轉西五里,復轉西北,盤東岸危崖二里,抵北山下。 仍西向去,五里,又南轉。 既而轉東一里,乃西向行,山開江曠,一望廓然。 又五里而暮。 又二里泊于捺利今作瀨濾。 在江西岸,屬新寧。 江空岸寂,孤泊無鄰,終夜悄然。 是日行五十里。 計明日抵馱樸,望登陸行,惟慮路險,而顧奴舊病未痊。 不意中夜腹痛頓發,至晨遂脹滿如鼓,此嵐瘴所中無疑。 於是轉側俱難,長途之望,又一阻矣。 初二日昧爽,西北行。 碧空如洗,晴朗彌甚。 三里,抵江北危崖下。 轉而南二里,過下果灣,有村倚崖臨江,在江西岸。 又五里,有水自南來注,其聲如雷,名響源,發於江州。 水之西岸即為江州屬,而新寧、江州以此水分界焉。 水入江處,有天然石壩橫絶水口如堵牆,其高逾丈,東西長十餘丈,面平如砥,如甃而成者。 水逾其面,下墜江中,雖不甚高,而雪濤橫披,殊瀑平瀉,勢闊而悍,正如錢塘八月潮,齊驅下阪,又一奇觀也。 過響水,其南岸忠州境雖轄于南寧,而瀕江土司實始於此;北岸則為上果灣,有岩西向臨江,上亦有村落焉。 於是轉北行一里,抵北山下。 轉西北掛帆行,兩岸山覆疊出。 二里為宋村,在江南岸,忠州屬。 有八仙岩,為村中勝地。 又三里,轉東北,又二里,轉西北,又三里,更轉東北,兩岸〔石〕崖疊出遞換,靡非異境。 轉西北五里,又北轉,而西岸一崖障天,崖半有洞東向。 始見洞門雙穴如連聯,北穴大,南穴小,垂石外間而通其內;既而小者旁大者愈穹,忽劃然中剜,光透其後。 舟中仰眺,蛩gǒng水邊石若連雲駕空,明如皎月透影,洞前上下,皆危崖疊翠,倒影江潭,洵神仙之境,首于土界得之,轉覺神州凡俗矣。 〔南有馱樸村,轉登山後,聞可攀躋。 〕又北一里,東岸臨江,煥然障空者為銀山,劈崖截山之半,青黃赤白,斑斕綴色,與天光水影,互相飛動,陽朔畫山猶為類大者耳。 崖下有上下二洞,門俱西向。 上洞尤空邃,中懸石作大士形,上嵌層壁,下瀕回潭,〔無從中躋,其北紛竅甚多,裂紋錯綴樹間,吐納雲物,獨含英潤〕焉。 一里,轉而西,遂為馱樸今作馱柏,百家之市,尚在涯北一里。 東南即銀山,西北又起層巒夾之,迤邐北去,中成蹊焉,而市倚之。 陸路由此而北,則左州、養利諸道;江路由此而西,則太平、思明諸境也。 午抵馱樸,先登涯問道,或云:「通」,或云:「塞」。 蓋歸順為高平殘破,路道不測,大意須候歸順人至,隨之而前,則人眾而行始便。 歸順又候富州人至,其法亦如之。 二處人猶可待,惟顧奴病中加病,更令人惴惴耳。 是日,即攜行李寄宿逆旅主人家。 馱樸去馱盧五十里。 自馱盧西至此,皆為左州南境,北去龍州四十里「龍州」當為「左州」之訛。 西仍為崇善地,抵太平亦四十里,水路倍之。 高平為安南地,由龍州換小舟,溯流四日可至,太平〔人呼之為高彞。 〕龍州山崖更奇,崖間有龍蜿蜒如生。 思明東換小舟,溯流四日至天龍峒應為遷隆洞,過山半日即抵上思州今上思縣。 上思昔屬思明,今改流官,屬南寧,有十萬山即十萬大山。 其水西流為明江,〔出龍州,〕東流出八尺江。 高平為莫彞,乃莫登庸之後;安南為黎彞,乃黎利之後。 自入新寧至此,石山皆出土巴豆樹、蘇木二種。 二樹俱不大。 巴豆樹葉色丹映,或隊聚重巒,或孤懸絶壁,丹翠交錯,恍凝霜痕黔柴。 蘇木山坳平地俱生,葉如決明,英如扁豆,而子長倍之,繞乾結癭,點點盤結如乳,乳端列刺如鈎,不可嚮邇。 土人以子種成〔林,收賈不至,輒刈用為薪;又擇其多年細干者,光削之,乳紋旋結,朵朵作胡桃痕,色尤蒼潤。 余昔自天台覓萬年藤,一遠僧攜此,雲出粵西蠻洞。 余疑為古樹奇根,不知即蘇木叢條也。 〕初四日自馱樸〔取道至太平。 〕西南行一里,有石垣東起江岸,西屬於山,是為左州、崇善分界。 由垣出,循山溯江南行,三里,越一涸澗,又四里為新鋪,數家之聚。 江流從正南來,陸路遂西南轉。 四里,復過一涸澗,澗底多石,上有崩橋,曰沖登橋。 其內有堡。 從此南上,盤陟岡阜三里,復與江遇。 其上有營房數家,曰崩勘。 又南五里,轉一山嘴,其後山中有村曰馱竺。 盤其東垂,乃循山南西向行,於是回崖聯蹁,上壁甚峻拔,下石甚玲瓏。 二里,路南復突一危峰,遂入山夾。 盤之而西又一里,轉南二里,登媚娘山。 其處峰巒四合,中懸一土阜為脊。 越之而南下,東南三里,路側有窞dàn深坑一圓,名龍井。 下墜五六丈,四圍大徑三丈,俱純石環壁。 墜空綴磴而下,下底甚平,東北裂一門,透門以入,其內水聲潺潺,路遂昏黑。 踐崖捫隙,其下忽深不可測。 久之,光漸啟,回見所入處,一石砫細若碧筍,中懸其間,上下連屬,旁有石板平庋guǐ置放,薄若片雲,聲若戛jiá擊金樹。 至其洞,雖不甚宏而奇妙,得之路旁,亦異也。 其上有一亭,將就圮。 〔自馱樸陸行至太平,輒見岡陀盤旋,四環中墜,深者為井,淺者為田,上下異穴,彼此共窞。 蓋他處水皆轉峽出,必有一泄水門,惟此地明泄澗甚少,水皆從地中透去,竅之直墜者,下陷無底;旁通者,則底平可植五稼即五穀,泛指糧食作物。 路旁大抵皆是。 第140頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《徐霞客遊記》
第140頁