既度橋出關南,遂從溪南西向行。 三里,南北兩山俱逼湊,水搗其中如綫,遙睇其內,崇峰北繞蒼山之背,壁立變環,掩映殊異。 破峽而入,又二里,南峰俱成石壁,倒壓溪上,北峰一支,如渴咒sì雌犀牛下赴,兩崖相粘,中止通一綫,剖石倒崖,始行峽中,繼穿石下。 峽相距不盈四尺,石樑橫架其西,長丈五尺,而狹僅尺餘,正如天台之石樑。 南崖亦峻,不能通路。 出南崖上,俯而瞰之,毛骨俱悚。 又西里余,折而北,其溪下嵌甚微。 又北,風雨大至。 北三里余,數家倚西山人,是為潭子鋪,其地為趙州屬。 北五里,轉而西,又北十五里,有溪自西峽來入,是為核桃箐。 渡箐溪,又北五里,有三四家倚西山下,是為茅草房,溪兩旁至此始容斫崖之塍,然猶桮棬quān曲木製成之盂之綴於箐底也。 是曰,榆道自漾濞下省,趙州、大理、蒙化諸迎者,碟躞diéxiè小步行走雨中。 其地去四十里橋尚五里,計時才下午,恐橋邊旅肆為諸迎者所據,遂問舍而托焉,亦以避雨也。 二十一日鷄再鳴,促主者炊,起而候飯。 天明乃行,雲氣猶勃勃也。 北向仍行溪西,三里余,有亭橋跨溪上,亭已半圮,水沸橋下甚急,是為四十里橋,橋東有數家倚東崖下,皆居停之店,此地反為蒙化屬。 蓋橋西為趙州,其山之西為蒙化,橋東亦為蒙化,其山之東為太和,犬牙之錯如此。 至是始行溪東,傍點蒼後麓行。 七里余,有數十家倚東山而廬,夾路成巷,是為合江鋪。 至是始望西北峽山橫裂,有山中披為隙,其南者,余所從來峽也;其北來者,下江嘴所來漾濞峽也;其西南下而去者,二水合流而下順寧之峽也。 峽形雖遙分,而溪流之會合,尚深嵌西北峽中,此鋪所見,猶止南來一溪而已。 出鋪北,東山余支垂而西突,路北逾之,遂並南來溪亦不可見,蓋余支西盡之下,即兩江會合處,而路不由之也。 西北行坡嶺者四里,始有二小流自東北兩峽出。 既而盤曲西下,一澗自東北峽來者差大,有亭橋跨之,亭已半圮,是為亨水橋。 蓋蒼山西下之水,此為最大,亦西南合于南北二水交會處。 然則「合江」之稱,實三流,不止漾水、濞水而已也。 從橋西復西北逾一小嶺,共一里,始與漾水遇。 其水自漾濞來經此,即南與天生橋之水合,破西南山峽去,經順寧泮山而下瀾滄江。 路溯其東岸行。 其東山亦蒼山之北支也,其西山乃羅均南下之脈,至此而迤邐西南,盡于順寧之泮山。 北行五里,有村居夾而成巷,為金牛屯。 出屯北,有小溪自東山出,架石樑其上,側有石碑,拭而讀之,乃羅近溪所題《石門橋詩》也。 題言石門近在橋左,因矯首東望,忽雲氣迸坼chè裂開,露出青芙蓉兩片,插天拔地,駢立對峙,其內崇巒疊映,雲影出沒,令人神躍。 亟呼顧仆與寺僧,而二人已前,遙追之,二里乃及。 方欲強其還,而一僧旁伺,問之,即石門旁藥師寺僧也。 言門上有玉皇閣,又有二洞明敞可居,欣然願為居停主。 乃東向從小路導余,五里,抵山下,過一村,即藥師寺也。 遂停杖其中。 其僧名性嚴,坐余小閣上,摘蠶豆為餉。 時猶上午,余欲登山,性嚴言,玉皇閣躡峰而上十里餘,且有二洞之勝,須明晨為竟日遊,今無及也。 蓋性嚴山中事未完,既送余返寺,遂復去,且以匙鑰置余側。 余時慕石門奇勝,餐飯,即扃其閣,東南望石門而趨,皆荒翳斷塍,竟不擇道也。 二里,見大溪自石門出,溪北無路入,乃下就溪中;溪中多巨石,多奔流,亦無路入。 惟望石門近在咫尺,上下逼湊,駢削萬仞,相距不逾二丈,其頂兩端如一,其根止容一水。 蓋本一山外屏,自從其脊一刀中剖而成者,故既難為陸陟,復無從溯溪。 徘徊久之,乃渡溪南,反隨路西出。 久之得一徑東向,復從以入,將及門下,復渡溪北。 溪中縛木架巨石以渡,知此道乃不乏行人,甚喜過望。 益東逼門下,叢篁竹林覆道。 道分為二,一東躡坡磴,一南下溪口。 乃先降而就溪,則溪水正從門中躍出,有巨石當門扼流,分為二道。 襲之而下,北則漫石騰空,作珠簾狀而勢甚雄;南則嵌槽倒隙,為懸溜形而勢甚束。 皆高二丈餘,兩旁石皆逼削,無能上也。 乃覆上就東岐躡磴。 已又分為二,一北上躡坡,一南凌溪石。 乃先就溪凌石,其石大若萬斛之舟,高泛溪中,其根四面俱湍波瀠激,獨西北一徑懸磴而上,下瞰即珠簾所從躍出之處,上眺則石門兩崖劈雲削翠,高駢逼湊,真奇觀也。 但門以內則石崩水湧,路絶不通,乃覆上就北岐躡磴。 始猶藤箐蒙茸,既乃石崖聳突,半裡,路窮,循崖南轉,飛崖倒影,上逼雙闕,下臨絶壑,即石門之根也,雖猿攀鳥翥飛翔,不能度而入矣。 久之,從舊路返藥師寺。 窮日之力,可並至玉皇閣,姑憩而草記,留為明日遊。 第282頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《徐霞客遊記》
第282頁