉齊,合流入齊必勒。 其流浸大,始名黃河,然水猶清,人可涉。 又一二日,岐為八九股,名也孫斡倫,譯言九渡,通廣五七里,可度馬。 又四五日,水渾濁,土人抱革囊騎過之。 自是兩山峽束,廣可一里、二里或半裡,其深叵測。 朵甘思東北有大雪山,名伊爾瑪布謨喇,其山最高,譯言騰格爾哈達,即昆亶也。 自八九股水至昆亶,行二十日。 崑崙以西,山皆不穹峻。 其東,山益高,地益漸下,岸狹隘,有孤可一躍而越之外。 行五六日,有水西南來,名納鄰哈喇,譯言細黃河也。 又兩日,水南來,名奇爾穆蘇。 二水合流入河,河水北行,轉西,流過昆亶北,向東北流,約行半月,至貴德州,地名筆齊裡,始有州治、官府。 又四五日,至積石,即《禹貢》之積石也。 自發源至漢地,南北澗溪,細流傍貫,莫知紀極。 山皆草石,至積石方林木暢茂。 世言河九折,蓋彼地有二折焉。 」 丙申,始制象轎。 吏部尚書劉好禮言:「象力甚巨,上往還兩都,乘輿駕象,萬一有變,從者雖多,何力能及!」未幾,象驚,幾傷從者,好禮,祥符人也。 十一月,乙巳,置泉府司,掌領禦位下及皇太子、皇太后、諸王出納金銀事。 戊申,中書省議流通鈔法,凡賞賜宜多給幣帛,課程宜多收鈔,制可之。 第125頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《續資治通鑑 下》
第125頁