淮性明果,達于治體。 永樂中,長沙妖人李法良反。 仁宗方監國,命豐城侯李彬討之。 漢王忌太子有功,詭言彬不可用。 淮曰:「彬,老將,必能滅賊,願急遣。 」彬卒擒法良。 又時有告黨逆者。 淮言于帝曰:「洪武末年已有敕禁,不宜復理。 」吏部追論「靖難」兵起時,南人官北地不即歸附者,當編戍。 淮曰:「如是,恐示人不廣。 」帝皆從之。 阿魯台歸款,請得役屬吐蕃諸部。 求朝廷刻金作誓詞,磨其金酒中,飲諸酋長以盟。 眾議欲許之。 淮曰:「彼勢分則易制,一則難圖矣。 」帝顧左右曰:「黃淮論事,如立高岡,無遠不見。 」西域僧大寶法王來朝,帝將刻玉印賜之,以璞示淮。 淮曰:「朝廷賜諸番制敕,用‘敕命’、‘廣運’二寶。 今此玉較大,非所以示遠人、尊朝廷。 」帝嘉納。 其獻替類如此。 然量頗隘。 同列有小過,輒以聞。 或謂解縉之謫,淮有力焉。 其見疏於宣宗也,亦謂楊榮言「淮病瘵,能染人」雲。 胡廣,字光大,吉水人。 父子祺,名壽昌,以字行。 陳友諒陷吉安,太祖遣兵復之,將殺脅從者千餘人。 子祺走謁帥,力言不可,得免。 洪武三年,以文學選為御史,上書請都關中。 帝稱善,遣太子巡視陝西。 後以太子薨,不果。 子祺出為廣西按察僉事,改知彭州。 所至平冤獄,毀淫祀,修廢堰,民甚德之。 遷延平知府,卒於任。 廣,其次子也。 建文二年,廷試。 時方討燕,廣對策有「親籓陸梁,人心搖動」語,帝親擢廣第一,賜名靖,授翰林修撰。 成祖即位,廣偕解縉迎附。 擢侍講,改侍讀,複名廣。 遷右春坊右庶子。 永樂五年,進翰林學士,兼左春坊大學士。 帝北征,與楊榮、金幼孜從。 數召對帳殿,或至夜分。 過山川厄塞,立馬議論,行或稍後,輒遣騎四出求索。 嘗失道,脫衣乘驏馬渡河,水沒馬及腰以上,帝顧勞良苦。 廣善書,每勒石,皆命書之。 十二年再北征,皇長孫從,命廣與榮、幼孜軍中講經史。 十四年,進文淵閣大學士,兼職如故。 帝征烏思藏僧作法會,為高帝、高後薦福,言見諸祥異。 廣乃獻《聖孝瑞應頌》,帝綴為佛曲,令宮中歌舞之。 禮部郎中周訥請封禪,廣言其不可,遂不許。 廣上《卻封禪頌》,帝益親愛之。 廣性縝密。 帝前所言及所治職務,出未嘗告人。 時人以方漢胡廣。 然頗能持大體。 奔母喪還朝,帝問百姓安否。 對曰:「安,但郡縣窮治建文時奸黨,株及支親,為民厲。 」帝納其言。 十六年五月卒,年四十九。 贈禮部尚書,謚文穆。 文臣得謚,自廣始。 喪還,過南京,太子為致祭。 明年,官其子穜翰林檢討。 仁宗立,加贈廣少師。 金幼孜,名善,以字行,新淦人。 建文二年進士。 授戶科給事中。 成祖即位,改翰林檢討,與解縉等同直文淵閣,遷侍講。 時翰林坊局臣講書東宮,皆先具經義,閣臣閲正,呈帝覽,乃進講。 解縉《書》,楊士奇《易》,胡廣《詩》,幼孜《春秋》,因進《春秋要旨》三卷。 永樂五年,遷右諭德兼侍講,因諭吏部,直內閣諸臣胡廣、金幼孜等考滿,勿改他任。 七年從幸北京。 明年北征,幼孜與廣、榮扈行,駕駐清水源,有泉湧出。 幼孜獻銘,榮獻詩,皆勞以上尊。 帝重幼孜文學,所過山川要害,輒命記之。 幼孜據鞍起草立就。 使自瓦剌來,帝召幼孜等傍輿行,言敵中事,親倚甚。 嘗與廣、榮及侍郎金純失道陷谷中。 暮夜,幼孜墜馬,廣、純去不顧。 榮為結鞍行,行又輒墜,榮乘以己騎,明日始達行在所。 是夜,帝遣使十餘輩跡榮、幼孜,不獲。 比至,帝喜動顏色。 自後北征皆從,所撰有北征前、後二《錄》。 