經學有微言,有大義,有事文,有取□□□篇。 擬編《群經大義》。 蓋去幽奧,取顯明,舍糟粕,取精華。 儒者章句繁多,博而寡要,勞而少功。 說《堯典》二字,至三萬言。 青年入學,皓首不能通一經。 儒無用,實經累之。 方今去古逾遠,史冊政典,日新月積,數十百倍于經傳。 西學度海,篇帙繁博,過于中典子史,流派尤屬蕪雜,書簡繁多,古今變局也。 慮學人訟言廢經,欲掇精英,以便誦習。 惟是事體大思精,知難而退,固其常也。 蘇子瞻云:藥雖進于醫手,方多傳于古人,若已經效于世間,不必皆由於己出。 計窮智出,化舊為新。 因取《白虎通義》為監本,略加排次,綜考原書,長義可數,略舉梗概,有十二絶。 東漢初中國經學最盛,天子臨雍,標題講義,迥非寒素所能比擬。 西漢石渠講論,其書早亡。 群書引用者,亦止數條。 惟《白虎》巍然獨存,為中外一一無二之作,一也。 兩漢博士,由少漸多,增立十四,為古今之盛會。 博士篤守師法,專門名家,魏晉以下,不能有二,況十四。 又其身價尊貴,難於供奉。 明帝時當全盛,以國家祿位尊養,乃得供給京師,同堂講論,二也。 東漢去古未遠,孔門傳授師說,淵源可尋,不似魏晉以後,分門別戶,黨同伐異。 東漢以後,師法絶響,是書粹然鄒魯之微言大義,迥非後世所及,三也。 古典制度,一經不能全備,故漢師以設明堂,建闢雍,彼此相難。 十四博士萃集一堂,各出所藏,以應詔命,克臻美善,無抱殘守缺之憾,四也。 入講既屬高賢,詔命班孟堅論次其說,文章斐然,條暢華贍。 故雖談經之書,辭旨淵茂,無註疏支繁,理學空衍諸弊。 即以文論,非後世後及,五也。 何許古今分爭,調和彌縫,儒林勢成聚訟。 當時古文雖興,未能成派,辨別異同,不敢參以諸老,篤守師法,志同道合,尊仰尼山,古文晚說,百不取一。 不似魏晉,事雜言龐,以偽亂真,六也。 藝文志著錄各書,全在故府,今則百無一存。 以見存《公》《谷》,當時本俱存,故多佚文。 如伯姬歸於紀,明待年也。 與譏娶母黨,皆為今本所無。 《樂記》引八音配八風,今本亦屬遺佚。 《》《梁》作三軍,傳有脫文,范氏因之疑傳。 是書獨存古本全文,出範本遠甚,多足補正今本,七也。 魏晉以下,儒生專宗鄭學,全失家法,浸淫至于六朝。 唐初正義,不知取捨,為經學大厄。 是書遺文墜典,一字千金,如三公從守,順八風施行政事,《論語》天子四飯,取諸四岳所貢,故文遺義,數十百條。 又偽《古文經傳》,與《毛詩》古書,《周禮》公孤百十二女,周制七千里司空缺官之類,絶無其說,真文秘記,允堪寶貴,八也。 道德天命,陰陽五行,為皇帝家法。 後儒誤解,于平治修齊外,別有所謂道德,趣天下學人,同歸禪寂。 是書表張皇帝,道出於天,不似後儒有王伯無天下,聖教囿于偏隅,不足以收血氣尊親之效,繼往世,開太平,九也。 自馬鄭學盛,孔子外別主文周,與博士日尋仇釁。 如五經異義,墨守膏肓,今古分爭攻戰不已,如仍異同,經義何得一統。 是原書不別姓氏,本為長義。 又以史讀經,糟粕芻狗,啟後人廢經之說。 是書首論六藝,推及百行,繼往思來,萬世師表。 儒不如吏,庠序蒙羞忍詬,頑固彌堅。 以是立基,別有天國,資我傲游,既得真銓,足奪迷惘,十也。 國朝經學,初雜心說,繼困音訓。 列錄雖多,尚屬門外。 陳氏疏證,踵事增華,後來居上。 既習是書,阮王經解,皆可束閣。 又原文不過五萬,綱領俱全,義雖深淵,辭極顯豁,蒙學誦此,可不再讀全經。 小學以上,專治王伯,可讀《春秋》。 又入手得宗,不迷歧趨,功巨事簡,從此經籍光昌,十一也。 漢宋章句繁碎,鄙語俚言,學究舊以經學為鑽研音訓,空衍議論,一入仕途,心頭別換,心乎所習,全無所用。 此書可代專言政法普通,綱領洞悉,然後擇治專經,以簡馭繁,收效輕易。 且經切人事,與史政掌故輿地,疊矩重規。 讀經即各學之準繩,博覽又為經學之輔翼。 治是書乃知經統中外學術,當與地球相終始。 凡後來論說,可皆屏絶。 學術一明,人才日眾,十二也。 第379頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《晚清文選》
第379頁