明年春,輔遣清遠伯王友等濟自注江,悉破籌江、困枚、萬劫、普賴諸寨,斬首三萬七千餘級。 賊將胡杜聚舟盤灘江。 輔使降將陳封襲走之,盡得其舟。 遂定東潮、諒江諸府州。 尋擊破季犛舟師于木丸江,斬首萬級,擒其將校百餘人,溺死者無算。 追至膠水縣悶海口,還軍。 築城咸子關,令都督柳升守之。 已,賊由富良江入。 輔與晟夾岸迎戰。 升等以舟師橫擊,大破之,馘斬數萬,江水為赤,乘勝窮追。 時天旱水淺,賊棄舟陸走。 官軍至,忽大雨水漲,遂畢渡。 五月至奇羅海口,獲季犛及其子蒼,並偽太子諸王將相大臣等,檻送京師。 安南平。 得府州四十八,縣一百八十,戶三百十二萬。 求陳氏後不得,遂設交阯布政司,以其地內屬。 自唐之亡,交阯淪于蠻服者四百餘年,至是復入版圖。 帝為詔告天下,諸王百官奉表稱賀。 六年夏,輔振旅還京師。 再賜宴奉天殿,帝為賦《平安南歌》,進封英國公,歲祿三千石,予世券。 其年冬,陳氏故臣簡定復叛。 命沐晟討之,敗績于生厥江。 明年春,覆命輔佩征虜將軍印,帥師往討。 時簡定已僭稱越上皇,別立陳季擴為皇,勢張甚。 輔就叱覽山伐木造舟,招諒江北諸避寇者復業。 遂進至慈廉州,破喝門江,克廣威州孔目柵。 遇賊咸子關。 賊舟六百餘,保江東南岸。 輔帥陳旭等以划船戰,乘風縱火,擒賊帥二百餘人,盡得其舟。 追至太平海口。 賊將阮景異以三百艘迎敵,復大破之。 於是季擴自言陳氏後,遣使求紹封。 輔曰:「向者遍索陳王后不應,今詐也。 吾奉命討賊,不知其他。 」遂遣硃榮、蔡福等以步騎先進,輔帥舟師繼之。 自黃江至神投海,會師清化,分道入磊江,獲簡定於美良山中,及其黨送京帥。 八年正月進擊賊餘黨,斬數千人,築京觀,惟季擴未獲。 帝留沐晟討之,召輔班師。 謁帝于興和,命練兵宣府、萬全,督運北征。 時陳季擴雖請降,實無悛心。 乘輔歸,攻剽如故,晟不能制。 交人苦中國約束,又數為吏卒侵擾,往往起附賊,乍服乍叛,將帥益玩寇。 九年正月,仍命輔與沐晟協力進討。 輔至,申軍令。 都督黃中素驕,違節度。 詰之不遜,斬以徇。 將士惕息,無敢不用命者。 其年七月破賊帥阮景異於月常江,獲船百餘,生擒偽元帥鄧宗稷等,又捕斬別部賊首數人。 以瘴癘息兵。 明年八月擊賊于神投海。 賊舟四百餘,分三隊,鋭甚。 輔沖其中堅,賊卻,左右隊迭進,官軍與相鈎連,殊死戰。 自卯至巳,大破賊,擒渠帥七十五人。 進軍乂安府,賊將降者相繼。 十一年冬,與晟會順州,戰愛子江。 賊驅象前行。 輔戒士卒,一矢落象奴,二矢射象鼻。 象奔還,自蹂其眾。 裨將楊鴻、韓廣、薛聚等乘勢繼進,矢落如雨,賊大敗。 擒其帥五十六人。 追至愛母江,盡降其眾。 明年正月進至政平州。 聞賊屯暹蠻、昆蒲諸柵,遂引兵往。 懸崖側徑,騎不得進。 輔與將校徒步行山箐中。 夜四鼓抵其巢,悉擒阮景異、鄧容等。 季擴走寮國,遣指揮師祐以兵索之,破其三關。 遂縛季擴及其孥送京師。 賊平。 承製,以賊所取占城地,設升、華、思、義四州,增置衛所,官其降人,留軍守之而還。 十三年春至京。 旋命為交阯總兵官往鎮。 而余寇陳月湖等復作亂,輔悉討平之。 十四年冬召還。 輔凡四至交阯,前後建置郡邑及增設驛傳遞運,規畫甚備。 交人所畏惟輔。 輔還一年而黎利反,累遣將討之,無功。 