十二年命與廣、榮等纂《五經四書性理大全》,遷翰林學士。 十八年與榮併進文淵閣大學士。 二十二年從北征,中道兵疲。 帝以問群臣,莫敢對,惟幼孜言不宜深入,不聽。 次開平,帝謂榮、幼孜曰:「朕夢神人語上帝好生者再,是何祥也?」榮、幼孜對曰:「陛下此舉,固在除暴安民。 然火炎昆岡,玉石俱毀,惟陛下留意。 」帝然之,即命草詔,招諭諸部。 還軍至榆木川,帝崩。 秘不發喪。 榮訃京師,幼孜護梓宮歸。 仁宗即位,拜戶部右侍郎兼文淵閣大學士。 尋加太子少保兼武英殿大學士。 是年十月命幼孜、榮、士奇會錄罪囚于承天門外。 詔法司,錄重囚必會三學士,委寄益隆。 帝禦西角門閲廷臣制誥,顧三學士曰:「汝三人及蹇、夏二尚書,皆先帝舊臣,朕方倚以自輔。 嘗見前代人主惡聞直言,雖素所親信,亦畏威順旨,緘默取容。 賢良之臣,言不見聽,退而杜口。 朕與卿等當深用為戒。 」因取五人誥詞,親增二語云:「勿謂崇高而難入,勿以有所從違而或怠。 」幼孜等頓首稱謝。 洪熙元年進禮部尚書兼大學士、學士如故,並給三俸。 尋乞歸省母。 明年,母卒。 宣宗立,詔起複,修兩朝實錄,充總裁官。 三年持節寧夏,冊慶府郡王妃。 所過詢兵民疾苦,還奏之。 帝嘉納焉。 從巡邊,度鷄鳴山。 帝曰:「唐太宗恃其英武征遼,嘗過此山。 」幼孜對曰:「太宗尋悔此役,故建憫忠閣。 」帝曰:「此山崩于元順帝時,為元亡征。 」對曰:「順帝亡國之主,雖山不崩,國亦必亡。 」宣德六年十二月卒。 年六十四。 贈少保,謚文靖。 幼孜簡易靜默,寬裕有容。 眷遇雖隆,而自處益謙。 名其宴居之室曰「退庵」。 疾革時,家人囑請身後恩,不聽,曰:「此君子所恥也。 」 胡儼,字若思,南昌人。 少嗜學,于天文、地理、律歷、醫卜無不究覽。 洪武中以舉人授華亭教諭,能以師道自任。 母憂,服除,改長垣,乞便地就養,復改余干。 學官許乞便地自儼始。 建文元年,薦授桐城知縣。 鑿桐陂水,溉田為民利。 縣有虎傷人。 儼齋沐告于神,虎遁去。 桐人祀之硃邑祠。 四年,副都御史練子寧薦于朝曰:「儼學足達天人,智足資帷幄。 」比召至,燕師已渡江。 成祖即位,曰:「儼知天文,其令欽天監試。 」既試,奏儼實通象緯、氣候之學。 尋又以解縉薦,授翰林檢討,與縉等俱直文淵閣,遷侍講,進左庶子。 父喪,起複。 儼在閣,承顧問,嘗不欲先人,然少戇。 永樂二年九月,拜國子監祭酒,遂不預機務。 時用法嚴峻,國子生託事告歸者坐戍邊。 儼至,即奏除之。 七年,帝幸北京,召儼赴行在。 明年北征,命以祭酒兼侍講,掌翰林院事,輔皇太孫留守北京。 十九年,改北京國子監祭酒。 當是時,海內混一,垂五十年。 帝方內興禮樂,外懷要荒,公卿大夫彬彬多文學之士。 儼館閣宿儒,朝廷大著作多出其手,重修《太祖實錄》、《永樂大典》、《天下圖志》皆充總裁官。 居國學二十餘年,以身率教,動有師法。 洪熙改元,以疾乞休,仁宗賜敕獎勞,進太子賓客,仍兼祭酒。 致仕,復其子孫。 宣宗即位,以禮部侍郎召,辭歸。 家居二十年,方岳重臣咸待以師禮。 儼與言,未嘗及私。 自處淡泊,歲時衣食才給。 初為湖廣考官,得楊溥文,大異之,題其上曰:「必能為董子之正言,而不為公孫之阿曲。 」世以為知人。 正統八年八月卒,年八十三。 第111頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《明史 下》
第111頁