█宮 【寅集上】【宀字部】 宮 【唐韻】居戎切【集韻】【韻會】居雄切【正韻】居中切,□音弓。 【說文】室也。 從宀,躳省聲。 【白虎通】黃帝作宮室,以避寒暑。 宮之言中也。 【釋名】宮,穹也。 屋見垣上穹隆然也。 【詩·大雅】雝雝在宮。 【周禮·內宰六宮注】婦人稱寢曰宮。 宮者,隱蔽之言,天子謂之六寢。 ◆又【禮·儒行】儒有一畝之宮。 【注】宮,牆垣也。 【儀禮·士昏禮】母戒女曰:夙夜無違宮事,古者貴賤所居,皆得稱宮,至秦始定為至尊所居之稱。 ◆又宗廟亦曰宮。 【詩·召南】于以用之,公侯之宮。 【孔氏曰】可以奉祭祀曰事,祭必於宗廟曰宮,互見其義也。 ◆又學名。 【禮·曲禮】諸侯曰頖宮。 【注】謂半於天子之宮也。 ◆又官名。 【周禮·天官】宮正掌王宮之戒令糾禁。 ◆又五音中聲曰宮。 【前漢·律正志】宮,中也。 居中央,暢四方,倡始施生,為四聲綱。 【史記·樂書】宮,土音,聲出於□,合口而通之,其性圓而居中。 五聲六律十二管,還相為宮也。 【注】宮為君主之義,當其為宮,五聲皆備。 ◆又腐□曰宮。 【書·呂□宮闢注】宮,淫□,次死之□也。 【禮·文王世子】公族無宮□,不翦其類也。 ◆又環也。 【爾雅·釋山】大山宮,小山霍。 【注】宮謂圍繞之。 禮記曰:君為廬宮之是也。 ◆又【周禮·春官·小胥】正樂縣之位,天子宮縣。 【注】宮縣,四面縣也。 ◆又姓。 左傳虞宮之奇,戰國宮佗。 ◆又北宮,南宮,俱複姓。 ◆又守宮,木名。 【爾雅·釋木】守宮,槐。 ◆又守宮,蜥蜴名,別作□。 ◆又葉古黃切,音光。 【班固·張敖銘】功成德立,襲封南宮。 垂號萬期,永保無疆。 ◆又葉古元切,音涓。 【黃庭經】自高自下皆真人,玉堂絳宇盡元宮。 人音然。 考證:〔【釋名】宮,宆也。 屋見垣上宆隆然也。 〕 謹照原文兩宆字□改穹。 █宔 【寅集上】【宀字部】 宔 【唐韻】【集韻】【韻會】【正韻】□腫庾切,音主。 【說文】宗廟宔祏也。 從宀主聲。 【徐曰】以石為藏主之櫝也。 一曰神主。 左傳:許公為反祏主。 本作宔。 通作主。 █寶 【寅集上】【宀字部】 寶 〔古文〕寚□珤【唐韻】【正韻】博浩切【集韻】【韻會】補抱切,□音保。 【說文】珍也。 從宀玉貝,缶聲。 【徐曰】人所保也。 【廣韻】珍寶。 ◆又瑞也,符也。 【易·繫辭】聖人之大寶曰位。 【禮·禮運】天不愛其道,地不愛其寶。 【詩·大雅】稼穡惟寶。 ◆又【書·旅獒】所寶惟賢,則邇人安。 ◆又【增韻】符璽也,重也,貴也。 【周禮·春官·天府】凡國之玉鎮,大寶器藏焉。 【書·旅獒】分寶玉于伯叔之國。 禮聘凡四器者,唯其所寶,以聘可也。 注謂圭璋璧琮。 古者天子諸侯以圭璧為符信,至秦始有皇帝信璽,唐改曰寶。 ◆又凡錢文曰通寶。 ◆又姓。 ◆又葉博古切,音補。 【詩·大雅】錫爾介圭,以作爾寶。 葉上土。 ◆又【□琳·瑪瑙賦】帝道匪康,皇鑒元輔。 顧以多福,康以碩寶。 ◆又通作葆。 【史記·魯世家】毋墜天之降葆命。 【注】讀如寶。 【留侯世家】見穀城下黃石,取而葆祠之。 【徐廣曰】史珍寶字皆作葆。 考證:〔【書·旅獒】分寶玉于叔伯之國。 〕 謹照原文叔伯改伯叔。 〔【禮·聘義】圭璋璧琮,凡此四器者,唯其所寶,以聘可也。 〕 謹按禮記聘義無此文,查係見儀聘義禮記中。 謹據改為禮聘凡四器者,唯其所寶,以聘可也。 注謂圭璋璧琮。 █宓 【寅集上】【宀字部】 宓 【唐韻】美畢切【集韻】【韻會】【正韻】覓畢切,□音蜜。 【說文】安也。 【玉篇】止也,靜也,默也。 【埤蒼】祕宓也。 【顏師古曰】宓汨,去疾也。 ◆又人名。 【三國志】秦宓。 ◆又房六切。 【孟康漢書古文注】宓,今伏字。 皇甫謐云:伏羲或謂之宓羲。 考諸經史緯侯無宓羲之號,必後世傳寫誤以虙為宓。 孔子弟子虙不齊,後人云濟南伏生,即子賤之後,是知虙與伏古字通用,後誤以為宓也。 ◆又【集韻】宓或作密□。 █宲 【寅集上】【宀字部】 宲 【玉篇】古文實字。 注見十一畫。 ◆又【舉要】從獃。 █宊 【寅集上】【宀字部】 宊 【廣韻】【集韻】□他骨切,吞入聲。 出見貌。 【揚子·方言】江湘間謂卒相見曰宊。 一曰出貌。 【集韻】本作突。 ◆又【正字通】俗家字。 六書統,家或作宊。 從宀從犬。 犬篆與豕同義。 █宴 【寅集上】【宀字部】 宴 【唐韻】於甸切【集韻】【韻會】【正韻】伊甸切,□音燕。 【說文】安也。 從宀妟聲。 【爾雅·釋訓】宴宴,居息也。 【易·隨卦】君子以嚮晦,入宴息。 【詩·衛風】總角之宴,言笑晏晏。 【注】言總角之時,與爾宴樂言笑也。 ◆又宴饗。 古者饗為盛禮,或饗而不宴,或宴而不饗。 【左傳·宣十六年】王饗有體薦,宴有折俎。 【注】饗則半解其體而薦之,宴則體解節折,升之於俎,使皆可食,所以示慈惠也。 ◆又【集韻】通作燕。 【詩·小雅】以燕樂嘉賔之心。 【注】燕安也。 ◆又葉於旰切,音案。 【班固·西都賦】殊形詭制,每各異觀。 乗茵步輦,惟此息宴。 觀去聲。 █完 【寅集上】【宀字部】 完 【唐韻】【集韻】【韻會】【正韻】□胡官切,音桓。 【說文】全也。 【論語】苟完矣。 【莊子·天地篇】不以物挫志之謂完。 ◆又【戰國策】不如伐蜀之完也。 ◆又【玉篇】保守也。 【史記·蔡澤傳】子胥智而不能完吳。 ◆又繕也。 【詩·大雅】溥彼韓城,燕師所完。 第315頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《康熙字典 中》
第315頁