○行素堂匯刻經學叢書序 經之有總集,蓋自齊衡陽王鈞始也。 經學之有總匯也,自《五經正義》始也。 迨版本既行,宋朱子臨漳四經,岳氏《相台經傳》,實為匯刻經學之始。 元明以降,流布滋繁。 聖清文教昌明,人尚經術,納蘭《通志》之編,大梁《經苑》之槧,蒐羅往籍,蔚為巨觀。 顧于當代儒碩不一及。 張金吾《續經解目錄》,間涉本朝,璜川吳氏《經學叢書》,采本朝為多,猶雜廁前代。 獨儀征阮氏學海堂刊本,多至千數百卷,悉國朝人所自為書。 足以耀儒先服古之勤,而揚昭代右文之盛,可謂美善也已!今去阮氏刊書之日,又數十年,中遭喪亂,人民流離,而弦誦不輟,鴻生代興。 將欲廣綴緝以備訪求,其無賴于有心人之為之歟!吳縣朱君懋之,泛覽博通,喜刻書。 既依顧氏《匯刻書目》例,為《行素堂目睹書目》十捲,又最其所欣賞者,為《槐廬叢書》四編。 近復以所刻《經學叢書》,介葉君槐生問序于余。 閲之則皆國朝人所箸,自《九經古義》外,悉阮氏拜本所未及。 夫阮氏之書,抉擇精嚴,為治經者高樹準的。 茲朱君體仿叢書,與阮氏為書之義稍別,而搜討勤力,意在章明國朝經學,為自來叢書所罕有。 蓋其託名愈尊,其用心亦於是為尤密。 方今纂箸之儒,日益踵出,君務堅持此志,博觀而宏納之。 他日論維持文獻之功,必于君屈一指。 行素之名,且與勤有汲古爭烈矣。 ○思益堂集序 周自{艹}先生既沒之明年,哲嗣芋生大令以毀卒。 其孫椿圃遭兩世大喪,匍匐經營,不皇暇息。 先謙慮先生撰著日就湮失,訪諸其家,得詩文詞日札如干卷,亟與瞿子玖學士,謀共捐貲刻之。 既成,謹為序曰: 先生當咸豐初,以文學侍從,受上知,特命充巡防大臣,兼辦京畿團防事宜,將不日躋顯要。 先生感激奮勵,彈劾無所避忌,權貴側目,由是岌岌不安於位矣。 會以憂歸里,曾文正再出督師,引與共事,而胡文忠與先生有夙嫌,扼之不得合併,晚歲還朝,久乃進秩。 同光之交,兩守侍郎,而先生遽以疾休終其身。 進退顯晦之際,若是其艱也!然先生自罷官後,寓居京師,闢小軒日坐其中,以丹黃自娛,寒暑靡輟。 又幾十年,所為《四史補註》,及日札諸書,皆成於其時,似天之位置先生有夙定者。 余以嘆先生不早自知其無與于功名,不得壹意于學問之途,以大昌其箸述,為可悲也!然使先生老而康強,爵位益高,當國家承平,既未必別有表見,而並此十年心力,亦銷磨于仕宦,不暇專致之學問,其孰為得失,識者宜有以辨之。 蓋先生在時,余嘗持此論以慰先生。 而迄今每思之,未嘗不為先生幸也。 先生於歷代詩家,靡不抉精洞奧,故其為詩奄有眾妙,要以義山劍南為歸,晚遭困蹇,轉造平淡,蓋所得益深矣。 日札博綜兼氵穸,尤詳掌故,其文詞皆清絶可善,而為駢體文義法尤精。 嘗曰:吾師胡稚威之博,而不取其僻,愛洪稚存之俊,而不學其纖,自命如此。 曾文正亟推其能。 四十以前,積藁盈寸,先生南歸時,家人在都鬻書自給,誤售之,存裁卅餘篇,今又僅見其半。 余既刊之十家四六中矣,文字之厄如此,豈亦有數存也!悲夫,《四史補註》,先生自刊于京師,今已別行。 此外奏疏應奉文字若干卷,尺牘若干卷,考訂金石題跋書畫之文,裒集未刊者,尚數十捲,待椿圃他日成之雲。 ○間東詩鈔序 當嘉道之際,吾楚以詩鳴資邵間者,鄧湘皋歐陽間東兩先生也。 湘皋年少於間東,而推服其詩甚至。 曾文公作湘皋表,稱兩先生以詩相厲。 剖晰毫釐,至于書問三反。 窒極得通,則互慰大歡,其專精如此。 故兩先生詩最有名。 然湘皋闡揚先達,獎寵後進,交與遍天下。 而間東峻牆宇,少許可,中歲杜門不出。 為人通介絶殊,故鄧先生聲聞滋章,而非吾楚人,罕稱述歐陽先生者。 光緒中,國史館續修《儒林文苑傳》,吾友繆筱珊編修董其事,見示文苑傳藁,有鄧先生,無歐陽先生。 初續修例,定專詩集無他經史纂箸者,不入,杜浮濫也。 然如宋大樽吳嵩梁輩,皆以詩工,故得列傳。 而筱珊未及先生之詩,亦實不知有先生其人。 蓋湖外文章聲氣之睽絶久矣。 以先生人品之高潔,學問之淵裕,今讀其詩,猶想見其人。 而姓氏不登于延閣,文字不能播于天下士夫之口。 更數十百年,其遺集在若存若亡間,恐吾楚人亦無能道及者,而先生之真將沒矣,可不惜哉!先生詩凡十捲,陶文毅公以道光六年刊于淮陽,《沅湘耆舊集》,梓其三卷,余取校之,互有得失。 因刪存為二卷,精詣之作略備。 復仿阮文達公史傳集句體,為先生傳一篇。 刻成寄筱珊,且用廣其流傳。 庶幾異日海內稱詩者,或不終沒先生乎?是則余區區之私望也已。 ○詩餘偶鈔序 先謙少耆吟詠,顧勿習倚聲,偶涉筆,非所好也。 官京師時,從周自庵先生游。 先生晚病廢,不能多治書,暇輒作小詞,強先謙與酬答。 嘗語先謙,吾詞不主故常,用自娛而已。 然清妙處自謂不減宋人。 因言道咸間,與孫芝房侍讀李舜卿孝廉諸人,為文字飲。 每舜卿一詞出,芝房及予皆斂手歎服。 芝房歸卒,舜卿以盲廢且死,三十年無此樂矣。 芝房遺集刻於湘中,惜舜卿詞無傳本,子盍求之。 先謙心識不敢忘。 第213頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《晚清文選》
第213頁