其塢之東北逾坡,塢之西北循峽,皆有路,凡六十里而抵省會。 而里仁村當塢中北山下,半裡抵村之東,見流泉交道,山崖間樹木叢蔭,上有神宇,蓋龍泉出其下也,東塢以無泉,故皆成旱地;西塢以有泉,故廣闢良疇。 由村西盤山而北,西塢甚深,其塢自北峽而出,直南而抵海口村焉。 村西所循之山,其上多蹲突之石,下多崆峒之崖,有一竅二門西向而出者。 余覺其異,詢之土人,石城尚在塢西嶺上,其下亦有龍泉,可遵之而上。 共北半裡,乃西下截塢而度,有一溪亦自北而南,中乾無流。 涉溪西上,共半裡,聞水聲虢虢guó水流聲,則龍泉溢西山樹根下,瀦為小潭,分瀉東南去。 由潭西上嶺,半裡,則嶺頭峰石湧起,有若卓錐者,有若夾門者,有若芝擎而為台,有若雲臥而成郭者。 於是循石之隙,盤坡而上,墜壑而下。 其頂中窪,石皆環成外郭,東面者巑岏森透,西面者穹覆壁立,南向則余之逾脊而下者,北面則有石窟曲折,若離若合間,一石墜空當關,下覆成門,而出入由之,圍壑之中,底平而無水,可以結廬,是所謂石城也。 透北門而出,其石更分枝簇萼、石皆青質黑章花紋,廉利棱削,與他山迥異。 有牧童二人,引余循崖東轉,復入一石隊中,又得圍崖一區,惟東面受客如門,其中有趺座之龕,架板之床,皆天成者。 出門稍南,回顧門側,有洞岈然,亟轉身披之。 其峒透空而入,復出于圍崖之內,始覺由門入,不若由洞入更奇也。 計圍崖之後,即由石城中望所謂東面巑岏處矣。 出洞,仰眺洞上石峰層沓,高聳無比,復有一老儸儸披獸皮前來,引余相與攀躋。 其上如眾台錯立,環中窪而峙其東,東眺海門,明鏡漾空,西俯窪底,翠瓣可數,而隔崖西峰穹覆之上,攢擁尤高。 乃下峰,復度南脊,轉造西峰,則穹覆上崖,復有後層分列,其中開峽,東墜危坑而下,其後則土山高擁,負扆于上,聳立之石,或上覆平板,或中剖斜欞。 崖脅有二小穴如鼻孔,群蜂出入其中,蜜漬淋漓其下,乃崖蜂所巢也。 兩牧童言:「三月前土人以火熏蜂而取蜜,蜂已久去,今乃復成巢矣。 」童子競以草塞孔,蜂輒嗡嗡然作銅鼓聲。 憑覽久之,乃循墜坑之北,東向懸崖而下。 經東石門之外,猶令人一步一迴首也。 先是從里仁村望此山,峰頂聳石一叢,不及晉寧將軍峰之偉傑,及抵其處而闔闢曲折,層沓玲瓏,幻化莫測,鐘秀獨異,信乎靈境之不可以外象求也。 蓋是峰西倚大山,此其一支東竄,峰頂中坳,石骨內露,不比他山之以表暴見奇者;第其上無飛流涵瑩之波,中鮮剪棘梯崖之道,不免為兔狐所窟耳。 老儸儸言:“此石隙土最宜茶,茶味迥出他處。 今阢氏已買得之,將造庵結廬,招淨侶以開勝壤。 豈君即其人耶?“余不應去。 信乎買山而居,無過此者。 下山,仍過塢東,一里,經里仁村。 東南一里,抵螳螂川之北,西望海口,有渡可往茶埠,而東眺瀕川,石崖聳削。 先從茶埠隔川北望,于巑岏嵌突中,見白垣一方,若有新茅架其上者;今雖崖石掩映,不露其影,而水石交錯,高深嵌空,其中當有奇勝,遂東向從之。 抵崖下,崖根插水,亂石瀠洄,遂攀躋水石間。 沿崖南再東,忽見石上有痕,躡崖直上,勢甚峻,掛石懸崖之跡,俱倒影水中。 方下見為奇,又忽聞謦咳qǐng咳嗽聲落頭上,雖仰望不可見,知新茅所建不遠矣。 再穿下覆之石,則白垣正在其上。 一道者方鑿崖填路,迎餘人坐茅中。 其茅僅逾方丈,明窗淨壁,中無供像,亦無爂具,蓋初落成而猶未棲息其間者。 道人吳姓,即西村海口人,向以賈游于外,今歸而結淨于此,可謂得所托矣。 坐茅中,上下左右,皆危崖綴影,而澄川漾碧于前,遠峰環翠于外;隔川茶埠,村廬繚繞,煙樹堤花,若獻影鏡中;而川中鳧舫賈帆,魚罾zēng即罾網渡艇,出沒波紋間,棹影躍浮嵐,櫓聲搖半壁,恍然如坐畫屏之上也。 既下,仍西半裡,問渡于海口村。 南度茶埠街,入飯于主家,已過午矣。 茶埠有舟,隨流十里,往柴廠載鹽渡滇池。 余不能待,遂從村西遵川堤而行。 其堤自茶埠西達平定,隨川南涯而築之。 蓋川水北依北岸大山而西,其南岸山勢層疊,中多小塢,故築堤障川。 堤之南,屢有小水自南峽出,亦隨堤下注。 從堤上西行,川形漸狹,川流漸迅。 七里,有村廬倚堤,北下臨川,堤間有亭有碑,即所謂柴廠也;按舊碑謂之漢廠,莫土官鹽肆在焉。 至此川迅石多,漸不容舟,川漸隨山西北轉矣,堤隨之。 又西北七里,水北向逼山入峽,路西向度塢登坡。 又二里,數家踞坡上,曰平定哨。 時日色尚高,以土人言前途無宿店,遂止。 二十六日鷄再鳴,飯而出店,即北向循西山行。 三里,曙色漸啟。 見有岐自西南來者,有岐自東北來者,而中道則直北逾坳。 蓋西界老山至此度脈而東,特起一峰,當關中突,障扼川流,東曲而盤之,流為所扼,稍東遜之,遂破峽北西向,墜級爭趨,所謂石龍壩也。 此山名為九子山,實海口下流當關之鍵,平定哨在其南,大營莊在其東,石龍壩在其北。 山不甚高大,圓阜特立,正當水口,故自為雄耳。 第233頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《徐霞客遊記》
第233頁