○主事後漢光祿勛有南北廬主事,主三署之事,于諸郎之中察茂材者為之,然其職不過如椽史之等。 故范滂遷光祿主事時,陳蕃為光祿勛,滂執公儀詣蕃,蕃亦不止。 滂懷恨,投版棄官而去。 後因郭泰之言,蕃乃謝之。 而張霸,戴封、戴就、公沙穆並以孝廉為光祿主事,其他府寺則不聞有此名也。 《宋書‧百官志》:「中書通事舍人」下云:「其下有主事,本用武官,宋改用文吏。 」至後魏則于尚書諸司置主事令史。 隋煬帝去令史之名,但曰主事。 唐時併流外為之。 尚書省主事六人,從九品上,門下省主事四人,中書省主事四人,並從八品下。 而劉祥道上疏言:「尚書省二十四司及門下省中書都事、主書主事等,比來選補,皆取舊任流外有刀筆之人,縱慾參用士流,皆以儔類為恥。 前後相承遂成故事。 望有厘革,稍清其選。 」事竟不行。 《宋史‧職官志》:「門下省吏四十有九,錄事、主事各三人,令史六人,書令史十有八人,守當官十有九人。 」是在前代皆椽史之任也,明初設六部主事意亦仿此。 永樂十四年,永新伯許成以擅杖工部主事王景亮被勘。 ○主簿《周禮‧司會》註:「主計會之簿書。 」疏云:「簿書者,古有簡策以記事,若在君前,以笏記事。 後代用簿,簿,今手版。 故雲吏當持簿,簿則簿書也。 」漢御史台有此官,御史大夫張忠署孫寶為主簿。 而魏晉以下,則寺監以及州郡並多有之。 杜氏《通典》「州佐」條下云:「主簿一人,錄門下眾事,省署文書,漢制也。 歷代至隋,皆有。 」又引晉習鑿齒為桓溫荊州主簿,親遇深密,時人語曰:「徒三十年看儒書,不如一詣習主簿。 」在當時為要職, ○郎中待詔北人謂醫生為大夫,南人謂之郎中,鑷工為待詔,木工、金工、石工之屬皆為司務。 其名蓋起於宋時。 《老學庵筆記》:「北人謂醫為衙推,卜相為巡官。 巡官,唐五代郡僚之名,或以其巡遊賣術,故有此稱,亦莫詳其所始也。 」《實錄》:「洪武二十六年十二月丙戌,命禮部申禁,軍民人等不得用太孫、太師、太保、待詔、大官、郎中等字為名稱。 」 ○外郎今人以吏員為外郎。 按《史記‧秦始皇紀》:「近官三郎」,索隱曰:「三郎謂中郎、外郎、散郎。 」《通典》:「漢中郎將分掌三署,郎有議郎、中郎、侍郎、郎中,凡四等,皆無員,多至千人,掌門戶,出充車騎,其散郎謂之外郎。 」今以之稱吏員,乃世俗相褒之辭。 ○門子門子者,守門之人,《舊唐書‧李德裕傳》:「吐蕃潛將婦人嫁與此州門子」是也。 今之門子乃是南朝時所謂縣僮,《梁書‧沈璃傳》:「為餘姚令,縣南有豪族數百家,子弟縱橫遞相庇蔭,厚自封殖,百姓甚患之,召其老者為石頭倉監,少者補縣僮。 」《唐志》:「二品以下有白直執衣,皆中男為之。 」 ○快手快手之名,起自《宋書‧玉鎮惡傳》:「東從舊將猶有六隊千餘人,西將及能細直吏快手復有二千餘人。 」《建平王景素傳》:「左右勇士數十人,並荊楚快手。 」《黃回傳》:「募江西楚人,得快射手八百。 」亦有稱精手者。 沈約自序:「收集得二千精手。 」《南史‧齊高帝紀》:「王藴將數百精手,帶甲赴粲。 」《梁書‧武帝紀》:「航南大路悉配精手利器,尚十餘萬人。 」 ○火長今人謂兵為戶長,亦曰火長。 崔豹《古今注》:「伍伯,一伍之伯也。 五人為伍,五長為伯,故稱伍伯。 一曰戶伯。 漢制:兵五人一戶灶,置一伯,故曰戶伯。 亦曰火伯,以為一灶之主也。 」《通典》:「五人為列,二列為火,五火為隊。 」《唐書‧兵志》:「五十人為隊,隊有正;十人為火,大有長。 」又云:「十人為人,五火為團。 」則直謂之火矣。 《宋書‧卜天與傳》:「少為隊將,十人同火。 」《木蘭詩》:「出門看火伴。 」柳子厚《段太尉逸事狀》:「叱左右皆解甲,散還火伍中。 」或作”伙”,誤。 ○樓羅《唐書‧回紇傳》:「加冊可汗為登裡頡咄登密施含俱錄英義建功毗伽可汗。 含俱錄,華言婁羅也,蓋聰明才敏之意。 」《酉陽雜俎》引梁元帝《風人辭》云:「城頭網雀,樓羅人著。 」《南齊書》顧歡論云:「蹲夷之儀,婁羅之辯。 」《北史‧王聽傳》:「嘗有鮮卑聚語,崔昂戲問聽曰:『頗解此不?』聽曰:『樓羅樓羅,實自難解。 時唱染干,似道我輩。 』」《五代史‧劉銖傳》:「諸君可謂樓羅兒矣。 」《宋史》:「‘張思鈞起行伍,征伐稍有功。 質狀小而精悍,太宗嘗稱其樓羅;自是人目為小樓羅焉。 」 第198頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《日知錄》
第198頁