阻余毋往。 余謂:「舟行屈曲,當由南山間道相待于前,不知何地為便?」舟人復辭不知,蓋恐遲速難期,先後有誤耳。 及發舟,不過十餘里而泊。 今過宋村,時猶上午,何不往宿南山,至此登舟也?至是,舟轉西南,掛帆十里,轉東南,仍纖十五里,復南掛帆行,五里,西轉,是為瓦亭堡。 其北涯有石突江若蹲虎,其南涯之內,有山橫列焉。 又十五里,則夾江兩山並起,舟溯之人。 又五里而暮,乘月行十里,泊于香江驛。 十四日五鼓掛帆行,晨過烏司堡,已一十里矣,是為橫州界。 東風甚利,午過龍山灘,又四十里矣。 灘上即烏蠻灘,有馬伏波廟。 灘高溜急,石壩橫截,其上甚艱。 既上,舟人獻神廟下,少泊後行。 西北五里,為烏蠻驛。 又南十里,則石山崢嶸立江右,為鳳凰山。 自過貴縣西山,山俱變土,至是石峰復突而出。 其雙崖壁立、南嵌江中者,即鳳凰岩也。 又南二里為麻埠,日已西昃。 余欲留宿其處為鳳凰游,而村氓皆不肯停客,徘徊久之而去。 又西十里,其處有山高突江左,其上有洞曰道君岩,下有村曰謝村。 日色已暮,而其山去江尚遠,亦不及停。 又南五里,曰白沙堡,又乘月行五里而泊,是夜月明如晝。 烏蠻灘在橫州東六十里,上有烏蠻山、馬伏波廟。 《志》謂:「昔有烏蠻人居此,故名。 」余按:烏滸蠻在貴縣北,與此不相及。 而廟前有碑,乃嘉靖二十九年知南寧郡王貞吉所立。 謂:「烏蠻非可以瀆前古名賢之祠,易名起敬灘。 」大碑深刻,禁人舊稱,而呼者如故。 余遍觀廟中碑甚多,皆近時諸宦其地者;即王文成《上灘詩》亦不在。 而廟外露立一碑,為宋慶歷丙戌1046年知橫州任粹所撰,張居正所書。 碑古字遒。 碑言:「粹初授官時,奉常二卿劉公以詩見送,有『烏岩積翠貫州圖』之句。 抵任即覓之,不得也。 遍詢之父老,知者曰:」今烏蠻山即烏岩山也,昔偽劉擅廣五代十國,劉隱在兩廣建立南漢權政,以諱易其稱,至今不改。 ‘夫蠻乃一方醜彞,諱亦一時僭竊,遂令名賢千古廟貌,訛襲此名,亟宜改仍其舊。 聞者皆曰:“諾。 ‘遂為之修廟建碑,以正其訛。 “其意與王南寧同。 而王之易為起敬,不若仍其舊更妙。 十五日五鼓掛帆,十五里,清江。 有江自江左入大江。 又二十里,抵橫州南門,猶上午也。 橫州城在大江東北岸,大江自西來,抵城而東南去,橫城臨其左。 其瀕江二門,雖南面瞰之,而實西南向也。 近城有南、北兩界山:北七里為古鉢,在城西北隅;俗名娘娘山,以唐貞觀中,有婦陳氏買魚將烹,忽白衣人謂曰:「魚不可食,急擲水中,上山頂避之。 」陳如其言。 回望所居,己陷為池矣。 其池今名龍池,山頂廟曰聖婆廟。 南十五里曰寶華,在城東南隅。 寶華山有壽佛詩,乃建文君遁跡之地。 二山皆土山逶迤,而寶華最高,所謂「秀出城南」是也。 宋守徐安國詩。 時州守為吾郡諸楚余,名士翹。 有寄書者,與鬱林道顧東曙家書俱置篋中,過衡州時為盜劫去。 故前在鬱,今過橫,俱得掉頭而去。 若造物者故藉手此盜,以全余始終不見之義,非敢竊效殷洪喬也。 是日為中秋節。 余以行李及二病人入南寧舟。 余入城,飯于市,乃循城傍江而東,二里,抵下渡。 橫州有三渡:極西者在州門外,為上渡;極東者在下流東轉處北極廟前,為下渡;而中渡在其中。 渡南岸,〔為寶華山道,〕遂登山坡而入。 其道甚大,共二里,透入嶺半,其內山環成峒。 由峒東北行,有小徑,二十里可抵鳳凰山。 已而復隨峽南行,共五里,乃由右岐南復登嶺。 一里南下,又一里過蒙氏山莊,又一里,乃東向入山。 又二里,過山下村居,予以為即寶華寺也。 披叢入之,而後知寺尚在山半。 渡澗拾級,又半裡,得寺。 日才下午,而寺僧閉門,扣久之,乃得入。 其寺西向,寺門頗整,題額曰「萬山第一」。 字甚古勁,初望之,余憶為建文君舊題,及趨視之,乃萬曆末年裡人施怡所立。 蓋施恰建門而新其額,第書己名而並設建文之跡;後詢之僧,而知果建文手跡也。 余謂「宜表章之。 」 僧「唯唯。 」寺中無他遺蹟,惟一僧守戶,而鐘磬無聲。 問所謂山後瀑布,僧云:“墜自後嶺,其高百丈。 而峽為叢木所翳,行之無蹊,望之不見,惟從嶺而上,可聞其聲耳。 “余乃令僧炊于寺,而獨曳杖上嶺,直造其頂。 而風聲瀑聲,交吼不止,瀑終不見。 〔嶺南下五十里,即靈山縣矣。 〕乃下返寺。 寺後岡上,見積磚纍纍。 還問之,僧曰:「此裡人楊姓者,將建建文帝廟,故庀pí備具材以待耳。 」籲! 施怡最新而掩其跡,此人追遠而創其祠,裡閾之間,智愚之相去何霄壤哉!既而日落西陲,風吼不息,浮雲開合無定。 頃之而云痕忽破,皓魄當空。 參一出所儲醖酒醉客,佐以黃蕉丹柚。 空山寂靜,玉宇無塵,一客一僧,漫然相對,洵可稱群玉山頭,無負我一筇秋色矣。 十六日早飯于寶華。 下山五里,出大路,又五里,出峒前嶺。 望東北鳳凰諸石峰在三十里外,令人神飛。 而屢詢路遠,不及往返,南寧舟定於明日早發,遂下山。 西五里抵州門,由上渡渡江入舟。 十七日平明發舟,雨色淒淒,風時順時逆。 舟西南行三十里,江口有小水自江南岸入,江名南江。 舟轉北行,又十里抵陳步江,在江南岸,通小舟。 內有陳步江寺,亦建文君所棲。 第135頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《徐霞客遊記》
第135頁