一徵地丁圖籍。 《周禮》大司徒掌土地之圖,與人民之數。 東西各國,尤注意于此。 中國舊例,何嘗不十年一行大丈。 夫所謂丈者,州縣按籍填報而已。 抑猶幸其不真文,而上下胥吏誅求,尚有陋規,民不至大擾也。 今聯軍入京,新修會典之圖已燼,宜及此時,令各州縣用測繪學生,核實測量繪圖,定以程限,予以器式。 程限者,自呈報測量日始,府州縣大者三十閲月,中十二閲月,小一十閲月。 器有五,一馮氏桂芬及羅經,一記裡車,註:量路用。 一英國量地鋼絲繩,註:量田用。 一德國畫圖器,一開方圖紙;註:每方計一里。 式有六。 一用馮氏各州縣城門主石砫為主表之法,表方徑尺有五寸有座,座方三尺,厚尺有五寸,座面為地平高下起數之。 註:此稍變馮法。 表為他表遠近起數之準。 一記方裡內地平高下,一記水道廣狹,一記物產工作,一記山澤荒地,一記村鎮廬舍寺觀津梁之名。 測繪之人,即本地學堂測繪學生為之。 大府州縣分八班,十六人;中分六班,十二人;小分四班,八人。 其法詳學校。 每班另派引繩推車二人。 但非雨雪,皆可測量。 徵地圖之大略如此。 言者動稱中國人民四百兆,此據《賦役全書》,各府州廳縣呈報丁口之數,不足盡信。 求一簡核之法,惟有于測量繪圖時,先令地甲呈報,再有學生隨時抽戶復查,分別圖堡圩甲案團,註:各處都鄙之名每畫一圖,附記其後。 全圖成則為表揭之。 而總數可得矣。 征丁籍之大略如此。 仍定為制,內地三年一修,濱江海地歲修。 各國莫不歲修也。 頒權度法式。 權度者整工商,信孚上下之根本也。 泰西各國言度量權衡者,咸推法國。 蓋拿破崙上準黃道,差析分數,是以德、義、奧、比、瑞、荷、班、葡、希、瑞、巴、秘魯諸國皆師之。 中國商業,英先盛。 故通用英度。 然度量權衡,國家政令權力之標幟,猶文書之有璽押,軍令之徽章也。 康熙朝三藩之變,海內震動。 聖祖不欲重擾閭閻之耳目,故戶禮工部,雖有權衡鬥斛之式,而民間聽其自便,不允廷臣同律度量權衡之請。 今各國皆有畫一之美。 而我仍人自為制,家自為俗。 侏儒觀一節,豈足以示舊邦之文物哉!宜由戶部準舊制校定權度升鬥斛之長短大小輕重,范銅為式,分頒各省布政使。 由布政使選明圖算之士,督率金工精細仿鑄,判識年月,造人姓名。 每一府州縣,各給一具。 各府州縣掌賦稅官,選明圖算之士,督率木工用堅致木料,精細仿造,亦識年月姓名,賣給民間。 價準工料成本加一成,為就地支辦之費。 民間舊物,悉令銷除,不准亂用。 若有在普通學堂圖算學成請分造者,給予準試官照,並授法式。 仿日本度量稅,每照收稅五圓,亦充就地支辦之用。 一行金鎊改錢法。 圜法之壞極矣!金鎊銀價,中外不同。 權操於人,我甘其敝。 自通商以來,合中國公私上下,與外人交涉者,虧損殆不可數計。 即無賠款,勢已僵枯。 何況前還二百兆之殘漏未終,後此數百兆之決河又見乎?羅雀掘鼠,設法于賠款之外,不如移的就箭,先籌于賠款之中。 此次分年賠款,歲月遙遙。 以銀還鎊,其虧至巨。 是宜與各國約,照英鎊鑄用金圓。 各國錢幣,悉準英鎊。 以同治六年鎊價較之,光緒二十一年,已增一倍。 每值中國賠款,鎊價必昂。 中國用銀平色,非獨此省與彼省異,此府與彼府異,即一縣之中,亦不一例。 其為不便,人盡知之。 西洋各國,以銀為生貨。 通商口岸,悉用墨西哥銀圓。 比年官鑄龍元,稍分鷹元之利。 徒以部款不納,京市不行,故西北內地,大都閉塞。 今京師廛市,用暢價平,風氣已開,官民均便。 是宜仿禁生貨,廣鑄龍元。 日本變法之初,頗同中國之困。 後仿辨士自鑄銅貨。 今中國毀錢製器之風,日甚一日。 推原其故,由於錢貴。 順康雍乾四朝,每錢一千,重逾七斤。 銷而為器,值貴四倍。 雖改至千錢四五斤,猶不相當。 民徇利則法窮,官失權則令褻。 咸同之間,固嘗行當五當十大錢矣。 是宜仿日本成范,鑄行銅圓。 兼具是三者,金錢行而鎊價均,銀圓行而市價平,銅圓行而私毀清。 行金圓銀圓,而銅亦有金銀之用。 行銅圓而一圓不止一圓之用。 所省所羡,當不下二三千萬。 註:鑄金鎊之局,止宜京師江南二處。 銀圓之局,宜以京師江南湖北廣東為限。 銅圓亦由四處先行附鑄。 一立銀行用鈔幣。 券鈔之法,唐宋金元明皆行之。 其弊也,以票為貨,票與貨皆虛。 虛故不能久也。 歐洲各國之用幣,則有國立貿易,兌換貯蓄存金,農工勸業,各銀行為之挹注焉。 富商巨室,其居者藏所有之金銀於行,其握一紙,而無復誨盜之患。 其行也,可隻身挾巨資行數萬里而遙。 日本維新之初,嘗行札幣以濟金銀銅貨之窮。 論者謂其利大而害亦大。 然中國各行省民間錢店,方其殷實,人何嘗不寶貴其票券哉。 各省市政司,宜各設一官立之銀行。 凡賦稅所入,悉匯湊焉。 大省以六十萬為本,中省以四十萬,小省以三十萬為本。 其用鈔幣之數,視本加三成。 施行廛市,各府州縣設分支官立銀行,均設儲藏。 紳民有以家財入儲者,給息二厘。 其民間公立銀行,領用鈔幣,則取息四厘。 為代守儲藏之費。 請領之時,聯環取保,以實產作抵,按季收息。 納賦繳稅,官亦收之。 庶虛實相注,本息相資,國有利而民亦無害。 第323頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《晚清文選》
第323頁