東西兩崖,相距不十五丈,而高且三十丈,水奔騰于下,其深又不可測。 初以舟渡,多漂溺之患;壘石為橋,亦多不能成。 崇禎四年,今布政省最高行政長官朱名家民,雲南人。 時為廉憲按察使,命安普游擊李芳先四川人。 以大鐵鏈維兩崖,鏈數十條,鋪板兩重,其厚僅八寸,闊八尺餘,望之飄渺,然踐之則屹然不動,日過牛馬千百群,皆負重而趨者。 橋兩旁,又高維鐵鏈為欄,復以細鏈經緯為紋。 兩崖之端,各有石獅二座,高三、四尺,欄鏈俱自獅口出。 東西又各跨巨坊。 其東者題曰「天塹雲航」,督部朱公所標也;其西者題曰「」,傅宗龍時為監軍御史所標也。 傅又C堅穹碑,題曰「小葛橋」,謂諸葛武侯以鐵為瀾滄橋,數千百載,乃復有此,故雲。 余按,渡瀾滄為他人,乃漢武故事,而瀾滄亦無鐵橋;鐵橋故址在麗江,亦非諸葛所成者。 橋兩端碑刻祠字甚盛,時暮雨大至,不及細觀。 度橋西。 已入新城門內矣。 左轉瞰橋為大願寺。 西北循崖上,則新城所環也。 自建橋後,增城置所,為鎖鑰之要雲。 聞舊城尚在嶺頭五里,急冒雨竭撅躋級艱難地登台階而登。 一里半,出北門。 又北行半裡,轉而西,逶迤而上者二里,雨乃漸霽。 新城內所上者峻,城外所上者坦。 西逾坳,循右峰北轉,又半裡,則舊城懸嶺後岡頭矣。 入東門,內有總府鎮焉。 其署與店舍無異。 早晚發號用喇叭,聲亦不揚,金鼓之聲無有也。 青崖總兵姓班,三汊總兵姓商,此間總兵姓胡。 添設雖多,而勢不尊矣。 是夜,宿張齋公家;軍人也。 二十六日駝馬前發,餘飯而出舊城西門。 始俱西南行,從嶺塢升降。 五里,有一、二家在南隴下,為保定鋪。 從其側西上嶺,漸陟隆崇。 三里,忽有水自嶺峽下。 循峽而上,峽中始多田塍,蓋就水而成者。 時已插蒔shì移栽 矣。 又上二里,是為涼水營。 由營西復從山塢逶迤而上,漸上漸峻。 又五里,遇駝馬方牧,余先發。 將逾坳,坐坳下石間少憩,望所謂海馬嶂者,欲以形似求之。 忽有人自坳出,負罌小口大腹的瓦容器汲水,由余前走南岐去。 余先是望南崖回削有異,而未見其岐,至是亟隨之。 抵崖下,則穹然巨洞,其門北向,其內陷空而下,甚宏。 其人入汲於石隙間,隨處而是,皆自洞頂淙淙散空下墜,土人少鑿坯承之。 水從洞左懸頂下者最盛,下有石台承之;台之側,鑿以貯汲者。 洞從右下者最深,內可容數百人,而光明不閟,然俱無旁隙別竅,若堵牆而成者也。 出洞,仍由舊路出大道。 登坳即海馬嶂,有真武閣跨坳間。 余入憩閣間,取筆楮chǔ紙記游,而駝馬已前去。 久之乃行。 其內即為海馬鋪,去城十里矣。 其處北兩日半程為小米馬場,有堡城下臨盤江,隔江即水西地;南兩日程為乖場河,水漲難渡,即出鉛之所也。 又西循南嶺而行,見其塢皆北向墜,然多中窪而外橫亙者。 連西又稍上二平脊,共三里,則北度而矗者,其峰甚高,是為廣山。 其上李芳先新結浮屠,為文曲星,蓋安南城東最高之巔也。 又西二里為茶庵賣茶的小屋,其北有山,欹突可畏,作負嵎之勢者,舊名歪山,今改名威山。 余望之有異,而亟于趨城,遂遵大路而西。 又三里,復逾一阜。 又二里,稅駕于安南城之東關外逆旅陳貢士家。 二十七日駝馬已發,余乃飯。 問知城東五里,由茶庵而北,有威山,山間有洞,從東透西;又有水洞,其中積水甚深,其前正瞰衛城。 遙指其處,雖在山巔,然甚近也。 乃同顧仆循昨來道,五里,東抵茶庵,遂由岐北向入山。 一里,抵山左腋,則威山之脈,自北突而南,南聳而北伏,南削而北垂,東西皆亙崖斜騫而南上;從南麓復起一小峰,亦如之。 入東峽又一里,直抵山後,則與東峰過脊處也。 由脊北下,甚深而路蕪;由脊西轉,循山北峰之半西行,路蕪而磴在。 循之行,則北塢霾霧從塢中起,瀰漫北峰,咫尺不可見;而南面威山之北,惟行處猶朗,而巔亦漸為所籠。 西行半裡,磴乃南上。 拾級而登者半裡,則峰之北面,全為霧籠矣。 乃轉東北上,則東崖斜騫之上也。 石脊甚狹,由東北上西南,如攀龍尾而升。 復見東南峰外,澄霄麗日,遙山如靛;余所行之西北,則彌淪如海,峰上峰下,皆入混沌,若以此脊為界者。 蓋脊之東南,風所從來,故夙霾淨卷;脊之西北,風為脊障,毒霧遂得倚為窟穴。 予夙願一北眺盤江從來處,而每為峰掩,至是適登北嶺,而又為霧掩,造化根株,其不容人窺測如此! 攀脊半裡,有洞在頂崖之下,其門東向,上如合掌,稍窪而下,底寬四五丈,中有佛龕僧榻,遺飯猶存,而僧不知何往。 兩旁頗有氤氳之龕。 其後直透而西,門乃漸狹而低,亦尖如合掌。 其門西徑山腹而出,約七丈餘,前後通望而下不見者,以其高也。 出後門,上下俱削崖疊石。 路緣崖西南去十餘丈,復有洞西向,門高不及丈,而底甚平,深與闊各二丈。 而洞後石縷繽紛,不深而幻,置佛座其中,而前建虛堂,已圮不能存。 其前直瞰衛城,若垂趾可及,偶霧氣一吞,忽漫無所睹,不意海市蜃樓,又在山阿城郭也。 然此特洞外者也。 由洞左旁竅東向入,其門漸隘而黑。 攀石閾上,其中坎砢欹嵌,窪竇不一,皆貯水滿中而不外溢。 洞頂滴瀝,下注水池,如雜珮pèi佩帶的玉器繁絃樂器上的弦,鏗鏘遠近。 洞內漸轉東北,勢似宏深淵墜,既水池高下,無可着足,而無火炬遙燭,惟從黑暗中聽其遙響而已。 第198頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《徐霞客遊記》
第198頁