一講求河防新法。 自明潘季馴以來,治河之書,率囈語耳。 鯀殛于堙,而禹有天下之功以疏。 鯀方堯命,則堙非堯意。 而禹鑒其父之失計,變而用疏。 是禹之功,鯀以罪易之矣。 禹善變而鯀不悛,故禹帝而鯀死。 孟子曰:水由地中行,得禹之意哉。 自元迄今,數百年來,以治河名者,皆鯀耳。 其書又喜言賈魯。 魯之功安在?不據聖人之不經,不能師賈讓之意,一以培薄增高為事,資耳目于都水之成案,河兵之辦法,庫儲之奏銷,而曰能治河。 當時之臣,隨其事而補苴之。 而奏議政書,適足為河督以下歲冒百數十萬之護法。 河安能治?雖然,不變法則後此治河之臣,無一而不鯀,疏河無具也。 不能別闢一河,施畚疏此河也。 惟有培薄增高,奉鯀為師而已。 蒙言變法具測量矣。 而變河之法,尤宜以測量為本。 自龍門以下,至于今黃河出海之口,地平高下宜測也,河身宜測也,廣狹宜測也。 每桃泛伏汛,至于霜降,至于冬,每方一里,容水方若干,宜測也。 今水之載于地上者,每方一里,積厚若干,宜測也。 是宜特設河工學堂,招學生六七千人,學測量工程之事。 學既畢業,則自龍門以下,每二十里立一局,河干每五里立一鐵表,至于海口而止。 每局一學生駐之。 每日以往來量記水勢為功課。 延西洋工師熟察水土之性,購相宜挖泥之機船,每十里一船,令各每日往複于十里之間,駁泥調天津通州及山東清河之糧駁船為之。 註:南漕改折此等船無用以此銷之。 駁運之泥,卸于舊堤之外,以厚其附。 約以千里,計需用百船,約以每船值一萬四千銀圓,計需一百四十萬銀圓。 又設立學堂,延師河工,運泥儲煤,修船及船塢一切之費,歲二十萬圓。 裁當每年河督以下官兵及奏銷用款之數。 即使溢出二三十萬,而每一機船,每日去土若干方,即河身低下若干方,亦即容水若干方。 浚而不已,期以平水之時,下地面五尺,減船之半,水下一尺,則減船之七。 留三成以為常。 設遇盛漲,有臥槽逼岸,突出險工之處,則師聖祖切灘抽溝之方略,聚三數船于中流,或對岸以解之。 各省有工科道,各府州縣又有工科專官,河督以下,皆可裁省。 二十年後,當有順軌安流之日。 而河工之案,舉可摧燒矣。 或者謂裁官以為節省也,而又用之,而或且過之,非計。 安得有財節而河且治之法?則告之曰:有英國一千六百九十四年八底生以一百萬圓設官銀行,籌還水陸兵餉之法在。 以上事散見于六部者,四十二篇。 其施行之次第,則第一:設議政院,課吏館;各府州縣城設中學堂;先教測繪師範,教警察;各省設局編小學堂中學堂課本書;譯各史及各學科書;戶部及各省布政司各府州縣行豫計表。 第二:分職,省官定俸,各府州縣實行測繪警察,訂稅目,增法律章程,罷厘金,停捐納,變科舉,行決算法。 第三:各府州縣分設各鄉小學堂,興農工商業,抽練營兵,減官府儀衛。 而一事也,或以事理階級定分數,或以省分財力定分數。 分數既定,分年可辦。 由督撫自定,而六部課之。 ☆總理衙門○議辦郵政摺 奏為遵旨議辦郵政,請由海關現設郵遞推廣,並與各國聯會,以便商民而收利權,恭摺仰祈聖鑒事。 臣衙門準署南洋大臣張之洞咨鈔,擬請設立郵政,請飭議章程一片。 光緒二十一年十二月初三日,欽奉電傳諭旨,郵政一節,業經總署籌議,粗有頭緒矣。 欽此欽遵。 仰見聖主周恤商旅,通志類情之至意。 查原奏內稱泰西各國郵政,重同鐵路。 特設大臣綜理,取資甚微,獲利甚巨。 權有統一,商民並利。 近來英、法、美、德、日本在上海及各口設局,實背萬國通例。 曾經南洋大臣曾國荃據道員薛福成,委員李圭,稅務司葛顯禮等往複條議,咨由總理衙門,飭總稅務司赫德詳議。 謂此舉裕國便民,為辦得到之事。 至稅關所辦郵遞,因與國家所設體制不同,故推廣每多窒礙。 現復與葛顯禮面加籌議。 知其情形熟悉,各關稅務司熟諳辦法者,當亦不乏。 請飭總理衙門轉飭赫德,妥議章程開辦。 即推行沿江沿海各省,及內地水陸各路。 務令各國將所設信局予全撤,並與各國聯會,彼此傳遞文函等語。 臣等查光緒二年間,赫德因議滇案,請設送信官局,為郵政發端之始。 經臣衙門函商北洋大臣李鴻章于四年間復稱,擬開設天津、京城、煙台、牛莊、上海五處,略作泰西郵政辦法。 交赫德管理。 嗣因各國紛紛在上海暨各口設立郵局,慮占華民生計。 九年間,值德國使臣巴蘭德來請派員赴會。 十一年,曾國荃咨稱州同李圭條陳郵政利益各節。 並據寧關稅務司葛顯禮申稱:香港英監督有願將上海英局改歸華關自辦之語。 經臣衙門先後飭據江海關道總稅司籌議咨行南北洋大臣查核。 十六年三月,札行,赫德以所擬辦法,既於民局無損,即就通商各口,推廣辦理。 擬俟辦有規模,再行請旨定設。 此該大臣張之洞所稱各稅關試辦郵遞之權輿也。 臣等復查寧海江海各關道來稟,每謂稅關郵局,未經奏定,外人得以藉口。 十八年冬,赫德亦數年來創辦艱難,若再不奏請立設官郵政局,恐將另生枝節。 十九年五月,迭接李鴻章、劉坤一咨,據江海關道聶緝規稟稱:上海英美工部局,現議增設各口信局。 異日中國再議推廣,必更維艱各等語。 是原奏所稱體制不同,推廣每多窒礙,誠為洞見癥結之論。 第332頁完,請繼續下一頁。喜歡 寫心網 writesprite.com 作品,請記得按讚、收藏及分享
音調
速度
音量
語言
《晚清文選》
第332頁