余嘗謂古文中序事,惟序家常平淡之事為最難著筆。 《史記·外戚傳》述竇長君之自陳,謂姊與我別逆旅中,丐沐沐我,飯我乃去,其足生人惋愴者,亦只此數語。 若《北史》所謂隋之苦桃姑者,亦正仿此。 乃百摹不能遽至。 正坐無史公筆才,遂不能曲繪家常之恆狀。 究竟史公于此等筆墨亦不多見。 以史公之書,亦不專為家常之事發也。 今迭更司則專意為家常之言,而又專寫下等社會家常之事,用意着筆,為尤難。 吾友魏春叔購得迭更司全集。 聞其中事實,強半類此。 而此書特全集中之一種。 精神專注在耐兒之死。 讀者跡前此耐兒之奇孝,謂死時必有一番死訣悲愴之言,如余所譯《茶花女》之日記。 乃迭更司則不寫耐兒,專寫耐兒之大父淒戀耐兒之狀,疑睡疑死,由昏憒中露出至情,則又于《茶花女日記》外別成一種寫法。 蓋寫耐兒則嫌其近於高雅,惟寫大父一窮促無聊之愚叟,始不背其專意下等社會之宗旨。 此足見迭更司之用心矣。 迭更司書多不勝譯。 海內諸公,請少俟之。 余將繼續以傖荒之人,譯傖荒之事,為諸公解酲醒睡可也。 書竟,不禁一笑。 光緒三十三年八月十日閩縣林紓畏廬父敘于京師望瀛樓。 ○賊史序 賊胡由有史?亦《鬼董》之例也。 英倫在此百年之前,庶政之窳,直無異於中國,特水師強耳。 迭更司極力抉摘下等社會之積弊,作為小說,俾政府知而改之。 每書必一豎義。 此書專敘積賊,而意則在於卑田院及育嬰堂之不善。 育嬰不善,但育不教,直長養賊材。 而司其事者,又實為制賊之機器。 須知竊他人之物為賊,乃不知竊國家之公款,亦為賊。 而竊款之賊,即用為辦賊之人。 英之執政,轉信任之。 直雲以巨賊小賊可爾。 天下之事,炫于外觀者,往往不得實際。 窮巷之間,荒傖所萃,漫無禮防,人皆鄙之。 然而豪門朱邸,沉沉中逾禮犯分,有百倍于窮巷之荒傖者。 乃百無一知。 此則大肖英倫之強盛,幾謂天下觀聽所在,無一不足為環球法則。 非得迭更司描畫其狀態,人又烏知其中尚有賊窟耶?顧英之能強,能改革而從善也。 吾華從而改之,亦正易易。 所恨無迭更司其人,能舉社會中積弊,著為小說,用告當事,或庶幾也。 嗚呼,李伯元已矣!今日健者,惟孟樸及老殘二君。 能出其緒餘效吳道子之寫地獄變相,社會之受益,寧有窮耶?僅拭目俟之,稽首祝之! 閩縣林紓序于春覺齋。 ○塊肉餘生述前編序 此書為迭更司生平第一著意之書,分前後二篇,約二十餘萬言。 思力至此,臻絶頂矣!古所謂鎖骨觀音者,以節骨鈎聯皮膚,腐化後,揭而舉之,則全具鏘然,無一屑落者。 方之是書,則固赫然其為鎖骨也。 大抵文章開闔之法,全講骨力氣勢,縱筆至于灝瀚,則往往遺落其細事繁節,無複檢舉。 遂令觀者得罅而攻。 此固不為能文者之病。 而精神終患弗周。 迭更司所著每到山窮水盡,輒發奇思,如孤峰突起,見者聳目。 終不如此書伏脈至細,一語必寓微旨,一事必種遠因,手寫是間,而全局應有之人,逐處湧現,隨地關合,雖偶爾一見,觀者幾復忘懷,而閒閒著筆間,已近拾即是。 讀之令人陡然記憶。 循編逐節以索,又一一有是人之行縱,得是事之來源。 綜言之,如善弈之著子,偶然一下,不知後來鹹得其用。 此所以成為國手也。 施耐庵著《水滸》,從史進入手,點染數十人,咸曆落有致。 至于後來,則如一群之貉,不復分疏。 其人意索才盡,亦精神不能持久而周遍之故。 然猶敘盜俠之事,神奸魁蠹,令人聳攝。 若是書,特敘家常至瑣至屑無奇之事蹟,自不善操筆者為之,且懨懨生人睡魔。 而迭更司乃能化腐為奇,撮散作整,收五蟲萬怪,融匯之以精神,真特筆也。 史班敘婦人瑣事,已綿細可味矣。 顧無長篇可以尋繹者。 惟一《石頭記》。 然炫語富貴,敘述故家,諱之以男女之艷情,而易動目。 若迭更司此書,種種描摹,下等社會雖可噦可鄙之事,一運以佳妙之筆,皆足供人噴飯。 英倫半化開時,民間弊俗,亦皎然揭諸眉睫之下。 使吾中國人觀之,但實力加以教育,則社會亦足改良。 不必心醉西風,謂歐人盡勝於亞,似皆生知良能之彥,則鄙人之譯是書為不負矣。 閩縣林紓敘于宣南春覺齋。 ○鬼山狼俠傳原序 余手著此書,固挾勇敢之心,編野人之史,饜諸當世嗜吾書者之眼。 此書為余前十七年在南亞斐利加時之著作。 吾年尚稚,客中侍數長德之後,均年五十以外。 寄居蘇嚕,習其土著如朋儔。 因得詢其歷史。 審是中壯士風概,與其古俗。 聞所創聞,傳諸人口,萬眾一辭。 顧彼國亡人殞,後來亦無倔起之人。 今殘黎寥寥,恐過此以往,亦無能言者矣。 第363頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《晚清文選》
第363頁