至宣德時,柳升敗沒,王通與賊盟,倉卒引還。 廷議棄交阯,輔爭之不能得也。 仁宗即位,掌中軍都督府事,進太師,並支二俸。 尋命輔所受太師俸于北京倉支給。 時百官俸米皆給于南京,此蓋特恩雲。 成祖喪滿二十七日,帝素冠麻衣以朝。 而群臣皆已從吉,惟輔與學士楊士奇服如帝。 帝嘆曰:「輔,武臣也,而知禮過六卿。 」益見親重。 尋命知經筵事,監修《實錄》。 宣德元年,漢王高煦謀反,誘諸功臣為內應,潛遣人夜至輔所。 輔執之以聞,盡得其反狀,因請將兵擊之。 帝決策親征,命輔扈行。 事平,加祿三百石。 輔威名益盛,而久握兵。 四年,都御史顧佐請保全功臣。 詔輔解府務,朝夕侍左右,謀畫軍國重事,進階光祿大夫左柱國,朝朔望。 英宗即位,加號翊連佐理,知經筵、監修《實錄》如故。 輔雄毅方嚴,治軍整肅,屹如山嶽。 三定交南,威名聞海外。 歷事四朝,連姻帝室,而小心敬慎,與蹇、夏、三楊,同心輔政。 二十餘年,海內宴然,輔有力焉。 王振擅權,文武大臣望塵頓首,惟輔與抗禮。 也先入犯,振導英宗親征,輔從行,不使預軍政。 輔老矣,默默不敢言。 至土木,死於難,年七十五。 追封定興王,謚忠烈。 子懋,九歲嗣公。 憲宗閲騎射西苑。 懋三發連中,賜金帶。 歷掌營府,累加至太師。 嘗上言防邊事宜,諫止發京營兵作圓通寺。 弘治中,御史李興、彭程下獄,懋論救。 復請罷作真武觀,免織造,召還中官董織者。 武宗即位,與群小狎游,懋率文武大臣諫,其言皆切直。 然性豪侈,又頗朘削軍士,屢為言者所糾。 嗣公凡六十六年,握兵柄者四十年,尊寵為勛臣冠。 正德十年卒,年亦七十五。 贈寧陽王,謚恭靖。 萬曆十一年與硃希忠並削王號。 孫侖嗣。 傳爵至世澤,流寇陷京師,遇害。 初,輔之定交阯也,先後百餘戰。 其從征死事最著者,有高士文、徐政。 士文,咸陽人。 洪武中,以小校從征雲南及金山有功,為燕山左護衛百戶。 質直剛果,善騎謝。 從成祖起兵,累官都督僉事。 從張輔征交阯。 黎季BX既擒,餘黨竄山谷中,出沒為寇。 五年八月,士文帥所部敗之廣源,進圍其寨。 晝夜急攻,垂破,賊突走。 士文追與戰,中飛石死。 所部復追賊,賊失巢潰散,遂為指揮程瑒所滅。 朝廷念士文功,追封建平伯,令其子福嗣,祿千三百石,予世券。 三傳至孫牜,無子,以義子為嗣。 事覺,爵除。 徐政,儀真人。 建文時,為揚州衛副千戶,以城降成祖,累遷都指揮同知。 從征交阯,奪船于三帶江以濟大軍。 拔西都,戰咸子關,皆有功。 陳季擴反,盤灘地最要衝,張輔遣政守之。 七年八月,賊黨阮景異來攻,與戰,飛槍貫脅,猶督兵力戰,竟敗賊。 賊退,腹潰而死。 黃福,字如錫,昌邑人。 洪武中,由太學生歷金吾前衛經歷。 上書論國家大計。 太祖奇之,超拜工部右侍郎。 建文時,深見倚任。 成祖列奸黨二十九人,福與焉。 成祖入京師,福迎附。 李景隆指福奸黨,福曰:「臣固應死,但目為奸黨,則臣心未服。 」帝置不問,復其官。 未幾,拜工部尚書。 永樂三年,陳瑛劾福不恤工匠,改北京行部尚書。 明年坐事,逮下詔獄,謫充為事官。 已,復職,督安南軍餉。 第127頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《明史 下》
第127頁