蔣太史超(1) ,記前世為峨嵋僧(2) ,數夢至故居庵前潭邊濯足。 為人篤嗜內典(3) ,一意台宗(4) ,雖早登禁林(5) ,常有出世之想。 假歸江南,抵秦郵(6) ,不欲歸。 子哭輓之,弗聽。 遂入蜀,居成都金沙寺;久之,又之峨嵋,居伏虎寺,示疾怛化(7).自書偈雲(8) :「■然猿鶴自來親,老衲無端墮業塵(9).妄向鑊湯求避熱,那從大海去翻身(10). 功名傀儡場中物,妻子骷髏隊裡人(11).只有君親無報答,生生常自祝能仁(12). 」 據《聊齋誌異》鑄雪齋抄本 【註釋】 (1) 蔣太史超:蔣超,曾任翰林修撰。 王士■《池北偶談》云:“(蔣超) 金壇人,自號華陽山人。 ……祖母夢峨嵋山老僧而生。 生數歲,嘗夢身是老僧,所居茅屋一間;屋後流泉達之,時仲一足入泉洗濯;其上高山造天。 …… 順治丁亥,先生年二十三,以一甲第三人及第。 入翰林二十餘載,率山居;僅自編修進修撰,終於史宮。 ……晚自史館以病請告,不歸江南,附楚舟上峽,入峨帽。 以癸丑正月,卒於峨帽之伏虎寺。 臨化有詩云……“ (2) 峨嵋:山名,也作「峨眉」,在今四川峨郿縣西南。 山勢雄偉,有兩峰相對如蛾眉,故名。 (3) 內典:佛抄指稱佛經。 (4) 台宗:蓋指天台宗。 中國佛教宗派,由陳隋之際的智者大師智■所創始。 智■居浙江天台山,因稱其流派為天台宗,又因其以《法華經》為教義根據,又稱法華宗。 其講論佛法,以反省觀心為主,故亦稱性宗。 盛行于唐代,井曾傳入日本、朝鮮等國。 (5) 禁林:翰林院的別稱。 蘇轍《辭召試中書舍人》:「內外兩制秦號要途,兄軾頃已擢在禁林,臣個安敢復據西掖。 」 (6) 秦郵:地名,即今江蘇高郵縣。 古稱邗溝,因秦築台置郵亭,故名。 (7) 示疾怛化:佛家謂患病逝去。 示疾,佛家語。 佛菩薩及高僧生病,都說「示疾」,謂示現有疾。 因為有道之人生存在世間,是應機緣而顯示的形體!病亦為他顯示給世人的現象,故曰「示疾」。 擔化,意謂不要驚動垂死之人。 《莊子。 大宗師》:“俄而子來有病,喘喘然將死,其妻子環而泣之。 子犁往問之,曰:「叱!避,無怛化。 ‘」後因稱死亡為「怛化」。 (8) 偈(j ì計):梵語「偈陀」的簡稱,佛經中的頌詞,和尚坐化時所作之偈,多是悟道之語。 (9) 「■(xiāo 消)然」二句:謂自身本是超然世外的僧人,卻無緣無故地墮入世俗塵網之中。 ■然,自然超脫的樣子。 《莊子。 大宗師》:「■然而往,■然而來而已矣。 」《釋文》:「向(秀)云:■然,自然無心而自爾之謂。 」老衲,僧人自稱。 業塵,指塵世、世間。 (10)「妄向」二句:謂墮入塵俗就象到滾油鍋中避熱一樣,豈能使自己脫離世俗這茫茫苦海。 鑊湯,滾油。 鑊,鍋。 大海,即苦海。 佛教謂人間煩惱,苦深如海。 翻身,從困苦中得到解脫。 (11)「功名」二句:謂在塵世所追求的功名富貴,不過象戲場中被人戲耍的木偶。 嬌妻愛子,最終也不過是一堆枯骨而已。 傀儡,木偶人。 (12)「只有」二句:謂逃脫塵世無以報答君主和雙親的恩情,只有生生世世求佛庇佑他們了。 君親,指君主、父母。 生生,猶言生生世世。 佛教指 輪迴。 庾信《陝州弘農五張寺經藏碑》:「蓋聞如來說法,萬萬恆沙,菩薩轉輪,生主世界。 」能仁,釋伽牟尼佛。 參見《翻譯名義集。 道別三身》。 邵士梅 邵進士,名士梅(1) ,濟寧人。 初授登州教授(2) ,有二老秀才投刺,睹其名,似甚熟識;凝思良久,忽悟前身。 便問齋夫(3) :「某生居某村否?」 又言其豐范(4) ,一一吻合。 俄兩生人,執手傾語,歡若平生。 談次,問高東海況。 二生曰:「獄死二十餘年矣,今一子尚存。 此鄉中細民(5) ,何以見知?」 邵笑云:「我舊戚也。 」先是,高東海紊無賴;然性豪爽,輕財好義。 有負租而鬻女者(6) ,傾囊代贖之。 私一媼,媼坐隱盜,官捕甚急,逃匿高家。 官知之,收高,備極■掠,終不服,尋死獄中。 其死之日,即邵生辰。 後邵至某村,恤其妻子,遠近皆知其異。 此高少宰言之(7) ,即高公子冀良同年也(8). 據《聊齋誌異》鑄雪齋抄本 【註釋】 (1) 邵士梅:字峰暉,山東濟寧(今濟寧市)人,順治十五年(1658)進士。 王士■《池北偶談》、陸次山《邵士梅傳》均載其生平,並詳述與其妻三世為夫婦的迷信傳聞。 (2) 登州:府名,明清時洽所在今山東蓬萊縣。 教授:明清府學學官。 (3) 齋夫:學舍雜役。 齋:書舍。 (4) 豐范:容貌風度。 (5) 細民:猶小民。 (6) 負租:欠租。 (7) 高少宰:指高珩(1612—1697),字念東,山東淄川(今淄博市淄川區)人,崇禎年間進士。 仕清為秘書院檢討,歷官至禮部右侍郎、吏部左右侍郎、刑部侍郎。 著有《荒政考略》、《棲雲閣詩文集》。 少宰,明清對吏部侍郎的別稱。 生平詳《淄川縣誌》、《碑傳集》四三。 (8) 高公子冀良:即高之駒,字冀良,高珩長子。 順天甲午科(1654)舉人,辛丑(1661)成進士,曾任貴州平越縣知縣。 生平詳《淄川縣誌》。 顧生 江南顧生(1) ,客稷下(2) ,眼暴腫,晝夜呻吟,罔所醫藥。 十餘日,痛少減。 乃闔眼時(3) ,輒睹巨宅:凡四五進,門皆洞闢(4) ;最深處有人往來,但遙睹不可細認。 一日,方凝神注之,忽覺身入宅中,三歷門戶,絶無人跡。 有南北廳事(5) ,內以紅氈貼地。 略窺之,見滿屋嬰兒,坐者、臥者、膝行者,不可數計。 愕疑間,一人自舍後出,見之曰:「小王子謂有遠客在門,果然。 」 第105頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《聊齋誌異 中》
第105頁