甲保守其習慣 習慣為民族之一要素。 習慣存,則民族之精神存。 其顯然表見者,常有以自異於他民族。 滿人而知保此,其計之巧者也。 雖然,若語滿人之習慣,必將有狂笑絶氣者。 微特吾人不知所云,即彼族亦赧言之。 舉其一二例。 生而以石壓首作圓扁形。 彼懸諸太廟之太祖太宗,圖形于紫光閣之世臣,皆作此狀。 即最誇能保守滿洲舊族之弘曆,亦言之若有餘羞者也。 此其習慣之一。 崇奉堂子,凡有戰役,必先祭之。 其神何名,無知之者。 其祭獻之禮絶詭秘。 或曰:其大酋自裸以為犧牲。 然無信據也。 此其習慣之二。 自作文字,先以蒙古字合滿語,聯綴成句。 尋復以十二字頭無圈點上下字雷同無別,因加圈點以分析之。 其拙劣仙野,不足以載道甚明如譯壬戌為黑狗之類。 此其習慣之三。 夫其習慣之不足言如此。 而彼兢兢然保持之者,非以為美也。 以之自別於我民族,而使其族人毋忘固有之觀念也。 此其心事,彼固明言之。 王先謙《東華錄》內載:乾隆十七年三月辛巳,諭閲《太宗實錄》,內載崇德元讀《金世祖本紀》,諭眾云:熙宗合喇及完顏亮效漢人之陋習。 世宗即位,惟恐子孫仍效漢俗,豫為禁約。 衣服語言,悉遵舊制,時時練習騎射,以備武功。 先時儒臣巴克什達海庫肅纏,屢勸朕改滿洲衣冠,效漢人服飾制度。 朕不從。 正為萬世子孫計也。 云云。 以上太宗語,乾隆引之。 我滿洲先正遺風,自當永遠遵守,循而弗替。 是以朕常躬率八旗臣仆,行圍較獵,時以學習國語,練習騎射,操練技勇,諄切訓誨。 此欲率由舊章,以傳奕祀,永綿福祚。 嗚呼!此語情見乎辭矣!其為萬世子孫計,真不可謂不周矣。 彼既累世相傳,堅守此旨。 故于滿洲舊俗,雖至微細,必監督之。 乾隆八年,嘆滿洲舊俗日即廢弛。 責宗室子弟,食肉不能自割,行走不佩箭袋,有失舊俗。 十五年六月癸未,諭:前因宗室等及滿洲部院大臣,俱各偷安坐轎,竟不騎馬,曾降諭禁止。 此欲令伊等勤習武藝,不至有失滿洲舊規。 今聞有坐車者,與坐轎何異!嗣後只準王等與滿洲一品大臣坐轎。 其餘概令騎馬,二十年五月諭:滿洲本性樸實,不務虛名。 近日薰染漢習,每思以文墨見長。 並有與漢人較論同年行輩者,尤屬惡習。 不知其所學者,未造漢人之堂奧,反為漢人所竊笑。 此等習氣,不可不痛加懲戒!嗣後八旗,總以清語騎射為務。 即翰林等,有與漢人互相唱和,較論同年輩者,一經發覺,決不寬貸。 其謹小慎微,思患豫防,至于如此!然其中尚有宜注意之點。 彼一則曰:「學習國語」;再則曰「以清語騎射為務」。 夫以滿洲人操滿洲語,此真天然之事,何待強迫督率之為。 則以彼虜自入關以來,悉操北京語,久已忘其固有之語言故也。 彼知語言文字為民族之要素,故汲汲欲保守之。 且令翰林院必考試滿洲文。 然醜劣寡用,微特漢人吐棄之,即滿人亦不以為意。 特為威力所怵,聊事率循而已。 至騎射,則關係重要。 後將論之。 其他習慣,亦多關於強悍之俗。 彼之主張保守,非無故也。 夫北魏孝文帝自恧虜俗,刻意模範漢人風化,遷都洛陽,粉飾漢制。 其結果,胡虜悉同化於我民族。 迨乎隋唐,畛畦悉泯。 無他,忘故我之觀念,而與他族相混於無形也。 滿洲人保守其習慣也,是欲永保其固有之民族,以翹乎我民族之上,不可忽也。 第461頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《晚清文選》
第461頁